Yeni TTK'nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl içinde durumları saptanan anonim ve limitet şirketlerin tasfiyeleri

Yavuz AKBULAK - SPK Başkanlık Danışmanı

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Bilindiği üzere, 01.07.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 6102 sayılı meri Türk Ticaret Kanunu'na (meri TTK), 30.06.2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 26.06.2012 tarihli ve 6335 sayılı Kanun'un 38'inci maddesi ile "geçici madde 7" eklenmiş olup, söz konusu madde ile münfesih olmasına veya sayılmasına karşın tasfiye edilmeyerek ticaret sicili kayıtlarından terkin edilmeyen anonim ve limited şirketler (AŞ ve LŞ) ile kooperatiflerin (*) tasfiyelerine ve sicilden terkinine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Anılan geçici 7'nci madde uyarınca;


1) 6102 sayılı meri TTK'nın yürürlüğe girdiği 01 Temmuz 2012 tarihinden itibaren 2 yıl içinde;
a) 24.06.1995 tarihli ve 559 sayılı TTK'nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname (KHK) gereğince, sermayelerini anılan KHK ile öngörülen tutarlara çıkarmamış AŞ ve LŞ'ler,
b) 6102 sayılı meri TTK'nın yürürlük tarihinden önce veya yürürlük tarihinden itibaren 2 yıl içinde münfesih olan AŞ ve LŞ'ler,
c) Sebebi ne olursa olsun aralıksız son 5 yıla ait olağan genel kurul (GK) toplantıları yapılamayan AŞ'ler,
d) 6102 sayılı meri TTK'nın yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden önce tasfiye işlemlerine başlanılmış, ancak GK'nın toplanamaması nedeniyle ara bilançoları veya son ve kati bilançosu GK'ya tevdi edilemediği için ticaret sicilinden terkin işlemi yapılamayan AŞ ve LŞ'lerin, tasfiyeleri ve ticaret sicilinden kayıtlarının silinmesi, ilgili kanunlardaki tasfiye usulüne uyulmaksızın geçici 7'nci madde uyarınca yapılır.


2) Bu madde hükümleri, davacı veya davalı sıfatıyla devam eden davaları bulunan AŞ ve LŞ'lere uygulanmaz.
 

3) Bu madde kapsamındaki şirketler; ilgili ticaret sicili müdürlüğünce resen veya herhangi bir kişi, kurum veya kuruluş tarafından kanıtlarıyla birlikte yapılacak bildirimleri de kapsayacak biçimde, ticaret sicili kayıtları üzerinden yapılacak incelemeyle saptanır.
 

4) Ticaret sicili müdürlüklerince;
a) Kapsam içerisindeki şirketlerin ticaret sicilindeki kayıtlı son adreslerine ve sicil kayıtlarına göre şirketi temsil ve ilzama yetkilendirilmiş kişilere bir ihtar yollanır. Yapılacak ihtar, ilan edilmek üzere Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi (TTSG) Müdürlüğü'ne aynı gün gönderilir. İlan, ihtarın ulaşmadığı durumlarda, ilan tarihinden itibaren 30'uncu günün akşamı itibarıyla, 11.02.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu (TebK) hükümlerine göre yapılmış tebligat yerine geçer. Ayrıca anılan ilan, bildirici niteliği haiz olarak ilgili ticaret ve sanayi odası veya ticaret, sanayi ya da deniz ticaret odasının internet sitesinde aynen yayımlanır.
b) 559 sayılı KHK gereğince sermaye artırımında bulunmayarak münfesih olan şirketlere yapılacak ihtarda; ortaklarından, yönetici veya denetçilerden ya da müdürlerinden tebliğ tarihinden itibaren 2 ay içinde tasfiye memurunun (TM) bildirilmesi, aksi takdirde, bu madde hükümlerine göre ticaret sicili kayıtlarından unvanın silineceği, şirkete ait malvarlığının unvana ilişkin kaydın silindiği tarihten itibaren 10 yıl sonra Hazineye intikal edeceği ve bunun kesin olduğu açıkça yazılır.
c) Bu fıkranın (b) bendinde belirtilen şirketler dışında kalan kapsam içerisindeki diğer münfesih şirketlerden ayrıca, faaliyetlerine devam etme isteğinde bulunmaları halinde münfesih olma nedenini ortadan kaldıran işlemlerin yapılarak ispat edici belgelerin bildirilmesi istenir.
 

5) a) TM olarak; şirketin ortaklarından herhangi biri, ticaret siciline kayıtlı en son yetkilileri ya da bunların belirleyecekleri üçüncü şahıslar bildirilebilir. TM olarak başka ortak veya yönetici tarafından bildirilen ortak veya yöneticiler ile üçüncü şahısların bu görevi kabul ettiklerine ilişkin yazılı beyan da bildirime eklenir. Üçüncü şahısların TM olarak tescil edilebilmeleri ortakların veya yöneticilerin hiçbirinin TM olarak bildirilmemiş olmasına bağlıdır. b) Dördüncü fıkra uyarınca yapılan ihtar ve ilan üzerine süresi içinde TM'lerini bildiren şirketlerin, TM'ler ve tasfiye adresi, ilgili ticaret sicili müdürlüğünce tescil ve TTSG'de ve ilgili odanın internet sitesinde ilan edilir. c) Bu ilanda; şirketin alacaklıları, alacaklarını kanıtlarıyla birlikte ilan tarihinden itibaren 2 ay içinde TM'lere bildirmeye davet edilir. Ayrıca ilanda, şirketin mevcut malvarlığı ile alacak ve borçlarını gösterir listenin; belgeleriyle birlikte ilan tarihinden itibaren 1 ay içinde, AŞ'nin yönetim kurulu, kurulun bir veya birkaç üyesi, denetçileri, LŞ'lerde ise müdür veya müdürlerce ilgili tasfiye memuruna verilmesi ihtar edilir. d) Bu fıkra gereğince yapılacak ilan, TebK hükümlerine göre yapılmış tebligat yerine geçer.
 

6) a) TM'ler, alacaklıların alacaklarını bildirmeleri için öngörülen sürenin sonunda şirketin durumunu gösteren bir bilanço hazırlar ve tasfiyeyi 6 ay içinde sonuçlandırır. Gerekli hallerde bu süreyi aşmamak üzere, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca (Bakanlık) bir kereye mahsus olmak üzere ek süre verilebilir.
b) TM'lerce hazırlanan bilançoya göre şirketin borçlarının varlığından çok olması halinde TM'ler durumu derhal alacaklılara bildirerek şirketin iflasına karar verilmesi için mahkemeye başvuruda bulunmalarını ister. Bildirimde ayrıca, bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde şirketin iflası için mahkemeye müracaat edildiğinin bildirilmemesi halinde kaydın silineceği ihtar olunur. Alacaklıların başvurusu üzerine mahkeme iflasın açılmasına karar verir ve tasfiye İcra ve İflas Kanunu (İİK) hükümlerine göre yürütülür. Süresi içinde şirketin iflası için mahkemeye başvurulduğunun bildirilmemesi halinde TM'lerin başvurusu üzerine ilgili şirketin unvanı ticaret sicilinden silinir ve bu durum TTSG'de ilan edilir.
 

7) Bu madde hükümlerine göre yapılacak tasfiye işlemlerinde, ilgili kanunların veya esas sözleşmelerin GK kararı alınmasını zorunlu kılan hükümleri uygulanmaz.
 

8) Bu madde kapsamında TM'lerce düzenlenecek son ve kati bilançonun ticaret sicili müdürlüğüne verilmesi ile tasfiye sona ermiş kabul edilir ve şirketin unvanı ticaret sicilinden silinerek TTSG'de ilan edilir. İflasına karar verilen şirketin ise iflas işlemlerinin tamamlandığının bildirilmesi üzerine şirketin unvanı ticaret sicilinden silinir ve bu durum TTSG'de ilan edilir.
 

9) TM'lere beşinci fıkranın (c) bendinde belirtilen bilgi ve belgelerin verilmemesi veya TM'lerce de bu bilgi ve belgelere erişilememesi halinde durum ticaret sicili müdürlüğüne bildirilerek, başka bir işleme gerek kalmaksızın unvan silinir ve TTSG'de ilan edilir.
 

10) 6102 sayılı meri TTK'nın yürürlüğe girdiği tarihten önce tasfiye işlemlerine başlanılmış şirketlerin GK'larının, kanunun öngördüğü asgari süre ve koşullara uygun olarak toplantıya çağrılmış olmasına karşın 2 kez üst üste toplanamaması ve bu durumun tevsik edilmesi kaydıyla TM tarafından son ve kati bilançonun ticaret sicili müdürlüğüne tevdi edilmesi ile tasfiye sona ermiş kabul edilir ve unvan ticaret sicilinden silinerek TTSG'de ilan edilir.
 

11) Dördüncü fıkra uyarınca yapılan ihtar ve ilana rağmen, süresi içinde yanıt vermeyen veya TM'yi bildirmeyen yahut durumunu kanuna uygun hale getirmeyen veya faaliyette bulunduğunu adres ve kanıtlarıyla birlikte bildirmeyen şirketlerin unvanı ticaret sicilinden resen silinir. Resen unvanı silinen şirketler, TTSG ile ilgili odanın internet sitesinde ilan edilir.
 

12) Altıncı fıkranın (b) bendi, dokuzuncu fıkra ve onbirinci fıkra uyarınca ticaret sicilinden unvanları silinecek şirketlerin borçları, unvanlarının silinmesine engel oluşturmaz. Ancak, ticaret sicilinden kaydı silinen AŞ'lerin kanuni temsilcileri ile LŞ ortaklarının, silinme tarihinden önceki kamu borçlarından doğan sorumlulukları, 21.07.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında devam eder.
 

13) Bu madde uyarınca yapılacak tescil ve kayıt silme işlemleri her türlü harçtan, bu işlemler için düzenlenecek kağıtlar damga vergisinden müstesna olup, bu madde kapsamında TTSG'de yayımlanacak olan ilanlardan ücret alınmaz.
 

14) Bu maddede düzenlenmeyen hususlarda ilgili kanun ve esas sözleşmelerde öngörülen usullere göre hareket edilir. Bu madde gereğince tasfiye edilmeksizin unvanı silinen şirketlerin ortaya çıkabilecek malvarlığı, unvana ilişkin kaydın silindiği tarihten itibaren 10 yıl sonra Hazine'ye intikal eder. Hazine bu şirketlerin borçlarından sorumlu tutulmaz. TM'lerin sorumlulukları konusunda, özel kanunlardaki sorumluluğa ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla 6102 sayılı meri TTK hükümleri uygulanır. Ticaret sicilinden kaydı silinen şirketin alacaklıları ile hukuki menfaatleri bulunanlar haklı sebeplere dayanarak silinme tarihinden itibaren 5 yıl içinde mahkemeye başvurarak şirketin ihyasını (yeniden canlandırılmasını veya diriltilmesini) isteyebilir.
 

15) Bakanlık bu maddenin uygulanmasına ilişkin düzenlemeleri yapmaya yetkili kılınmıştır.
 

(*) İşbu yazıda, geçici madde metninde yer alan "kooperatifler" ihmal edilmiştir.