Takvim yılı içinde kayıtlara alınmayan e-faturalar nasıl işlem görecekler?

Bilindiği üzere 01 Ocak 2014 tarihinden itibaren e-fatura uygulamasına geçilmiştir. Uygulamanın yeni olması nedeniyle (entegrasyon ve özel entegrasyon yöntemi kullananlar tarafından) takvim yılı içerisinde gönderimi yapılmış ancak alıcıya teslimi değişik nedenlerle gerçekleşmemiş olan e-faturaların kayda alınıp alınamayacağı, alınacaksa nasıl işlem yapılacağı konusunda uygulamada tereddütler oluşmaktadır. e-faturaya ilişkin usul ve esasların açıklandığı 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde e-faturanın yeni bir belge türü olmadığı ve kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahip olduğu hüküm altına alınmıştır. 

Dolayısıyla VUK’ta kâğıt fatura için yapılan düzenlemeler e-fatura içinde geçerli durumdadır. VUK’un 229. maddesine fatura satılan mal veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere malı satan veya işi yapan tüccar tarafından düzenlenen müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmış olup, 231 maddesinde ise faturanın mal teslimi ve hizmetin ifasından itibaren 7 gün içinde düzenlenmesi gerektiği, aksi takdirde hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükmü yer almaktadır. 

Yine VUK’un “Kayıt Zamanı” başlıklı 219. maddesinde ise kayıtların muhasebe düzenini bozmayacak şekilde 10 günlük periyotlarda yapılabilmesine izin verilmiş olup, yetkili amirlerin imzasına istinaden yapılacak kayıtlarda ise bu sürenin 45 güne kadar uzayabileceği hüküm altına alınmıştır. 

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 53. maddesinde bu kanunda adı geçen faturanın VUK hükümlerine göre düzenlenen vesikalar olduğu belirtilmiştir. Yine aynı kanunun 29. maddesinde, KDV’nin fatura veya benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu belgelerin defterlere kayıt edilmesi şartıyla indirim konusu yapılabileceği ancak indirim hakkının vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak kaydıyla, belgelerin kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır. 

Yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri gereği vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı içerisinde kalmak kaydıyla ilgili faturaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde KDV indiriminin yapılması mümkün bulunmaktadır. Yani ocak ayına ait bir e-faturanın aralık ayında kayıtlara alınması ve KDV’sinin indirilmesi mümkün olmaktadır. Dolayısıyla KDV’si indirim konusu yapılan faturanın ticari kazancın tespitinde gider olarak kayıt edilmesinde herhangi bir bahis bulunmamaktadır. Düzenlenmiş olup alıcıya teslimi değişik nedenlerle gerçekleşmeyen e-faturanın posta veya kargo yoluyla alıcıya yeniden gönderilmesinde ise herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. 

Burada esas olan ve ihmal edilmemesi gereken konu söz konusu faturanın düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslara uyularak faturanın mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştikten sonra azami yedi gün içinde düzenlenmiş olmasıdır. Aksi halde fatura hiç düzenlenmemiş hükmünde olacağından dolayı, ticari kazancın tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün olmadığı gibi KDV’sinin de indirilmesi mümkün değildir.