Yabancılar sağlık sektörü için Türkiye yolunu tuttu
Başta Asyalılar olmak üzere dünyanın sağlık devleri Türkiye aşkına düştü. Sektörde nereye baksan yabancı yatırımcılarla yapılan bir ortaklık ya da satın alma görüşmesi var. Sürprizler kapıda.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Sibel CİNGİ
İSTANBUL - Sağlığa, büyük bir satın alma ve ortaklık dalgası geliyor. Yabancı yatırımcılar, aksaklıklara rağmen yapılan sağlık reformları, hükümetin 2023 hedefi ve dünyanın birçok ülkesini geride bırakan sektörel gelişmelerin etkisiyle Türkiye aşkı ile kavruluyor. Üstelik Türkiye aşkına düşen sadece fonlar da değil.
Başta dünya sağlık sektörünün en büyük gücü olan Asyalılar olmak üzere birçok yabancı sağlık devi Türkiye’ye gelmek için harekete geçti. Bunun için de büyük hastane zincirlerinin peşine düştü. Asyalı sağlık devleri Türkiye’de anlaştıkları danışmanlardan her gün brifing almaya başladı. “Sağlıkta flört etmeyen yok” denilen sektör kulislerinde Acıbadem ile Anadolu Sağlık Grubu’nun flört ettiği bile konuşuluyor.
Kapalı kapılar ardında dev görüşmeler
Yatırım danışmanlarına ve sektör uzmanlarına göre 2013 sağlık sektöründe tarihi bir dönem. Çünkü sektörde nereye baksan bir hareket var. Yabancı yatırımcılar büyük hastane zincirlerinin, hastane zincirleri ise küçük hastanelerin peşinde... Her iki cephede de kıran kırana bir pazarlık yaşanıyor. Bugüne kadar görüşülmemiş bir trafiğin söz konusu olduğu belirtilen sektörde hakim görüş; “Kimse ile flört etmiyorum’ diyen doğru söylemiyordur” yönünde. Medikal Park’ın ve Medicana’nın yaptığı satış görüşmeleri, Acıbadem’in yaptığı iç pazardaki alımlar aysbergin sadece görünen yüzü... Kapalı kapılar ardında dev satış görüşmelerinin yapıldığı konuşuluyor.
Frost & Sullivan sağlık sektörü analisti Hilal Cura, her gün dünya sağlık devlerinin Türkiye ve zincir hastanelerin performansı hakkında brifing ister hale geldiğini açıklıyor. Cura’ya göre sağlık sektöründeki ortaklık ve satışlarda ikinci raund başladı. Çünkü daha önce sağlık sektörüne giren fonların, planlar ve hedefler dahilinde satışa geçme dönemleri geldi.
Göz, diş gibi alt branşlar da gözde
Göz, diş gibi alt branşlar da gözde
Türkiye’ye özellikle Asyalı yatırımcılar tarafından büyük bir ilgi olduğuna dikkat çeken Cura, “Öyleki Türkiye’ye takmış durumdalar. Hem Türkiye’nin hem sektörün gösterdiği yüksek performansın yarattığı fırsatları kaçırmak istemiyorlar. Üstelik yabancıların Türkiye’de satın alma aşkı sadece hastanelere yönelik de değil. Her alan moda. Örneğin, diş, evde bakım, göz gibi alt segmentlerde de yoğun bir ilgi var. Ayrıca Medikal cihaz üreticileri de yabancıların odağında” açıklamasını yapıyor. Cura, Japonya’nın ve Singapur’un büyük sağlık gruplarının Türkiye’de yatırım hevesi ile yatıp kalktıklarını anlatıyor. Geçtiğimiz aylarda internet üzerinden yaptıkları canlı brifinge 100 yabancı yatırımcının katıldığını açıklayan Cura, katılımcılardan birinin de Türkiye’de yatırım kararı alan Cleveland Clinic olduğunu söylüyor.
Kimse 2023 trenini kaçırmak istemiyor
Sağlık sektöründe yatırım danışmanlığı yapan Medicalpark ve Universal eski CEO’su Mahir Turan, sektöre yönelik atılan adımlarla geleceğin daha net görünür hale geldiğini düşünen yabancıların Türkiye’ye olan ilgisinin arttığını söylüyor. “Bu ilgi asla keyfi değil” diyen Mahir Turan, şu açıklamayı yapıyor: “Türkiye’de 60 milyar dolar olan sağlık hacmi hükümetin 2023 vizyonunda 160 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşacak. Kimse de bu treni kaçırmak istemiyor. Bu trene bugünden binmek için harekete geçilmiş durumda. Ayrıca artık önlerinde başarılı örnekler var. SGK’yı tanıyorlar. Bu nedenle de çok Türkiye’de yatırım için cesaretlendiler.”
Sektörde 120 yatak altındaki hastanelerin yaşama şansının artırk çok düşük olduğuna da dikkat çeken Turan, büyük hastane zincirlerinin küçük hastaneleri alma açısından da trafiğin çok yoğun olduğu bir döneme girildiğini kaydediyor.
Kim bu Asyalı dev sağlıkçılar?
Yatırım danışmanlarının listesinde Acıbadem’in ortağı gibi Japonya’nın en büyük sanayi gruplarından Mitsui’nin sağlık sektöründeki yatırımı IHH benzeri büyük sağlık gruplarının yanı sıra büyük holdinglerin sağlık grupları var. En büyük yatırımcıların ülkeleri ise şöyle: Singapur, Malezya, Japonya...
Avrupalılar da sıkı takipte
Avrupa ve ABD’li yatırımcılar da Türk sağlık sektörünün çekimine kapılmış durumda. Avrupalı ve ABD’li yatırımcıların göz, diş, evde bakım chek-up hizmetlerindeki satın alma fırsatlarını yakın takibe aldığı belirtiliyor. Gözdeleri ise hızla gelişen evde bakım hizmetleri.
Sağlık sektörü kulislerinde neler konuşuluyor
Sağlık sektörü kulislerinde neler konuşuluyor
Büyükler küçüklerin peşine düştü
Sektörde artan rekabete bağlı olarak 120'nin altında yatağa sahip olan hastanelerin ayakta durmasının da zorlatığına dikkat çekiliyor. Yeni hastane lisansı da verilmediği için büyük hastaneler büyümek için küçük hastaneleri satın almaya başladı. Bursa'nın ilk özel sağlık kuruluşlarından Konur Sağlık Hizmetleri'nin yüzde 50 hissesinin Acıbadem Grubu tarafından satın alması örneklerden biri. Bu örneklerin önümüzdeki günlerde artacağı belirtiliyor. Özellikle zincir hastanelerin bu şekilde büyüyeceğine dikkat çekiliyor.
Acıbadem-ASM flörtü sohbetlerin baştacı
Sektörde kulaktan kulağa herkes Acıbadem ile Anadolu Sağlık Merkezi arasındaki flörtü konuşuyor. Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan kesin bir dille red etse de sektörde bugüne kadar 250 milyon dolar yatırım yapılan Anadolu Sağlık Merkezi (ASM) ile Acıbadem'in uzun bir süredir görüştükleri iddiaları var. Acıbadem'in yabancı hissedarı Khazanah ve IHH, Yabancı hissedarlar yüzde 75'lik Acıbadem hissesinin yüzde 50'sini Abraaj Capital'den, yüzde 25'ini ise Aydınlar Ailesi'nden 1 milyar 260 milyon dolara 2012 yılının başında satın almıştı.
Medical Park cephesinde görüşmeler hızlandı
Medical Park, cephesinde de satış rüzgarları esiyor. Medical Park'ın yüzde 40 hissesini 2009 yılında 150 milyon dolara satın alan Carlyle Group, hisselerinin satışı için bir süredir pazarlık masasında. Masaya oturan bugüne kadar üç yabancı fon vardı. Görüşme süreci içinde iki fonun çekilmesi ile geriye Texas Pasific Group kaldı. Medical Park'ın Texas Pasific Group ile görüşmelerde sona yaklaştığı belirtiliyor. Sektörde grubun hisseleri için istediği fiyatın 500-600 milyon dolar civarında olduğu konuşuluyor.
Medicana'nın satışına sayılı günler kaldı
8 hastanesi bulunan ve toplam 1170 yatağa sahip olan Medicana'da yabancı yatırımcılardan gelen teklifleri değerlendirme sürecinde. Medicana Hastaneler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hüseyin Bozkurt, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada “4-5 yıldır dönem dönem yabancı yatırımcılarla görüşmeler yapıyoruz. Ama somut bir şey yok” demişti. Sektörde hastanenin yabancı yatırımcı ile stratejik bir ortaklık yaparak daha hızlı büyümeye odaklanacağı ve satışın birkaç hafta içinde de tamamlanacağı konuşuluyor.
Dünya Göz ve Memorial sürprizlere açık
Sektörde dikkatlerin üzerinde olduğu iki hastane daha var: Dünya Göz ve Memorial... Beklentinin kaynağı fon şirketlerinin satın aldığı şirketi hedefe ulaştırıp ortalama 5 yıl sonra satışa geçmesi. Kuveytli National Bank of Kuwait'e bağlı yatırım fonu NBK Capital, 2010 yılında Dünyagöz'e yüzde 30 oranında ortak olmuştu. NBK Capital Alternatif Yatırımlar Başkanı Amjad Ahmad satışın gerçekleştiği tarihte yaptığı açıklamada sağlık sektörünün önümüzdeki birkaç yılda ciddi değişimler yaşayacağı öngörüsünde.