Ticari defter ve belgeleri saklamamanın cezası

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Soner ALTAŞ / Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Başmüfettişi

Ticaret şirketleri, anonim, limited, kolektif ve komandit şirketler ile kooperatiflerden oluşmaktadır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda ticaret şirketlerinin tacir sayıldıkları açıkça belirtilmiştir. Tacir olmanın hükümlerinden birisi ticari defter tutmaktır. TTK’nın ticarî defter tutma yükümü ile bağlantılı olarak öngördüğü bir diğer yükümlülük de tutulan ticari defterlerin ve şirket ile ilgili bazı belgelerin saklanmasıdır. 

Bu nedenle, ticaret şirketlerinin tutmak zorunda oldukları ticarî defterlerini ve şirketle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamaları zorunludur. Defter ve belgeleri saklama süresi on yıldır. On yıllık saklama süresi, ticarî defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara bilânçonun düzenlendiği yılsonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticarî yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.

Ticari defterlerin Kanuna uygun olarak saklanmaması halinde 300 günden az olmamak üzere adlî para cezası verilir. Bu ceza, 6 bin TL’den 73 bin TL’ye kadar adlî para cezasına denk gelmektedir. Saklanması zorunlu olan belgeleri sağlamayanlara ise 2015 yılı için 4 bin 934 TL idarî para cezası uygulanır. 

Bu noktada bir hatırlatmada bulunmak faydalı olacaktır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca şirketlerin defter ve belgeleri saklama süresi beş yılla sınırlandırılmıştır. Ancak, TTK’da bu süre on yıl olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla, ticaret şirketlerinin yönetim organlarının Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen beş yıllık süre dolsa dahi, TTK’ya göre saklanması zorunlu olan defter ve belgelerini on yıl boyunca saklamaları, defter ve belgelerin bu süre zarfında zayi olması halinde ise yasal süreler içerisinde zayi belgesi talebinde bulunmaları gerekir.