Yalova, tersane yatırımları ile büyüyecek
BURSA'DAN / Ömer Faruk ÇİFTÇİ
İstanbul-Bursa arasındaki şirin sahil kenti Yalova, bugüne kadar adını Çınarcık ve Termal ilçeleri ile duyurdu. Uzun yıllar İstanbul sayfiyesinin yaz aylarını geçirdiği Yalova son yıllarda sanayileşme yolunda ciddi adımlar attı. Özellikle Akkök Şirketler Grubu’nun yatırımları kentin sanayi gelişimine lokomotif olmuş. Bunun yanında süs bitkiciliği ve seracılık da kentin gelecek vaat eden sektörleri olarak sıralanabilir. Ancak Yalova’nın gelişimi açısından en önemli yatırım tersanecilik diyebiliriz.
İstanbul Tuzla’nın fiziki olarak yetersiz kalması ve artan işçi ölümleri nedeniyle burada faaliyet gösteren tersaneciler yeni yatırımlarını Yalova’da kurulmakta olan tersane bölgesine yapıyorlar. Tersanecilerin bağlı bulunduğu Gemi Sanayicileri Derneği (GESAD) tarafından Çiftlikköy’de bir de Gemi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulmak isteniyor. Kentte oluşacak katma değerden pay almak isteyen Yalovalı Gemi Yan Sanayicileri de şubat ayında dernek çatısı altında bir araya gelmişler.
35 üyesi bulunan Yalova Gemi Sanayicileri Derneği (YAGESAD) Yönetim Kurulu Başkanı Behram Kavlak bize tersane projesi ve çalışmaları hakkında açıklamalarda bulunuyor. Kavlak, 2008 yılı itibariyle yıllık 350 milyar doları bulan dünya deniz ticaretinden pay almak için planlanarak yapımına başlanan Yalova tersanelerinin tamamlandığında Çin’den sonra dünyanın ikinci büyük tersane kümelenmesi olacağını iddia ediyor ve ekliyor: “Üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olmasına rağmen dünya deniz ticaretinde yıllık 3 milyar dolar ciro ile yüzde 1’in de altında pazar payına sahip olan Türkiye,
Yalova’nın Altınova ilçesinde yapımı devam eden tersaneler ile gemi ve yat üretiminde dünya çapında söz sahibi olmayı hedefliyor. Denizcilik Müsteşarlığı verilerine göre yeni yatırımlarla birlikte faal tersane sayısı 2002’de 45, 2008’de 92 olan Türkiye’nin 2013’te 160 tersane rakamına ulaşması bekleniyor.”
Altınova ilçesinde 7.5 kilometrelik sahil şeridi ve 21 bin dönümlük arazi üzerinde 300 metre derinlikle kurulan Yalova tersaneleri A-B ve C tipi olmak üzere 3 tipte yapılıyor. Yeni yasaya göre A tipi bir tersanenin 200 metre deniz cephesi ve minimum 80 dönüm arazisi olması gerektiğini öğreniyoruz. Bu nedenle de Tuzla’dan buraya kaymalar başlamış. Çünkü bu oranda alanları Tuzla’da birkaç tersane birden kullanıyormuş. B tipi tersanede 100 metre deniz cephesi ve minimum 40 dönüm arazi, C tipindeyse arazi kısıtlaması bulunmazken minimum 50 metre deniz cephesi gerekiyor.
Bölgede şu anda krize rağmen 56 tersane inşaat izni almış. Yalova Altınova Tersane Girişimcileri San. ve Tic. AŞ‘nin ortağı bulunan 40 tersanenin 600 bin dwt üretim kapasitesi ve 3.5 milyar dolar ciro hedefi bulunuyor. Ayrıca bu ortaklık dışında buraya gelerek tersane yapımına başlayan 14 şirket daha bulunuyor. Onların da yaklaşık 400 bin dwt üretim kapasitesi ile 2.5 milyar dolar ciro hedefleri varmış. Yalova’nın 2010 yılı öngörüsü 1 milyon dwt ve 6 milyar dolar ciro. 2014 hedefi ise 12 milyar dolar. Bu rakam da şu anda 40 konutluk Yalova’yı üç kez sıfırdan inşa etmek anlamına geliyor. Ayrıca İŞKUR kayıtlarına göre tersaneler bölgesinde 8 bin 300 kişilik istihdam bulunuyor. Behram Kavlak, Yalova’nın önümüzde ki 4-5 yıllık süreçte çok hızlı bir değişime uğrayacağının da altını çiziyor ve istihdamın 50 bini bulacağını vurguluyor.
2008 yılında ihracat sıralamasında 57’ncisırada yer alan Yalova’nın yatırımlar tamamlandığında ilk 6’ya yükseleceğini öne süren Kavlak, kentin nüfusunun 500 binin üzerine çıkacağını Uzakdoğu’dan sonra dünyanın tersane merkezi olacak nitelikte bir altyapıya kavuşacağını belirtiyor. Yalovalı sanayiciler için en büyük fırsat kurulacak tersanelerin ihtiyaç duyduğu yan sanayii oluşturabilmek. Konunun ciddiyetini kavrayan sanayiciler kurdukları dernekle (YAGESAD) hazırlıklara şimdiden başlamışlar. Tersane yatırımları şüphesiz Yalova’nın gelişimine büyük katkı yapacaktır. Umarız Yalovalı sanayiciler İstanbul’a yakın olmanın dezavantajını avantaja çevirir ve yatırımlardan istediği payı alabilirler.