Türkiye'nin en büyüğü yine Tüpraş

Sanayi devleri arasında ipi yine Tüpraş göğüsledi. İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmasında 2014 yılında üretimden satışlara göre en büyük kuruluş 37,5 milyar lira ile TÜPRAŞ oldu. İstanbul Sanayi Odası'nın 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2014 araştırmasının sonuçları açıklandı. Buna göre, önceki yılın birincisi Tüpraş 37.5 milyar lira üretimden satışlar ile yine birinci, önceki yılın ikincisi Ford Otosan da 10.5 milyar lira üretimden satışlar ile yine ikinci olurken, önceki yılın dördüncüsü Oyak Renault 8.8 milyar lira üretimden satışlar ile üçüncülüğe yükseldi.

Sıralamada dördüncü sırayı, önceki yılın beşincisi Arçelik 8.5 milyar liralık üretimden satışlar ile alırken, önceki yılın üçüncüsü Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) 6.7 milyar lira ile beşinciliğe geriledi ve ilk 10'a giren tek kumu kuruluşu oldu.

Bu kuruluşları, 6.4 milyar lira üretimden satışlar ile İçdaş Çelik, 6.2 milyar lira üretimden satışlar ile İskenderun Demir Çelik, 6.1 milyar lira üretimden satışlar ile Ereğli Demir Çelik, 6.0 milyar lira üretimden satışlar ile Tofaş ve 5.7 milyar lira üretimden satışlar ile Aygaz izledi.

Böylece, Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu sıralamasının ilk beşinde Tüpraş, Ford ve Arçelik ile 3 ve bunlara ek olarak Tofaş ve Aygaz ile ilk 10'da da 5 Koç Grubu şirketi yer almış oldu.

Faaliyet kârı 30 milyara düştü

İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, 2014 yılında şirketlerin toplam satışlarının geçen yıla göre yüzde 3.9’luk bir artışla 473 milyar liraya çıktığını paylaşarak "Bu artışın 8.2’lik 2014 yılı enflasyonunun altına kalması düşündürücüdür" dedi. 

Faaliyet kârlarına bakıldığında 500 büyük şirketin geçen yıla göre performansının biraz düştüğünü belirten Bahçıvan, "2013 yılında faaliyet kârını yüzde 8’e çıkaran 500 büyük sanayi şirketlerimizin, 2014 yılındaki faaliyet kâr oranı yüzde 6.4’e gerilemiştir. Yani 2013 yılında 36 milyar lira faaliyet kârı elde eden şirketlerimizin bu kârı 2014 yılında 30 milyar liraya düşmüştür" dedi.

Gelirlerin yarısından fazlası finansman gideri yazıldı!

Geçen yıl, sanayi şirketlerinin neredeyse esas faaliyetlerinden elde ettikleri kârlarının yarısı ile finansman giderlerini karşıladıklarını hatırlatan İSO Başkanı, "Bu yıl ki tabloda da görebileceğiniz gibi ne yazık ki bu yıl da aynı durum ile karşı karşıyayız. Sanayinin asıl temel faaliyet alanı olan esas faaliyet kârlarına baktığımızda 500 büyük şirketin performansının ciddi oranda gerilediği görülüyor" ifadelerine yer verdi. 

2013 yılında faaliyet kârları 36.5 milyar lirayı bulan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu, bunun yarısından çoğunu, 19 milyar lirasını finansman gideri olarak kaybetmişti. Bu yılda da 500 büyük şirketleri, 30 milyar lira olan esas faaliyet gelirlerinin yine yarısından fazlasını, 16 milyar lirasını finansman gideri olarak kaybetti. 

Zarar eden şirket sayısı 129’dan 83’e indi

İSO 500 listesinin en olumlu verilerden biri zarar eden şirket sayısındaki düşüş oldu. 2014 yılında 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nda zarar eden şirketlerin sayısının ciddi bir azalışla 129’dan 83’e indi. Aynı eğilimi EBITDA verilerinin de ortaya koyduğuna işaret eden Bahçıvan, "Bu verilere göre 2013 yılında 32 şirket zarar etmişken, 2014 yılında bu sayı 19’a gerilemiştir" dedi.

İŞTE İLK 100

Büyümenin kalitesindeki kısırdöngü tersine çevirmeli

Bahçıvan, araştırmanın “sanayi şirketlerinin teknoloji ve katma değere daha çok yönelmeleri gerektiği, finansman yönetiminin, en az üretim kadar önem kazandığını ve sanayisiz bir büyümenin sürdürülemeyeceği” gerçeklerini ortaya çıkardığını söyledi. 

Sanayinin son 15 yıldan bu yana genel ekonomi içindeki ağırlığını kaybetme sürecinin devam ettiğini, hak ettiği noktaya yaklaşamadığını hatta uzaklaştığını söyleyen Bahçıvan, geçen hafta açıklanan 2015 yılı birinci çeyrek verilerinin moralleri bozan bir tablo ortaya koyduğunu belirtti. Bahçıvan, “Buna göre 2015 ilk çeyrekte 2.3 büyüyen ekonomide imalat sanayi büyümesi yüzde 0.8 olarak gerçekleşti. Bu da hep dile getirdiğimiz büyümenin kalitesi sorununu bir kez daha açıkça gösterdi. Büyüme büyük ölçüde tüketim ağırlıklı oldu. Türkiye’nin yarınlarını düşünen herkes, bu kısır döngüyü görmek zorunda. Dahası karar vericilere ve başta biz sanayicilere düşen görev bunu kırmak ve tersine çevirmek olmalıdır. Sanayicilerimizin kur baskısı ve faizler nedeniyle finansman baskısına yenildiği gözüküyor” dedi. 

Türkiye uzlaşarak iş yapmayı göstermek zorunda

Bahçıvan, genel seçim sonrası partilerin hükümet kurma sürecine ilişkin şu değerlendirmede bulundu:  
“Türkiye uzlaşarak iş yapmayı, farklı fikirleri bir havuz içinde değerlendirerek verimli bir üretim çıkarmayı göstermek zorunda. Türkiye’ye ve parti liderlerinin olgunluğuna yakışan davranış modeli budur. Yaşanan süreç tüm sosyal çevrelerce sabırla izlenmeli. Aynı şekilde tüm liderlere bu süre zarfında anlayışla yaklaşılmalı.”