Türk malı imajına zarar veren ihraç malları imha edilecek

 

ANKARA - 2005 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı yürürlükten kaldırılırken, bunun yerine  teknik düzenlemeler rejimi kararı getirildi. Resmi Gazete'de  yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı'na göre, dış ticarette denetim çeşitli anlaşmalar ve mevzuatlarla birlikte risk analizi yöntemiyle yapılacak. Alıcı ülkede Türk mallarının itibarına ve ihracatına zarar verdiği tespit edilen mallara imha edilmesi dahil çeşitli müeyyideler uygulanacak.

Türk tarım ürünlerinin zaman zaman gümrük kapılarından dönmesinin Türk ihracatına verdiği zararın ortadan kaldırılması amacıyla, bu kapsamdaki ürünlerin ihracatını engelleyecek düzenleme yapıldı. Bakanlar Kurulu, 2005 yılında yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı'nı yürürlükten kaldırdı. Bunun yerine Teknik Düzenlemeler Rejimi getirdi. 

 

Dış ticaret süresiz engellenebilecek

Temelde ihracat ve ithalat denetiminde insan, hayvan veya bitki sağlığı ve yaşamı ile tüketicinin ve çevrenin korunması esaslarına dikkat edilmesini öngören rejim uyarınca, Türk malı imajına zarar verecek ürünlerin ihracatı engellenecek. Bu kapsamda fiilin ağırlığına göre değişen yaptırımlar uygulanacak. En basit yaptırım ilgili firmanın uyarılması olacak. Firma mevzuatla tanınan muafiyetlerden süreli veya süresiz men edilebilecek. İthalat veya ihracat süresiz durdurulabileceği gibi, ürün kısmen veya tamamen imha edilebilecek. Yaptırımların parasal kısmında ise ihracatta FOB, ithalatta ise CIF bedelinin yüzde 60'ı kadar para ilgili vergi dairesi tarafından tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedilecek.Dış ticarette denetim çok taraflı ve ikili anlaşmalar, zorunlu standartlar dahil teknik düzenlemeler, çeşitli mevzuat ve talimatlar çerçevesinde risk analizi yöntemiyle yapılacak.

 

İthalatın denetimi 

Ekonomi Bakanlığı, ithalat denetimi sırasında ciddi risk taşıdığı veya mevzuata uygun olmadığı tespit edilen ürünler hakkında piyasa gözetimi ve denetimi yapan kuruluşlara acilen bilgi verecek.

Piyasa gözetimi ve denetimi yapan kuruluşlar, ciddi risk taşıdığını veya mevzuata uygun olmadığını tespit ettikleri ürünler ile buna karşı aldıkları önlemler hakkında Ekonomi Bakanlığı'nı acilen bilgilendirecek ve ithalatta önlem alınmasını talep edebilecek.

İthalatçı, ithal ettiği ürünlerin teknik düzenlemesine ve genel ürün güvenliği gereklerine uygun olmasından sorumlu olacak, bu sorumluluk ürün piyasaya arz edildikten sonra da devam edecek.

 

İhracatın denetimi

İhracat denetiminde ticari kalite esas alınacak  ve insan, hayvan veya bitki sağlığı ve yaşamı, tüketicinin ve çevrenin korunması ile kamu yararları gözetilecek.

İhracata konu tarım ve gıda ürünlerinin insan, hayvan veya bitki sağlığı ve yaşamı ile tüketicinin ve çevrenin korunması bakımından alıcı ülkede Türk mallarının itibarına veya ihracata zarar verdiğinin tespiti halinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığıyla işbirliği halinde belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde ihracatta denetim yapılacak.

İhracatçı, ihraç ettiği ürünlerin kaliteli, güvenli ve ihracatta tabi olacağı teknik düzenlemelerde öngörülen diğer hususlara uygun olmasından sorumlu olacak.

 

Serbest dolaşıma girmiş ürünler

Kararın, "Türkiye ile Avrupa Birliği arasında malların serbest dolaşımı" başlıklı 11'inci maddesi uyarınca, dış ticaret mevzuatında ilke olarak Türkiye'de ve Avrupa Birliği'ne üye bir ülkede mevzuata uygun olarak üretilmiş veya serbest dolaşıma girmiş ürünün ihracı, ithali veya transit geçişinin engellenemeyecek. Ancak belirli şartlara bağlı olarak, ilgili ürünün ticaretine veya piyasaya arzına yasaklama ve kısıtlama getirilebilecek.

 

Kamu ahlakı yerine genel ahlaka uygunluk şartı 

Kararın 11'inci maddesinin 2'nci fıkrasında ithalata veya ticarete kısıtlama getirilebilecek durumlar şöyle tanımlanıyor: "Genel ahlak, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan veya bitki sağlığının ve yaşamının korunması; sanatsal, tarihi veya arkeolojik değer taşıyan ulusal varlıkların veya sınai ya da ticari mülkiyetin korunması gerekçesiyle veya ulusal yargı organları veya Avrupa Birliği Adalet Divanı tarafından kamu yararı vasfı kabul görmüş, tüketicinin, çevrenin ve yol güvenliğinin korunması gibi diğer gerekçeler"

Bu kararda yer alan genel ahlaka uygunluk şartı, yürürlükten kaldırılan dış ticaret standardizasyon rejiminde, 'kamu ahlakına uygunluk' şeklinde  yer alıyordu. İkinci fıkrada belirtilen kısıtlama ve yasaklamaların gerekçeleri, ilgili mevzuat ve Gümrük Birliğince öngörülen bildirim prosedürleri takip edilerek Avrupa Komisyonu'na bildirilecek.

 

 

İmha dahil ihracat bedelinin yüzde 60'ı kadar ceza

 

 

İmha dahil ihracat bedelinin yüzde 60'ı kadar ceza

Dış ticaretle ilgili çıkarılan yeni rejime, buna dayalı yönetmeliklere, yazılı bildirimlere, talimatlara aykırı hareket edenler, sahte belge kullananlara, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak şartıyla, ihraç ürünlerinin imhasına kadar çeşitli yaptırımlar uygulanacak.

Fiilin ağırlığına göre aşağıdaki müeyyidelerden biri veya birkaçı uygulanacak:

-Firmanın yazılı uyarılması.

-Firmanın bu Karara istinaden yayımlanan mevzuatla tanınan muafiyetlerden süreli veya süresiz men edilmesi.

-Firmanın ithalatının veya ihracatının süreli veya süresiz durdurulması.

-Uluslararası gözetim şirketlerinin faaliyetten süreli veya süresiz men edilmesi veya statüsünün geri alınması.

-Taahhütname alınan durumlarda, taahhütnamede belirtilen ürünün ihracat için FOB ve ithalat için CIF değerinin yüzde 60'ının, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde vergi dairesince tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedilmesi.

 

'Türk malı imajı korunacak'

Bakanlar Kurulu Kararı'nı yazılı bir açıklama ile değerlendiren Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, düzenlemeyle Türk malı imajının korunacağını bildirdi. Çağlayan şunları söyledi:

 Büyük gayretler sonucu dışarıda elde edilen pazar payımızın, gerekse Türkiye'nin ve Türk Malı imajının korunması kolaylaşacak, kısa vadeli çıkarlar uğruna yapılan münferit uygulamalardan doğan zararların önüne geçilecek."

 

 Artık AB  Türkiye'ye muhtaç

 

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, "Bu dönemden sonra AB, Türkiye'ye muhtaçtır ve Türkiye'ye ihtiyacı vardır. Gerek yaş ortalamamız, gerek lokasyonumuz, gerek lojistiğimiz ve iş aleminin birbirleriyle olan ilişkileri bir yerde bunu daha haklı kılıyor. Ümit ediyorum bu seyahatte buna ilişkin sinyaller Sayın Merkel tarafından verilir" dedi.