Tasarımcılar, sektörlerle buluştu
İSTANBUL - Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu Derneği'nin (ETMK) İstanbul Kalkınma Ajansı'nın (İSTKA) mali desteği ile yürüttüğü: ‘Endüstriyel Tasarım Tanıtım Ajansı (ETTA) ve Endüstriyel Tasarım Sanal Müzesi (ETSM) Projesi' kapsamında düzenlediği sektörel toplantıların onbirincisi olan ‘Ev Cihazları, Elektronik ve Telekomünikasyon' konulu toplantı gerçekleştirildi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nde (TİM) gerçekleştirilen toplantıya "Ev Cihazları, Elektronik ve Telekomünikasyon" sektörlerinin üst düzey yöneticileri ve ETMK üyesi endüstriyel tasarımcılar katıldı. Toplantıda katılımcıların karşılıklı beklentileri, sektördeki tehdit ve fırsatlar konuşuldu, tespit edilen sorunlara çözüm önerileri geliştirildi. Toplantının açılış konuşmasını İstanbul Elektrik, Elektronik, Makine ve Bilişim İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Atilla Eren yaptı ve sektördeki gelişmeleri ve potansiyelleri aktardı. Toplantının moderatörlüğünü ETMK üyesi endüstriyel tasarımcı Ümit Altun üstlendi.
Toplantıda tespit edilen sorunlar ve getirilen çözüm önerileri aşağıdaki gibidir:
-Şu anki ihracat hacmi 11 milyar $ olan elektronik sektörünün hedefi 2023 yılında 60 milyar $ a ulaşmak, bunun için inovasyona dayalı, yenilikçi ürünlerin üretilmesi şarttır ve bu ancak mühendisler, endüstriyel tasarımcılar ve pazarlamacılar oluşan multidisipliner çalışmalar ile gerçekleşebilir. Bunun başarılabilmesi için de gerek eğitim sürecinde ortak projeler yapılmalı, gerekse de profesyonel hayatta birlikte çalışabilmeleri için ETMK, TİM, TTGV ve TÜBİTAK gibi kurumlar işbirliği modelleri geliştirmelidir.
Üretici firmaların hedeflenen ihracatlara ulaşması için salt vizyon oluşturmak yeterli değildir, sistematik yaklaşımlar gereklidir. Özellikle orta ölçekli şirketler, tasarım ve inovasyona yatırım yapmak için konusunda uzmanlaşmış, deneyimli endüstriyel tasarım şirketleri ile çalışmalıdırlar. Ancak bu şekilde katma değeri yüksek ürünler ile küresel pazarda rekabet edebilirler.
Büyük ölçekli şirketler sürecin başında tasarımcıya kapsamlı brief ve pazarlama araştırmaları vererek hizmet isterken kobiler ise tasarımcıdan sürecin sonunda hizmet istiyor. Bu da verimsiz bir çalışmaya neden olabiliyor. Kobiler mühendislik, marka yönetimi, pazarlama gibi birçok konuyu tasarımcıdan bekliyor, oysa bütün bu hizmetlerin multidisipliner bir şekilde ve iyi bir tasarım yönetimi koordinasyonunda gerçekleştirilmesi gerekir. Bu anlamda ETTA'da şirketlere briefi yazma ve etkin tasarım yönetimi eğitimleri verilmelidir.Kobiler, bütün işleri tasarımcıdan istedikleri halde tasarıma yetersiz bütçeler ayırmaktadır. ETMK'nın düzenlediği sektörel toplantılar, eğitimler ve sohbet toplantıları devam ettirilmeli, her iki tarafın birbirine olan önyargısı ortada kaldırılmalıdır.İşbirlikleri için uluslararası sektörel fuarlara sektörde uzmanlaşan tasarımcıların da götürülmesine TİM ve ETMK olarak aracı olunmalıdır.
Türkiye'de endüstriyel tasarım mesleği 40 yıllık bir tarihe sahiptir. Geçtiğimiz yıllara oranla mesleğin bilinirliği artmaktadır. Ama arz ve talep hala tam olarak buluşamamaktadır. Yarışmalar ve proje pazarları da üretilebilir ürünler için verimsizdir ancak genç tasarımcılar ile sektörün tanışmasına katkı sağlamaktadır. Oysa profesyonel deneyimli şirketler ile çalışmak üretilebilir, rekabetçi, yenilikçi ürünler için gereklidir.
Türk tasarımcılar Çin ile yaptıkları işlerde hızlı ve verimli olabilirken Türk kobileri ile sıkıntı yaşanabiliyor. Çin'de mühendisler yenilikçi tasarımları yapmak için çaba sarfediyorlar, Türkiye'de ise yenilikçi tasarımlara bazen yeterli çaba ve vakit ayrılmıyor. Büyük firmalar ise yabancı tasarım şirketleri ile çalışıyor, bu nedenlerden dolayı endüstriyel tasarım sektörün beklenen gelişmeyi sağlayabilmesi için Türk tasarım şirketlerinin önü daha fazla açılmalıdır.
Devletin üniversitelere verdiği endüstriyel tasarım merkezi teşvikleri genç girişimcilerin tasarım şirketlerinin gelişmesine engel olabilir. Oysa Çin hükümeti endüstriyel tasarımcıları istihdam ettiren şirketlere ihracatı arttırmak için destek veriyor. Bu anlamda devlet, endüstriyel tasarım şirketlerinin hizmet ihracatı için daha fazla destek vermelidir.
Türk tasarımcılar coğrafi konumumuzdan dolayı doğu ve batı ülkeleri ile küresel pazarda rekabet edebilecek özgün tasarımlar yapabilecek donanımdadır. Ama kendilerini pazarlamayı öğrenmelidirler ve doğru fiyat poltikaları ile sürdürülebilir hizmet verebilmelidirler. Tasarımcılar müşterilerinin üçüncü gözü olmalı ve hep yönetime yakın pozisyonda çalışmalı, fiyatları aşağı çekmemeli, rollerini karıştırmamalıdırlar.
Genç tasarımcıların deneyim kazanması için tasarım ofislerinde çalışmaları gerekmektedir. Türkiye'de tasarım şirketlerinin sayılarının artması gerekmektedir. Okullarda ve ETTA'da şirketlerin nasıl kurulacağı ve girişimcilik öğretilmelidir. Ödüllerin ötesinde tasarımcıların şirketlere sağlayacağı katma değer iyi anlatılabilmelidir.
Endüstriyel tasarımcılar salt kabuk tasarımı değildir. İnovatif tasarım için strateji oluşturma aşamasında tasarımcılar yöneticilerle aynı masaya oturabilmeli, pazarlamacılar ile birlikte daha etkin çalışmalılardır.
Endüstriyel Tasarım Tanıtım Ajansı (ETTA) ve Endüstriyel Tasarım Sanal Müzesi (ETSM) Projesi, İstanbul Kalkınma Ajansı 2010 yılı Kar Amacı Gütmeyen Kurumlara Yönelik Yaratıcı Endüstrilerin Geliştirilmesi Mali Destek Programı kapsamında desteklenmektedir. Elektronik ve ev cihazları sektörel destekçisi Arçelik'dir. Beyoğlu Belediyesi'nin iştirakçi olduğu projede ; TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi), Arzum, Gürallar Art Craft, Armaggan, Ersa, Arlight diğer sektörel sponsorlar olarak projeyi desteklemektedir.