Türk helvası, Yunan helvası ile rekabet için ortak arıyor

Arzu ALP

İZMİR - Türk helvası, Yunan helvası ile rekabet edemiyor. Kuruluşu 1885 yılına dayanan Türkiye'nin en eski helva üreticisi Manisalı Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin 4. kuşak temsilcisi Başar Manisalı, Türkiye'nin helva ihracatının son derece düşük olduğunu söyledi. "Benim helvada ihracat şansım yok" diyen Manisalı, kaliteli üretim yaptıkları için yurtdışında fiyat tutturma şanslarının olmadığını dile getirdi. Manisalı, Yunan helvasının son derece ucuz olduğunu ve rekabet şansını azalttığını söyledi.

Yunanistan'da helva üretiminin emek yoğun olmadığını, üretimi makineyle yaptıklarını anlatan  Manisalı, "Türkiye'deki tüm helvacıların üretimi emek yoğun. Maliyetin yüzde 25'i işçilik. Sektörde işçilik maliyeti yüksek. Dürüst işletmeler için konuşuyorum, içine en ufak bir şekilde hile katmayan bir işletmenin maalesef helva konusunda ihracat şansı yok" dedi.

Avrupa'da da Türkler tüketiyor

Helvada yurtdışı pazarlarının Avrupa ülkeleri ve Ortadoğu olduğunu anlatan Manisalı, Avrupalıların helvayı çok tatlı bulduğu için tüketmediğini ancak Avrupa ülkelerindeki Türkler ve Arapların ilgi gösterdiğini dile getirdi. Yunan kültüründe de helva olduğunu hatırlatan Manisalı, "Yunan helvası Türk helvası kadar kaliteli değil. Susamı ve tadı kötü. Dünyanın en iyi susamı Türkiye'de üretiliyor. Ama çok az üretiliyor. Çünkü ithal susamın tonu 2 bin -2 bin 100 dolarken, yerlisinin tonu 2 bin 500-2 bin 600 doları buluyor. Onun için de herkes ithal susamı tercih ediyor. Afrika, Hindistan, Pakistan, Sudan'da susam ithal ediliyor. Yunanistan da ithal susam kullanıyor. Hem AB ülkesi hem de makine ile üretim yaptığı için daha ucuza pazara sunuyor. Dolayısıyla Türk helvasının rekabet şansını azaltıyor. Türk malı ancak Türkler tarafından tercih ediliyor" diye konuştu. Manisalı, ABD ve Kanada'ya helva ihracatının olduğunu, üretiminin yüzde 2'si gibi çok düşük ihracatı bu ülkelerdeki Türk marketlerine yaptıklarını kaydetti.

Artan maliyetler fiyatlara yansıdı

Havalar serinlediğinde insanların tatlı tüketim alışkanlıklarının ön plana çıktığını dile getiren Manisalı, bu durumun doğal olarak tahin helva satışlarını olumlu yönde etkilediğini söyledi.  Manisalı, Ege ve Marmara'dan gelen yoğun talepleri karşılamaya çalıştıklarını ifade etti. Manisalı, bu sene ürün çeşitliliğine gitmediklerini ancak geçtiğimiz yıl üretimine başladıkları kahveli ve damla sakızlı helvaların tüketiminde bu yıl hızlı bir şekilde artış olduğunu anlattı. Geçtiğimiz yıllarda Almanya, Kanada ve İtalya'dan yatırımcılarla stratejik ortaklık konusunda görüştüklerini ancak bir sonuca varamadıklarını anlatan Manisalı, "En büyük rahatlığım finansman konusunda hiçbir bankaya bağlı olmayışım. Her şey öz sermayemizle. Şu anda görüştüğümüz kimse yok. Ancak Fitch'in Türkiye'nin notunu yatırım yapılabilir seviyesine yükseltmesinden sonra fırsatlar çıkabilir. Yeni ürün çeşitleri ve ihracat konusunda adımlar atacağız. Sırf helvada kalmayıp reçel, çikolata gibi farklı sektörlere girebiliriz" diye konuştu. Bu yıl helva üretimlerinin yüzde 10 artarak yıllık 200 bin tonlara ulaştığını hatırlatan Manisalı, 2013 yılından daha umutlu olduğunu dile getirdi.

Cumhuriyet döneminde Balkanlar'ın en büyük helvacısıydı

Firmaları Manisalı Gıda Sanayi'nin 1885 yılında dedesinin babası Hacı Ahmet Efendi tarafından Manisa'da kurulduğunu anlatan Manisalı, "Cumhuriyet yıllarında dedem Ziya Ahmet Manisalı, merkez İzmir olmak üzere, İstanbul ve Zonguldak'a kadar uzanan iki yeni fabrika kurarak, firmamızı Balkanlar'ın en büyük tesisi haline getirdi. Ancak o yıllar savaş yılları olduğu için iki fabrika kaybedildi. Yalnızca Manisa'daki fabrika ayakta kaldı. Büyükbabam, babam Altan Manisalı 10 yaşında iken vefat etmiş. Babam 17 yaşında da annesini kaybetmiş. 3 kardeş birleşip İzmir'de çalışmaya devam etmişler. Kardeşler arasındaki miras tartışmalarından dolayı da ayrılmışlar. Biz Altan Manisalı markası olarak devam ediyoruz" dedi. İzmir'in tarihi Kemeraltı Çarşısı'nda 90 yıllık mağazalarında satış yaptıklarını belirten Manisalı, 1996'dan bu yana da Menderes'te bin metrekare kapalı alanda üretim yaptıklarını dile getirdi. Manisalı, üretim faaliyetleri içerisinde tahin helvası, tahin ve üzüm pekmezi yer aldığını bildirdi.