Türkiye-Pakistan yeni döneme doğru
Ahmet COŞKUNAYDIN
Türkiye’nin en yakın dost ülkelerinden olan Pakistan ile ilişkilerde yeni arayışlar sürüyor.TASAM (Türk Avrasya Araştırmalar Merkezi) tarafından düzenlenen ve Pakistan tarafından da çok sayıda üst düzey yetkilinin katıldığı üst düzey toplantıda, taraflar başta ekonomik olmak üzere, askeri, kültürel ve eğitim alanında olası işbirliği olanaklarını ele aldılar.
NATO’nun Afganistan’da çekilmeye başlamasının Güney Asya’da Pakistan’a ve onun askeri gücüne yeni yükümlülükler getirebileceği de Türkiye-Pakistan yeni arayışlar buluşmasında ele alınan konular arasında yer aldı.
Pakistanlı yetkililerin en dikkat çeken yaklaşımı ise bir din devleti (Pakistan İslam Cumhuriyeti) olarak kurulan Pakistan’ın şu sıralar Laik devlete yönelme arayışlarıydı.
İstanbul’da Titanic Europa Business Hotel Bayrampaşa’da gerçekleşen buluşmada TASAM Başkanı Süleyman Şensoy,’ Yeni Dönem Türkiye- Pakistan İlişkileri:Fırsatlar ve Engeller’ konusunun ele alındığına dikkat çekti.
Buluşmada son dönemlerde Dünya’da bloklaşmanın ağırlık kazandığı ve bunun yanında önümüzdeki 10 yıl içinde BM’ye (Birleşmiş Milletler) çok sayıda daha yeni üyenin katılmasının beklendiği vurgulandı.
Pakistanlı çok sayıda eski bakanın, asker ve gazetecinin katıldığı toplantıda en dikkat çekilen ve işbirliği konusunda hedef nokta olan vurgulanan ise, gerek Orda Doğu ve gerekse de Güney Asya bağlamında, Türkiye ve Pakistan’ın birbirlerini tamamlayabileceği çok fazla alanın varlığıydı.
Gerçekten de yaklaşık Türkiye kadar bir yüzölçümü ( 796.000 kilometrekare) olan Pakistan 179 milyonluk nüfusu ile önemli bir tüketim topluluğu oluşturuyor.
En büyük kentini, Karaçi’nin oluşturduğu Pakistan, ağırlıklı olarak pamuk,tekstil ürünleri, deri ve tarım ürünleri ihraç ediyor.
İhracatının yılda yaklaşık 25 milyar doları bulduğu Pakistan, toplam 40 milyar dolar tutarında da ithalat gerçekleştiriyor.
Pakistan ülke dışından ağırlıklı olarak petrol, petrol ürünleri ile makine ve makine teçhizatı satın alıyor.
İngilizce, Urduca, Pencabça, Belucice ve Puştice dillerinin konuşulduğu bu ülkede, nüfusun büyük bir çoğunluğunu Müslümanlar oluşturuyor.
Pakistan’da kişi başı yıllık ortalama gelir 1120 dolar civarında seyrediyor.