Şişecam'ın 10 milyar dolarlık planı

 

İSTANBUL - Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları (Şişecam) dünya cam liginde kendini farklı konumlandırıyor. Camın her alanında faaliyet gösteren bir taraftan organik diğer taraftan inorganik büyüme planları yapan oyun planını da dünyanın ilk 3 üreticisinden biri olmak için kuran Şişecam, satış tarafında elde ettiği pazar çeşitliliğini üretim tarafında da elde edebilmek için bütün dünyayı tarıyor. Hindistan'da HNG (Hindusthan National Glass) ile el sıkışan Şişecam, Amerika kıtasında başta Meksika olmak üzere üretim fırsatını yakalamaya çalışıyor. Gözüne kestirdiği önemli oyuncular ve pazarlar var. Fakat bir taraftan da organik büyümek için sadece  bu yıl 1.3 milyar dolarlık yatırıma imza atmaya hazırlanıyor. Şişecam'ın yeniden yapılandırma çalışmaları iştirakleri ile ilgili yatay ve dikey entegrasyonun sağlanması, ortaklık yapısının sadeleşmesi ve sinerjinin doğru kurulması için kurumsal yapıyı sadeleştirme çalışmaları da sona gelmek üzere. Zaten bunun bir işareti olarak Şişecam, Paşabahçe'nin halka arzında da düğmeye bastı. Bu yıl içerisinde zamanlaması ve halka açılma oranı daha sonra belirlenmek üzere yurtiçi ve yurtdışında yapılacak bir arzla Şişecam'ın kamuoyunda en çok tanınan markası Paşabahçe de İMKB'ye gelecek. Şişecam aslında bu yıl bir arz daha yapacak. Zamanlaması ve tutarı yine piyasa koşullarına göre daha sonra belirlenecek ama yurtdışında yabancı para cinsinden bir tahvil ihracı da gerçekleştirecek. Peki "ufukta acaba hiç başka arz yok mu?" derseniz çatı şirket Şişecam hisselerinin halka arzında karar ana hissedarı İş Bankası'nın ama topluluğun diğer halka açık şirketlerinde hisse derinliğini artırmak ve dolayısıyla oransıllığı halka açıklık lehine geliştirmek planlar dahilinde. Çünkü dünya da halka açıklık oranı yüzde 94'leri bulan cam şirketleri var. Şişecam Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kırman, 2013'te Şişecam'ın katma değerli ürün yaratmak anlamında daha atak bir çizgi izleyeceğini de vurgulayarak "Rakiplerimiz Ar-Ge merkezlerini ucuz ülkelere giderek kurdular. Biz Şişecam olarak Türkiye'ye yakışan Avrupa'da da çok az sayıda bulunan cam ar-ge merkezinin inşaatına önümüzdeki günlerde başlayacağız"

dedi.

 

Şişecam'ın üretim kapasitesi 4.5 milyon ton düzeyini işaret ediyor. Tüm dünyada toplam kapasite ise 180 milyon ton. Bu kapasite 130 milyon tonluk cam üretiyor ve pazarın büyüklüğü 130 milyar dolar düzeyinde. Şişecam'ın global cam hasılatından aldığı pay ise yüzde 2. Şişecam,  2020'ye kadar bu payını istikrarlı istikrarlıbir şekilde yüzde 10'un üzerinde arttırarak yüzde 4'ün üzerine çıkarmayı öngörüyor.

 

Şişecam Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kırman ile cam dünyasını ve 2013 planlarını konuştuk. Kırman, az sayıda oyuncunun trendi belirlediği dünya cam sektöründe trendin her geçen gün biraz daha katma değer içeren ürünlere kaydığını anlattı. Kırman, yarının Şişecam'ını anlatırken özetle DÜNYA'ya şu mesajları verdi:

 

 

Dünya aslında çok küçük bir köy. Biz üretici kimliğimizle yurtdışında var olmaya 1997-1998'de başladık. Mısır'da maden, Bulgaristan'da soda, Gürcistan'da cam ambalaj girişimlerimiz oldu. Fakat gerçek atılımımız Rusya ve Bulgaristan'da 2002-2004 döneminde ilk kez başlattığımız düz cam, cam ambalaj ve cam ev eşyası operasyonlarıydı. En son Romanya'daki oto cam fabrikasını yurtdışı faaliyetler zincirimize ekledik. Biz daha niş yerlere girmeye çalışıyoruz. Bunun en sıcak örneği Hindistan. Faaliyette bulunduğumuz ülke sayısı 9'dan 10'a çıkıyor. Hindusthan National Glass & Industries Limited (HNGIL) ile Hindistan gibi uzak bir coğrafyada düz cam pazarına  girdik. Trakya Cam, HNGIL ve kurucu hissedarlarının yüzde 88 oranında pay sahibi  olduğu tek float hattı bulunan HNG Float Glass Limited ünvanlı şirkete yaklaşık yüzde 44 oranında ortak olduk.

 

DÜZ CAM VE OTO CAMDA POTANSİYELİ YÜKSEK PAZAR

 

En büyük avantajımız Hindistan pazarında sıfırdan başlamıyoruz. Hindistan'da sadece yapılaşmaya baksanız düz camın ne kadar gerekli olduğunu görüyorsunuz. Her şey düşündüğümüz gibi olursa yatırımın geri dönüşünü 4-5 senede alırız. Yeni float hattı kurulması, oto cam fabrikasının kurulması bunlar hep planların içinde var. İyi bir pazar büyük üreticilerin hepsi orada ve oto camında bizde teknolojimizi götüreceğiz. Yakın coğrafyada oto cam tedariki yapmak mümkün. Oto camdaki yetenekleriniz nereye giderseniz gidin, aynı otomobilciler bağlamında, imkan yaratacaktır. Sonuçta BMW Çin'de de üretim yapıyor ben BMW'ye cam üretiyorum. Renault'a Romanya ve Türkiye dahil bir sürü yerde cam üretiyorum.

 

SATIN ALMALAR BİRBİRİNİN TEKRARI OLMAYACAK

 

 

SATIN ALMALAR BİRBİRİNİN TEKRARI OLMAYACAK

 

Hayati coğrafya olarak adlandırdığımız yakın  çevremizde satın almaya aday bazı firmalar var. Halen kendi alanının önemli oyuncusu olarak gördüğümüz bazı firmalar  da yeni odaklanmalar nedeniyle bazı faaliyetlerini terk etmek üzereler. Biz bunları satın alarak dünyadaki konumumuzu rasyonalize etmeyi planlıyoruz. Ancak ligin üst sıralarına tırmanmanın asıl ivmesinin bu satın almalardan kaynaklanabileceğini çok rahatlıkla söyleyebilirim. Bu satın alma operasyonlarının birbirinin tekrarı şeklinde de olmayacak. Bir satın alma da ağırlıklı amaç teknolojik bazı geliştirmek, daha yüksek katma değerli ürünleri portföyümüze katmak olurken, diğerinde yeni pazarlarda lokal üretimle ulaşmak ön planda olacak. Ancak her durumda rekabette daha  üst bir düzeye tırmanacağız. Bunun dışında Amerika tarafına, özellikle cam ev eşyası alanında, başta Meksika olmak üzere bakıyoruz. Asya, Latin Amerika ve Doğu Avrupa bölgeleri başta olmak üzere, fırsat gözüyle incelediğimiz tüm bölge ve ülkeleri değerlendirmeye alıyoruz.

 

ÜRETİMİN YÜZDE 40'I SATIŞLARIN YÜZDE 50'Sİ YURTDIŞINDA

 

Halen kabaca cam üretim faaliyetlerimizin yüzde 40'ı yurtdışında. Bu oran cam ambalaj özelinde yüzde 60'lara kadar çıkıyor. Beş yıllık vadede bu denge yurtdışı lehine değişecek. Söz konusu değişim, hem Türkiye'de, hem de yurtdışında eşzamanlı bir büyümeyi içeriyor olacak. Ancak yurtdışında gerçekleştireceğimiz potansiyeller daha büyük bir hacmi içerecek. Halen var olduğumuz coğrafyalarda kapasitelerimizi uygun bir zamanlamayla arttıracağız. Bulgaristan'daki cam ev eşyası ve düz cam operasyonlarımızın hacmini katlayacağız. Rusya'da da yeni bölgelerde düz cam, cam ev eşyası ve cam ambalajda yeni hat ve tesisleri hayata geçireceğiz; bunlarla ilgili yatırım çalışmalarımız fiilen devam ediyor. Satışlarımızın yüzde 50'si de Türkiye dışı pazarlara yapılıyor. Buna hem Türkiye'den yaptığımız ihracat, hem de yurtdışında konumlandırdığımız kuruluşlarımızın kendi yerel pazarlarına yaptıkları satış ve ihracatları dahil.  Uluslararası  arenada gerçekleştirdiğimiz satışlarımızın ağırlığı (yaklaşık yüzde 60) Avrupa'da. İkinci önemli pazar coğrafyamız ise yakınlığı nedeniyle Kuzey Afrika ve Ortadoğu'dur. 150 ülkeye satışımız var.

 

2020 YILINDA ORANLAR DEĞİŞECEK

 

Vizyonumuzla şekillendirmeye çalıştığımız 2020 yılına doğru şüphesiz bu düzeyler ve oranlar değişecek. 2020 yılında  ürkiye dışından elde ettiği faaliyetler, global ve cam liginin ilk üçünde yer alan bir şirket olarak, Türkiye faaliyetlerinin ağırlığının yüzde 25-30'lara düştüğünü göreceğiz. Cironun iş alanları açısından da bileşimi değişecek.

Bazı iş gruplarımızın daha hızlı koşmasını bekliyoruz. Düz cam ve türevlerinde mevcut durumun dört katına tırmanan bir gelişimi göreceğiz. Yeni geliştireceğimiz bazı iş alanları da bu bileşimde yer alacak.

 

2013'TE CİRO YÜZDE 10 BÜYÜR, 2020 HEDEFİ 3'E KATLAMAK

 

 

2013'TE CİRO YÜZDE 10 BÜYÜR, 2020 HEDEFİ 3'E KATLAMAK

 

Şişecam Topluluğunun cirosunda mevcudu 2020'ye kadar üçe katlayacak bir hazırlık  içindeyiz. Şişecam 2000 yılında 13 bin kişiyle 1 milyar dolarlık ciro yaratan bir şirketti. Bugün çalışan sayımız yaklaşık yüzde 40 ve bilançomuz da yüzde 100 artmışken, ciromuz üçe katlanarak 3 milyar dolara, cam üretimimiz de 2.5 katına çıktı. 3 milyar dolarlık cironun da yaklaşık 4'te 3'ü cam faaliyetlerinden elde ediliyor, geri kalanı kimyasallardan. Henüz iş programımıza son şeklini vermedik ancak 2012'yi 3 milyar dolara yaklaşan bir satış hacmi ile kapatmayı, 2013 yılında ise yüzde 10 büyümeyi hedefliyoruz.

 

CAMIN AR-GE MERKEZİ İNŞAATI BAŞLAYACAK

 

Geçen yıl ar-ge'ye 30 milyon dolar ayırdık.  Bu konuda araştırma kabiliyetimizi artırmaya çalışıyoruz. Türkiye'ye yakışan Avrupa'da da büyük ihtimalle çok az sayıda bulunan cam ar-ge merkezinin inşaatına önümüzdeki günlerde başlayacağız. Ağırlık cam olacak ama sadece düz cam ile sınırlamayacağız. Ürettiğimiz kimyasallar bağlamında bile cam ile sinerjisi olduğu oranda araştırma yapılacak. Diğer taraftan da üniversitelerle işbirliğini artırıyoruz. Akdeniz Üniversitesi, Harran Üniversitesi, Yıldız Teknik, Ege Üniversitesi, İTÜ, Sabancı ve Koç Üniversiteleri ile görüşüyoruz hatta yurtdışındaki üniversitelerle de arkadaşlarımız görüşüyorlar. Dünya ve Avrupa cam birliklerinde, komisyonlarda etkin bir şekilde faaliyet gösteriyoruz. Ar-Ge'de sınırlama yok. Camda en iyi üretim yapan şirket olma iddiasındayız. Katma değerli ürün yaratmalıyız.

 

2013'TE YATIRIMA 1.3 MİLYAR DOLAR GİDECEK

 

Geçen sene pazarların gidişatından yola çıkarak biraz yavaşlama ihtiyacı hissettik. Buna rağmen 550 milyon dolara yakın yatırım harcaması yaptık. 2013'te 1.3 milyar dolar civarında bir yatırım harcaması planlıyoruz. Topkapı'yı Eskişehir'e götürdük. Fırını ateşledik yakında cam çekeceğiz ve ikincisini yapacağız. Hindistan'a gittik. Rusya ve Bulgaristan'da çalışmalarımız var. Tabii bizim için bir önemli konuda enerji verimliliği. Topluluk olarak sanayi maliyetlerimizin yaklaşık 4'te 1'i enerjiden kaynaklanıyor. Türkiye'de yılda 48 milyar m3 doğalgaz tüketiliyor. Şişecam tek başına bunun % 3'ünü kullanıyor. 1 milyar kwh'a yakın elektrik tüketimimiz var. Enerjiyi daha verimli kullanmak için 2013 yatırım önceliklerimizi de bu ilkeyi gözeterek belirliyoruz. Dolayısıyla 2013 için 120 milyon doları aşan bir tasarruf çalışmamız var. Bursa-Yenişehir fabrikasında düz camda başladığımız ve atık ısıdan enerji elde etme işlemimiz devam ediyor. Bunu diğer fabrikalarımızda yaygın bir şekilde kullanarak kendi enerji maliyetlerimizi ve ülke anlamında da tükettiğimiz enerjiyi aşağıya çekip daha ehven bir şekilde kullanma çabamız var.

 

ORTAKLIK YAPISINDAKİ SADELEŞME TAM GAZ SÜRECEK

 

 

ORTAKLIK YAPISINDAKİ SADELEŞME TAM GAZ SÜRECEK

 

En önemli gündemlerimizden bir tanesi. 2013 yılı Şişecam açısından çok atak bir yıl olacak. Hissedarlar açısından da verimli bir yıl olacak. Bu yapılanmaların hepsi hisseye olan ilgi ve talebi farklı hale getiriyor. Daha değerli hisse, daha değerli şirket demek. Faaliyete bağlı temettü dağıtma konusunda da elimizden gelen çabayı sarf ediyoruz. Sadeleşme işlemi, piyasalar ve ekonomi önümüze engel çıkartmazsa, büyük ölçüde 2013 yılında tamamlanır. Sonuçta gelinecek yer Şişecam ve altındaki kuruluşlar açısından bakıldığında dikey entegrasyonun tamamlandığı, çapraz ilişkilerin ortadan

kaldırıldığı, hissedarın nereye yatırım yaptığı konusunda hiçbir tereddütünün kalmadığı her iş kolunun kendi alanında faaliyet gösterdiği ve onun yarattığı değerle hisselere ya da hissedara katkı yaptığı bir yapıya dönüşecek. Bu da doğrudan doğruya daha net görülebilen grup yapısını ortaya çıkartacak. Bu entegrasyondaki gidişte herkesin gördüğü gibi İş Bankası ana hissedar olarak sadece Şişecam'da kaldı. Aşağı taraftaki şirketlerin hiç birisinde yok. Bu yapılanmanın zaten bir parçasıydı.

 

HALKA AÇIKLIK ORANLARINDA ALINACAK MESAFE VAR

 

Halka açıklık daha fazla gidebilir mi? Gidebilir. Şişecam'ın faaliyet alanında dünyada boy gösteren şirketlerde örnekler bize göre çok farklı. Yüzde 94'ü bulan oranlarda halka açıklığı olan şirketler var. Biz derinliğin artması gerektiğini düşünüyoruz. Ama Şişecam'ın yüzde 65'ini elinde tutan ana hissedar İş Bankası'dır ve bu onun  değerlendirmesine tabii bir konudur. Ama onlarında orta ve uzun vadede en azından bu konuda farklı bir fikirde olmadıkları biliniyor. Bizim açımızdan ise şirketlerimizdeki halka açıklık oranlarını daha da geliştirmek, yükseltmek istiyoruz. Bunun yanı sıra Paşabahçe Cam Sanayii'nin önümüzdeki dönemde uygun piyasa koşulları ve topluluk stratejilerine bağlı olarak halka arzı da gündeme gelecek. Bir başka gelişme de şimdiye kadar bankacılık kanallarından sağladığımız kredilere göre tahvil piyasası daha maliyetli görünüyordu. Ancak son zamanlardaki tahvil/bono piyasalarındaki olumlu gelişmeler, bizim de bu tip araçlara daha sıcak bakmamızı gündeme getirdi. Yine bu yıl yurtdışında piyasa şartlarına bağlı olarak bir tahvil ihracını da gündemimize aldık.