Teşvik, Gaziantep ve bölgeye ne getirecek?
Hüseyin BOZKURT / Yeminli Mali Müşavir
Geçen hafta; tekstil, hazırgiyim ve deri sektörüne yönelik verilecek teşvikler için Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine taşınma şartı getirildiği, 2009-2014 yılları arasında en az 30 kişi istihdam ettikleri tesislerini, bu bölgelere taşıyanlara, arıtma tesisleri için yüzde 50 enerji desteği, KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, faiz desteği, SSK işveren primi desteği, gelir ve kurumlar vergisi desteği, yatırım arsası tahsisi, sıfır fazili KOSGEB kredisi desteği gibi destekler sağlanacağına dair eylem planı açıklandı.
Açıklanan plan, sanki tekstil, hazırgiyim-konfeksiyon ve deri sektörünün stratejik eylem planı idi. Plan, öz itibariyle Güneydoğu Anadolu Bölgemiz'de Gaziantep hariç diğer illerde; 5084 ve 5350 sayılı yasalarla uygulanan teşviklere paralel bir teşvik planı olup, bir-iki farklılıkla hemen hemen aynı teşvikleri içermektedir. Düşünülen önemli bir değişiklik, eski teşviklerden enerji desteğinin kaldırılacağı düşüncesi olup, sadece arıtma tesislerine verileceğidir. Öte yandan, tekstil başta olmak üzere; bir çok sektörde kriz nedeniyle yeni yatırım yapılamayan bölgemizde ve Gaziantep'te nasıl bir teşvik verileceği belli değildir. Ayrıca, tekstil, hazır giyim-konfeskiyon ve deri sektörüne verilecek özel teşvikte bölgemize taşınacak firmalara teşvik verilmesinin, mevcut tekstil firmalarını nasıl etkileyeceği önemlidir. Tekstil sektörü; Gaziantep ilinin yıllardır teşvik dışı kalarak, diğer bölge illerinde de teşviğe rağmen sektör sıkıntı yaşarken, batı firmalarının buralara gelmesi olumsuz etki yaratacaktır. Yani bölgedeki mevcut firmalara yeni bir teşvik yerine, yeni rakipler gelmesi anlamına gelir.
Bölgemizde son bir yıldır kan kaybederek ölmek üzere olan tekstil sektöründeki mevcut firmalara bir desteğin söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır. Anadolu kaplanları olarak, varını yoğunu tekstil sektörüne yatırıp da genel ekonomik kriz, uluslararası rekabet ve çevre illerdeki teşviklerden dolayı rekabet edemez hale gelen ve 2005 yılından beri mağdur olarak destek bekleyen Gaziantep ili başta olmak üzere; bölgemiz illerindeki firmalara geçen hafta açıklanan tekstil sektörü ile ilgili stratejik eylem planının bir faydadan çok zarar vereceğini düşünüyorum. Görünen o ki; teşvik bu bölgelere dışarıdan taşınacak firmalara tanınacak. Yerel firmalara bir şey görünmüyor gibi. Umarız, bölgemiz ve özellikle yıllardır teşvik dışı kalarak haksız rekabete boyun eğen Gaziantep iline yönelik firmalar da verilecek teşviklerden faydalanır. Bölgemizin isteği sadece tekstil sektörü olmayıp, diğer alanlarda da beklentiler devam etmektedir.
Bölgemizde AR-GE, kurumsal yönetim, markalaşma, pazarlama ve şirket birleşmelerine yönelik teşviklere de acil ihtiyaç vardır. Teşviklerde mevcut yatırımları geliştirmek, onları rekabete hazırlamak ve kurumsallaştırmayı özendirmek ana hedef olmalıdır. Ayrıca tarım, turizm, hizmet sektörü ve teknolojik yatırımlara önem verilmeli. Gaziantep gibi illere; genel teşvikler yerine, bu tür özel desteklerin verilmesi çok daha anlamlı olacaktır. Bölge illerinden Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Adıyaman gibi illerde de tarımsal yatırımlar desteklenmelidir.