Türk patronlar fiyatta 'uçuyor' şimdi birleşmeleri bu tıkıyor

O da işdünyasının geneli gibi 'kontrollü iyimser'... Savaş ihtimali Tunç için bu dönemde en büyük endişe kaynağı... Bölgedeki gerginlikler yabancı şirketlerin Türkiye iştahında henüz bir azalma yaratmamış. Şimdilerde satışların önündeki en büyük engel ise Türk patronların fiyatı en yüksekten belirlemesi...

İSTANBUL - KPMG Türkiye Başkanı, Kıdemli Ortak Ferruh Tunç için ekonomiye dair en büyük endişe bir savaş tehdidi, içinde olalım ya da olmayalım... Suriye ve bölgedeki karışıklıklar henüz şirket satınalma ve birleşmeleri etkilememiş. Şu anda birleşmelerin önündeki en önemli engel Türk şirket sahiplerinin fiyat belirlerken çok yüksek seviyelere çıkmaları. Tunç bunu şöyle anlatıyor: "Türk şirketler için daima satma opsiyonu cazip. Özellikle son 5-10 yıllık iyi yönetilmiş bir şirketin satışla elde ettiği katma değer azımsanacak ölçüde değil. Ama bu beraberinde gerçekçi olmayan fiyat beklentilerini getirdi. Türkiye'de satınalma faaliyetlerini son dönemde frenleyen gelişmelerden biri bu. 'Satarım ama şu fiyata satarım' yaklaşımı...Ederinin üzerinde bir fiyat belirlenmesi... Son 10 yılda büyüme ve transformasyon yaşadığı için gelecekte yaratılacak kara ilişkin beklentiler çok daha yüksek olarak görülüyor tabii."

Kontrollü yavaşlamanın optimum noktası keşfedilmedi
KPMG Türkiye; denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri sunuyor. Ağırlıklı olarak finans sektöründen olmak üzere Türkiye'de çoğu dünya çapında 1000'den fazla müşterisi bulunuyor. Şirket uluslararası birleşme ve satınalmalar konusunda da oldukça aktif. KPMG Türkiye Başkanı Ferruh Tunç, Türk işdünyası gibi 'kontrollü iyimserlik' noktasında... Ama yavaşlama ile ilgili önemli uyarılarda bulunuyor:
"İlan edilen kontrollü yavaşlamanın niteliğine uygun şekilde icra edildiğini ilan edilen rakamlardan net biçimde izleyebiliyoruz. Sonuçta cari açık, ihracat-ithalat ve büyüme rakamları bu kontrollü yavaşlamayı teyid ediyor. Hepimiz izliyoruz ki bu kontrollü yavaşlamanın Türkiye için optimum noktası henüz keşfedilmiş değil. Yüzde 2 ile 4 arasında büyüme anlamında pek tutunamayan bir ülkeyiz. Ya aşağıya kayıyor büyüme oranı ya da yukarı tırmanıyor geçmişe baktığınızda. Bu nedenle endişeler dile getiriliyor. Soğuturken dondurmamak gerektiği ifade ediliyor. Bu endişeler haklı çünkü idealde durma pek mümkün olmuyor; eğik düzlem... İç talebin, beklentilerin cevabının ani kasılma-gevşeme şeklinde olması gibi nedenleri var bunun elbette. Ben bu ortamda bu yılın kontrollü yavaşlama şeklinde tamamlanacağını düşünüyorum."

Yeni yıl birçok belirsizliği beraberinde getiriyor
 

Yeni yıl birçok belirsizliği beraberinde getiriyor
Ferruh Tunç'a göre yeni yıl ise birçok belirsizliği beraberinde getiriyor.Avrupa'da yaşanan macera nereye varacak? "Kontrolü elden kaybetmeme arzusu yapılacak şeyin ne olacağından önemli. Ben bunu gözlüyorum" diyor Tunç. "Hakikaten ekonomi son 20 yılda bize öğretilen ekonomi değil. Beklentilere çok daha bağlı, reel olandan çok daha kopuk bir ekonomi. Avrupa'da beklenti yönetimini elden kaçırmadan bir şeyler yapıyorlar bu da haklı olarak bir şey yapılmadığı eleştirilerini getiriyor. Para birliğinin siyasi bütünleşmeyi gerektirdiği, Avrupa'da ise tek para- farklı siyasi yönetimler olması ve bu paradoksun bir şey yapmanın önünde beklenti yönetimi gibi bir engel olduğu görülüyor" analizini yapıyor.

Ekonomideki düşüş telafi edilir ama savaşta her şey durur
KPMG Türkiye Başkanı'na göre Avrupa'da ortak para mekanizmasına uygun  ortak siyasi yönetim oluşacağına dair bir kanaat oluşuyor.  Bu noktada iyimser Tunç. Ancak asıl endişesi Türkiye'nin çevresinde yaşanan gerilim... Suriye, Irak, İran... "Bu, bütçe harcamalarımızı etkilemeye başladı bile. Türkiye ekonomisinin çevredeki zor durumdaki gelişmiş ülke ekonomileri içindeki ayrıksı durumunu ilelebet sürdüremeyeceğine ilişkin gelişmelerden birisidir bu. Evet, kamu borçlarının görece düşük olması, uzunca bir süredir bütçe disiplininin olması, enflasyonun düşüklüğü, talebin canlılığı çok olumlu gelişmeler ... Şimdi eskiden olmayan faktörler var; bir kötümserlik çağrısı değil bu, savaş algısı nereye kadar gidecek, nasıl kontrol edilebilecek? Suriye üzerinden bu çevre ülkelere ne kadar taşacak? Bu, biz ölümlülerin tahmin edeceği şeyler değil. Biraz daha yukarıda oynanan ya da oynanmaya çalışılan bir oyun. İşin içinde İran var, İsrail var, Suriye var..."
Bütçemizin dolaylı vergiler üzerine kurulu olması, talepteki düşüşle bu noktada yaşanacak sıkıntı, üzerine savaş tehdidi endişe veriyor. Tunç,  "Ekonomik düşüşler telafi edilebilir ama savaş çok kaotik bir şey ve o noktada her şey durur" diyor.

Türkiye'den daha cazip çok az ülke var
 

Türkiye'den daha cazip çok az ülke var
Bu ortamın henüz birleşme ve satınalmalara bir olumsuz etkisini gözlemlememiş Ferruh Tunç. İşdünyasının kontrollü iyimser olduğunu anlatıyor ve bunun nedenini şöyle ortaya koyuyor: "Şu anda Türkiye'den daha cazip çok az ülke var . Hem içerideki büyüme potansiyeli, hem de çevreye olan yakınlığı ve imkanları az önce saydığım tehditleri doğurduğu kadar fırsatları da doğuruyor. Son 20-30 yılda Türkiye'de pozisyon alamamış uluslararası şirketlerin çok büyük hata yaptığını gecikerek de olsa görüyorlar."

Yabancılar Türkiye'de 'iyi şirket' peşinde
Peki yabancı şirketlerin Türkiye'de son dönemde en çok ilgilendikleri şirketler hangileri? Ferruh Tunç bu noktada bir sektör ayrımı olmadığını söylüyor: "Uluslararası seviyede şirketlere hizmet veren ara üretim şirketlerine görüldüğünden çok ilgi var. Tüketim şirketleri duyuluyor daha çok ama üretim şirketlerine ilgi hep var. Şimdilerde sektör ayrışması yok, 'iyi' şirket arayışı var. Gerek kurumsallaşma gerek istikbal bakımından ümit vadeden bir şirketse ilgileniliyor."
Bu noktada Türk şirketlerinin en büyük zaafı ise kurumsallaşma olarak öne çıkıyor. Sürdürülebilirlik, uluslararası yönetim dilinin oturtulması gibi eksiklikler yabancılarla ortaklık aşamasında sorun olarak ortaya çıkıyor. KPMG bu noktada şirketlere yabancı ortaklık sürecinde bir hazırlık çalışması yapıyor. "Şirketin raporlama sistemi elden geçiriliyor, varsa kayıtdışı kayıtiçine geçiriliyor. Öbür türlü şirket satın alma kapsamına girmez, doğru bir evlilik öncesinde 1-2 yıllık bir hazırlık süreci geçirmek gerekiyor. Şirketin değerinin belirlenmesi için bu şart, aksi takdirde yabancı şirket markasını alır, pazarını alır, sözleşmelerini alır, şirketi satın almaz. Yapıyı sağlamlaştırmak gerekiyor."

Yılın 10 ayında dünyanın en hızlı büyüyen ofisi Türkiye oldu
 

Yılın 10 ayında dünyanın en hızlı büyüyen ofisi Türkiye oldu
Geleceğe dair endişeler var ama geçtiğimiz döneme ilişkin gerçekleşmeler yüzleri güldürüyor. Bu yılın ilk 10 ayında KPMG Türkiye ofisi, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesindeki KPMG şirketleri arasında büyüme oranında 1'inci sıraya çıkmış. Yakalanan büyüme oranı yüzde 30... Ferruh Tunç şimdilerde sürdürülebilir büyümeyi yönetmek üzerine odaklanıyor. Gelecek yıl için büyüme hedefi yüzde 25. "Türkiye'nin en iyi hizmet şirketi olmayı hedefliyoruz" diyor. KPMG Türkiye geçtiğimiz yıl büyürken önemli transferler yapmış. 160 yeni eleman almış şirket, önümüzdeki yıl plan 200 yeni uzmanın şirket kadrosuna dahil edilmesi... "Tek sermayemiz çalışanlarımız" diyor Tunç ve oyunun kuralını tek cümleyle ortaya koyuyor: "Bu basit bir oyundur; en iyi insanlar sizde çalışırsa en iyi şirketler sizinle çalışır."

Çince konuşan uzmanları Çin masasında 'yol gösteriyor'

KPMG Türkiye bünyesinde Çin, Japonya, Rusya ve Almanya masaları var. Çince konuşan, Japon elemanlar bu masalarda Türk şirketlerine 'yol gösteriyor'. Çin'deki KPMG'de bir masa da buraya Çin'den bir hareketlenme varsa bilgisini veriyor, gelişmeleri iletiyor. Türkiye'den Çin'le ilişkili bir durum varsa, Türkiye ofisi karşı masaya bilgilendirme yapıyor. Böylece iki taraftan da gelen yatırımcı daha emin ellerde daha az zaman kaybederek iki ülkedeki tarafın aynı standartlarda olmasının avantajını yaşıyor. Tunç, "Müşteriye kolay ve ona özgün hizmet verebiliyoruz böylece. Türkiye'den Çin'de resmi sözleşmeye dönüşmüş işlerimiz var. Bir ortaklık yapacağı zaman kanunlarına, kuruluşa yönelik bizden danışmanlık alıyor. Böylece gidince bir sürprizle karşılaşılmıyor" diyor.

Tüm denetim yılsonunda yapılırsa denetçiler için insani olmayan şartlar oluşur

Ferruh Tunç, çalışanlarını önemseyen bir yönetici. Spor salonları, cafeleriyle KPMG ofisinde çok yoğun mesaisi olan yer alan çalışanları için iyi bir ortam yaratmaya çalışıyor. Yeni TTK'daki denetim programı bu anlamda onu endişelendiriyor:
"Kamuoyu sürekli popüler konuları konuşuyor ancak ayrıntıda da çok önemli şeyler var. Örneğin denetim raporları yıl sonunda hazırlanacak. Tüm şirketler raporları yılın son dönemi isteyecek. Peki bu elemanlar yılın geri kalanında ne yapacak? Son 3 ayda insani olmayan bir çalışma ortamı oluşacak. Düzenleyici otoritelere bu endişemizi ilettik. Rapor sürecinin yılın tamamına yayılması çok iyi olur."

Burası TMSF'den daha az avantür

Burası TMSF'den daha az avantür

"TMSF yönetiminde 3 yıl çalıştım. KPMG'den oraya transfer olmuştum, sonra geri döndüm. Tabii çok farklı. Daha az avantür burası. Benzersiz bir tecrübeydi."

Tatilde yaylaya çıkıyor şiirleri ödülleri topluyor

Ferruh Tunç iş hayatının stresini doğayla başbaşa kalarak atıyor. "Bayramda yine yaylalara çıktım. Doğayla içiçe olmayı seviyorum" diyor. Şiir yazıyor Tunç. Ödüllü bir şair. Aldığı ödüller arasında Behçet Necatigil Ödülü de var. Çalışanların şiir yazmanıza tepkisi ne diye soruyoruz, yanıtı "Ödüllerden sonra deşifre oldum, sadece edebiyat dünyasında bilinen gizli durumumu deşifre etti ödüller" oluyor.

Denetim uzmanları iş hayatının bir jungle'a dönüşmesini engeller

"Biz kuru rakamlarla uğraşan, denetim yapan birileri değiliz. Bu işletmeleri hayatımızdan çektiğimizi düşünün, refah üretemeyiz. Bu şirketlerin topluma ait olması lazım, bunların içinde olup bitenlerin şeffaf ve kurallar içinde olması gerekir. Bunda etkin olmanın da bir hazzı var. İktisadi alan vahşilerin birbiriyle yarıştığı bir alan olmamalı. Biz jungle'dan çok medeni bir ortam olmasını sağlayan müesseselerden biriyiz denetim müessesesi olarak."

Yabancıya satışta beklenti abartılı büyük altyapı projeleri hareket getirir

Ferruh Tunç'a göre Türkiye büyüme yönetimini öğrendi, şimdi yavaşlama yönetimi zamanı... Tunç, Mütekabiliyet Yasası'ndaki değişiklik sonrası beklentileri abartılı bulduğunu anlatıyor. O'na göre İspanya örneğini yaşayan yabancılar, sahillerdeki konutlara çok büyük bir ilgi göstermeyecek. Ancak İstanbul gibi metropollerde belirli bir hareket olacak. Tunç, "İnşaatın belirli bir doyum seviyesine geldiğini görüyoruz. Burada büyük altyapı projelerinin en azından Hazine garantisi olmadan ne derece cazip olacağı gibi sorular konuşulmaya başladı. Büyük yol ve altyapı projeleri bir hareketlenme getirebilir ama ortam bu şekilde devam ederse o çapta büyük sermayeler gelir garantisi almadan bunlara girebilir mi?" diyor.