”TL'de aşırı değerlenmeyi durdurmamız lazım”

BOLU - Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, TL'nin aşırı değerlenmesinin, beraberinde sanayisizleştirme gibi bir tehlikeyi getirdiğini söyledi. 

Ankara Sanayi Odası Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı, Abant Taksim International Otel'de başladı. Toplantının açılışında konuşan ASO Başkanı Nurettin Özdebir, dünyada yaşanmakta olan global krizin başlangıçta kendilerini de çok endişelendirdiğini, ancak 2009'un son çeyreğinden itibaren Türkiye'nin bu krizden ayrışmaya başladığını, çünkü iyi bir büyüme dalgası yakaladığını belirtti.

ABD'nin resesyondan korkması nedeniyle para musluklarını açtığını, o paranın da buradan kayarak Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere gittiğini, bu yüzden ABD ekonomisinin bir türlü düzelemediğini anlatan Özdebir, Türkiye'de bir an evvel mikro reformların yapılması gerektiğini vurguladı.

Gelişmiş ülkelerden özellikle ABD'den Türkiye'ye kaymakta olan paranın bir "tsunami" etkisi yaptığına işaret eden Özdebir, "Bu 'para tsunamisi'nin üzerine binmişken, bizim bu durumu iyi değerlendirmemiz lazım" dedi.

Krizden çıkarken işletmelerin de üzerine düşen bazı sorumluluklar olduğunu belirten Özdebir, bunlardan birisinin verimliliği artırmak olduğunu, ancak hala işletmeler olarak nitelikli eleman bulmakta ciddi sıkıntılar yaşadıklarını vurguladı. Bu sıkıntının aşılması için 6'sı Ankara'da, Türkiye genelinde 11 okulda meslek edindirme kursu düzenleneceğini, bu işi Ankara'da ASO'nun üstlendiğini kaydeden Özdebir, Ocak ayında bu kursların verilmeye başlanacağını bildirdi.

TL'nin aşırı değerlenmesi

ABD'nin 600 milyar dolarlık daha bir parayı piyasaya enjekte edeceğini hatırlatan Özdebir, bu paranın TL'nin daha da değerlenmesine yol açacağına işaret ederek, bu durumu eleştirdi.

TL'nin aşırı değerlenmesinin üretimi olumsuz etkilediğini ve ithalatı artırdığını belirten Özdebir, ana kollarda üretim yapan firmaların, üretimde kullandıkları parçaları dünya ortalama fiyatlarından edindiklerini, bu durumun yan sanayinin kapanmasına neden olarak işsizliği artırdığını anlattı. Özdebir, "TL'nin aşırı değerlenmesi, beraberinde sanayisizleştirme gibi bir tehlikeyi getiriyor. Bu aşırı değerlenmeyi durdurmamız lazım. Her şeyin fazlası zarar" dedi. 

Kamu borçlarının yeniden yapılandırılmasıyla ilgili görüşlerini de dile getiren Özdebir, bu konudaki taleplerini ASO olarak uzun zamandır dile getirdiklerini, kriz sonrası böyle bir beyaz sayfa açmaya ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Borçların yeniden yapılandırılmasının uzun vadeye yayılması gerektiğine dikkati çeken Özdebir, bu yapılırken bir de matrah artışının söz konusu olduğunu bildirdi. Ancak, matrah artışının her işletmeyi farklı etkilediği için sorunun tamamını çözemeyebileceğini belirten Özdebir, her işletmenin gider gösteremediği harcamalarının bulunduğuna, bu sorunun da çözümlenmesi gerektiğine işaret etti.

Krizler ve gelir dağılımı

Toplantıda daha sonra, eski Hazine Müsteşarı Mahfi Eğilmez ile Prof. Dr. Taner Berksoy, dünyada ve Türkiye'deki ekonomik gelişmeleri değerlendirdiler.

Prof. Dr. Berksoy konuşmasında, son bir- iki aya bakınca dünyada sanki hiç kriz yokmuş gibi davranma eğiliminin ortaya çıktığını ifade etti.

Türkiye'nin krizden sonra dünya risk haritasındaki yerinin iyi olduğunu ifade eden Berksoy, ancak Türkiye'nin kredi notunda ciddi düzeltmeler bulunmadığını, çünkü geçmişinde yaşadığı krizler nedeniyle ciddi sabıka kayıtları bulunduğunu söyledi.

Mahfi Eğilmez de, yaşanmakta olan her krizin gelir dağılımındaki bozukluğu düzelttiğini, çünkü krizlerde yüksek gelir sahibi olanların bu gelirlerin bir kısmını kaybettiğini, bunun da gelir dağılımında düzelmeye yol açtığını anlattı.

ABD'deki düşük enflasyon ve düşük faizler nedeniyle paranın Türkiye'ye kaydığını, bir Amerikalı'nın parasını Türkiye'ye getirerek yıllık ortalama yüzde 20 getiri sağlayabildiğine işaret eden Eğilmez, bunun ciddi bir kazanç olduğuna dikkati çekti. 

Abant'taki toplantıya katılan ASO bünyesinde faaliyet gösteren 31 meslek komitesinin üyeleri, sorunlarını ve bunlara ilişkin çözüm önerilerini görüşecekler. Toplantıda, ASO tarafından bu konuda hazırlanan bir rapor da tartışılacak.