Yunanistan borç hikayesi

Seda Yalçınkaya
İntegral Menkul Değerler Araştırma Uzmanı 

Yunanistan borç yapılandırma süreci 4 ay önce başladı. Uluslararası Para Fonu (IMF), Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) ile olan müzakereler bugüne dek uzandı. Hatırlanacağı üzere, Syriza hükümeti  kemer sıkma politikasına karşı duruşu sonucunda, seçimlerde Yunanistan'ın başına geçmişti. Hepimizin bildiği gibi Yunanistan hükümeti seçim vaatlerine aykırı olacağı için emeklilik maaşlarında kısıntıya gidilmesi ve KDV oranlarındaki düzenlemeler gibi hususlarda otoritelerin kurallarını kabul etmedi. Müzakereler, anlaşma koşulları, detaylı reform istekleri derken kritik Haziran ayına kadar geldik. Haziran ayında Yunanistan'ın toplam 1,6 milyar Euro olmak üzere IMF'e ödemesi gereken yüklü bir borcu var. Yunanistan, ay sonuna erteleme kararıyla 1 ayı satın almaya ve zaman kazanmaya çalışıyor gibi. Ancak Yunanistan hükümetinin sadece IMF'e borcu yok ve borçları sadece Haziran ayıyla sınırlı değil. Haziran ayı içerisinde Yunanistan’ın 5.2 milyar Euro değerinde hazine tahvillerini uzatması gerekiyor. Temmuz ayında 452 milyon Euro IMF borcu, 2 milyar Euro hazine tahvil uzatması ve Yunanistan’ın ECB tarafından satın aldığı 3.5 milyar Euro tahvilinin vadesi dolacak. Ağustos ayına baktığımızda ise; 176 milyon Euro IMF, 1 milyar Euro hazine tahvil uzatması ve ECB’ye 3.2 milyar Euro borcu bulunuyor. Ancak belirtmek gerekir ki Yunansitan’ın geçmişten gelen borçların vadesiyle birlikte 2019 yılına kadar vadesi bulunan borç ödemeleri var.

AB – IMF destekli kurtarma planı Yunanistan için bir ilk değil.

• 2009 yılında Papandreou hükümetin başına geçtiğinde Yunanistan bütçe açığının 2 kat fazla olduğu gerçeğinin ortaya çıkması, Fitch, S&P ve Moody’s tarafından ülke kredi notunun aşağı revize edilmesine neden olmuştu.
• Mayıs 2010’da Yunanistan’ı iflastan kurtarmak ve ülkenin yeniden uluslararası borçlanabilmesi için AB – IMF uyumlu kurtarma planı devreye girdi.
• Mart 2012’de Yunanistan’a yönelik ikinci yardım paketi sağlandı.

Sonuç olarak, Yunanistan ile başlayan süreç, İrlanda, İtalya, Portekiz ve İspanya’ya sıçrayan borç krizine dönüştü. Aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi ülkenin IMF’ten 2012 yılında aldığı yardım fon yardımı Mart 2016 yılında bitiyor. Bu tarihe kadar ödenmesi gereken 10.2 milyon SDR borç halen işlemeye devam ediyor. 

Peki, bundan sonra ne olur?

Yunanistan, 12 Mayıs ayına ait IMF’e olan borcunu IMF hesabında bulunan 650 mn Euro tutarında SDR ve 10 mn Euro nakit ile gerçekleştirmişti. Yunanistan’ın Haziran ödemesini ay sonuna erteleme hakkı var ve bu hakkını kullanıyor. IMF’in 2015, 2016, 2017 ve 2018 yılı için büyüme oranının %1, %2, %3 ve %3,5 oranına yükseltmesini istiyor. Aynı zamanda Yunanistan kamu borcu/GSYİH oranı %177,10 düzeyinde. Yunanistan dış borçlanmaya devam ettiği sürece makro-ekonomik iyileşmeyi sağlayamayacağı açık. Yunan hükümeti benimsediği ideolojik politikalardan dolayı sıkı kemer politikalarına da yanaşmıyor. Sonuç olarak, Yunanistan ile kreditörleri arasında anlaşmaların uzlaşıya dönmesi gerekiyor. Aksi durumda Euro Bölgesindeki Yunanistan belirsizliği sürebilir. Haziran ayı sonuna kadar görüşmelerde kreditörlerden de yumuşama gelmemesi durumunda büyük oranda anlaşma sağlanması zor görünüyor. Çünkü Yunan hükümetinin siyasi sözler anlamında daha fazla taviz vermeye yanaşmayacağı, hafta başında Başbakan Tsipras’ın sözleri açık şekilde gösteriyor. Önümüzdeki günlerde kreditörler üzerinde takındıkları sert tutum konusunda eleştiriler gelebilir. Ancak somut bir şekilde yumuşayarak Yunanistan ile ortak bir noktada buluşup buluşamayacaklarını göreceğiz. Haziran sonuna kadar anlaşma olmaması durumunda daha ne kadar erteleme yoluyla zaman geçirileceği belirli değil.

http://www.integralmenkul.com.tr/

http://www.integralforex.com.tr/