“Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği” bir dönemin sonu mu?

İlhan BULUT / Gümrük Müşaviri

Mayıs 2008’de yürürlüğe girmişti Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği (YGM) ile ilgili tebliğ. Önemli değişiklikleri beraberinde getirmişti. Gümrük antrepolarının açılış işlemleri, devir işlemleri, antrepolara giren ve çıkan eşyaların kontrolü, altışar aylık ve yıllık stok sayımları bunların en başında gelen işlemlerdi. Tebliğ ile öncesinde gümrük idareleri tarafından görevlendirilmiş ancak maaş, mesai, yolluk ve diğer ihtiyaçları antrepo işleticisi tarafından peşinen karşılanan memurların yaptığı işlem artık yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri tarafından karşılanacaktı. Uzun bir süre de böyle devam etti. Şimdi ne oldu da Gümrük Bakanlığı tarafından getirilen bu sistem, bir günde bir tebliğ ile son buldu?Bu sonucu hazırlayan etkenler nelerdi? Özellikle son dönemlerde antrepolar hakkında gazete manşetlerine konu olan spesifik olayların bu sonda, bir etkisi var mıydı? Bütün bu sorulara bir cevap vermek elbetteki mümkün. Elbette ki gümrük antrepo rejimi ve bu rejimin etkin çalışmasının önemli aktörü olan YGM sisteminde, gümrüklerin diğer sisteminde olduğu gibi aksamalar var, olacaktır da. Önemli olan bu aksamayı tespit edip cezai müeyyideye tabi tutarak benzer durumların önüne geçmektir. Bakıldığında ne kadar doğrudur bilemem, medyadan takip ettiğimiz kadarıyla “antrepolarda usulsüz bir şekilde eşyaların değiştirildiği, farklı nitelikte eşya giriş-çıkışı yapıldığı” konularını okuyoruz. Ama biz biliyoruz ki gümrük yönetmeliğinde antrepoların sürekli takip edilebilen bir kamera sistemiyle donatılması, kamera kayıtlarının arşivlenmesi hatta arşiv süresine varana kadar fiziki gereklilik çok net ifadelerle belirtilmiştir. Devamlı gözlem altında olması gereken antrepolar bu usulsüzlükler yapılırken tam olarak takip edilmiyor muydu? Bu usulsüzlüklerin boyutu gerçekten yüzlerce YGM firmasının binlerce çalışanı ile birlikte bir günde son bulduracak kadar büyüklükte midir? Sonrasında ise yetkilerin gümrük memurlarına devredilmesiyle bu sıkıntıların önüne geçilebilecek mi bilemiyorum ama bu yaklaşımın doğrudan veya dolaylı 100 bin civarında çalışana hitap eden gümrük müşavirliği sektöründe bir ürperti oluşturduğunu ifade etmek isterim.