'Yeni bir destek ve büyüme modeli kurgulanmalı'

İstanbul, 2014’te hem yatırım miktarı hem de yatırım adedi bakımından en gözde il oldu. Türkiye’nin yatırım haritasını açıklayan TÜGİAD Başkanı Ali Yücelen, teş vik sisteminin az gelişmiş iller için yeterli olmadığını vurguladı. Yücelen, “Yeni bir destek ve büyüme modeli lazım” dedi. 

TÜGİAD uzmanları yatırım teşvik belgeleri üzerinden il ve sektör bazında yatırımları analiz etti. İstanbul özellikle hizmet sektöründe ağırlıklı yatırım çekerken, hem yatırım miktarı hem de yatırım adedi bakımından en gözde il oldu. İstanbul, 2014’te yüzde 12.8 ile en çok yatırım yapılan il oldu. Ardından yüzde 5.4 ile Bursa, yüzde 4.6 ile İzmir ve yüzde 4.1 ile Ankara geldi. Araştırmanın bir diğer kriteri olan yatırım miktarında da ilk sırayı yüzde 14 payla yine İstanbul aldı. Yüzde 6.6 payla ikinci sıradaki İzmir’i yüzde 6.5 ile Ankara, 5.9 ile Manisa ve yüzde 5 ile Antalya izledi. Geçen yıl en az yatırım çeken 4 il ise Bayburt, Ardahan, Tunceli ve Hakkari olarak sıralandı. Araştırmaya göre, bu 4 ile 2014’te teşvik sistemi altında yatırım yapmak isteyen yatırımcı sayısı toplamı 10’a ulaşamadı ve her bir şehrin çektiği yatırım miktarı da 10 milyon TL’nin altında kaldı. 

‘KOBİ’ler için adım atılmalı’ 

Sonuçlarını değerlendiren TÜGİAD Başkanı Yücelen, Türkiye ekonomisinin KOBİ’lerin omuzlarında yükseldiğine dikkat çekerek, “Bölgesel refah uçurumunu azaltmak istiyorsak en değerli kozumuz KOBİ’ler olacaktır. Bu nedenle Türkiye KOBİ’ler için çok daha etkili ve verimli adımlar atmalıdır” dedi. Türkiye’nin en önemli sorunlarından birinin bölgesel refah uçurumu olduğunu belirten Yücelen “Türkiye’nin bazı illerinde tek kuruş yatırım yapılmazken bazı illerde rekor yatırım yapılması bizi mutlu etmiyor. 2009’dan bu yana kapsamı genişletilen yatırım teşvik sisteminin tüm cazibesine rağmen, Ardahan, Tunceli, Bayburt gibi illerimizde istenen yatırımların olmadığı görülüyor. Mevcut teşvik sisteminin etkili olmadığı en az gelişmiş iller için ve yalnızca bu illere münhasır ‘özel sektör odaklı’ yeni bir destek ve büyüme modeli kurgulanmalı ve uygulanmalıdır” diye konuştu.

Enerjide Manisa hizmette İstanbul 

Sektörel olarak ele alındığında geçtiğimiz yıl enerjide en büyük yatırımları kendine çekmeyi başaran il yüzde 25 ile Manisa oldu. Ardından yüzde 10 ile Erzincan ve yüzde 9 ile Siirt geldi. Hizmetler sektöründe en fazla yatırımın (hem adet hem de yatırım miktarı) İstanbul’a yapıldığı gözlendi. Yatırım miktarı olarak ele alındığında İstanbul’un yüzde 27’lik payla dikkat çekti. İmalatta yatırımcıların yüzde 12.5’i İstanbul’u tercih ederken yatırım miktarı olarak kent 3’üncü sıraya geriledi. Madencilikte yatırımcının 2014 tercihinde ilk üç il Afyon (Yüzde 10.1), Denizli (Yüzde 6.5) ve Sivas (Yüzde 6) oldu. Tarımda ise yatırımcıların yüzde 9.5’u adres olarak Diyarbakır’ı tercih etti. Diyarbakır’ı Afyon (Yüzde 7.4), Antalya (Yüzde 7.4) ve Konya (Yüzde 5.3) takip etti.