TZOB: Domateste fiyat dipte, üretici perişan

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, salçalık domateste fiyatın dibe vurduğunu ve üreticinin mağdur olduğunu belirterek, "Yapılan sözleşmede 1 kilogram salçalık domatesin alım fiyatı 25 kuruş olarak belirlenmesine rağmen, firmalar fiyatı 12-13 kuruşa kadar indirdi. Bu, üreticinin emeğine saygısızlıktır, fırsatçılıktır. Ziraat Odalarımız bu haksızlığı yargıya taşıyacaktır" ifadelerini kullandı. 

Bayraktar yaptığı açıklamada, Türkiye'de 2014 yılı itibarıyla toplam domates üretiminin 11 milyon 850 bin ton olduğunu, rakamın bu yıl yüzde 5,5 artışla 12 milyon 500 bin tona ulaşmasının beklendiğini ifade etti.  

Toplam domates üretiminin yüzde 67'sini sofralık, yüzde 33'ünü ise salçalık domatesin oluşturduğuna işaret eden Bayraktar, ülke ekonomisinde yaş sebze ve meyve içinde domatesin hem ihracatta hem de üretimde öne çıktığını kaydetti.   

Domatesin de içinde yer aldığı sebze işleme sanayisinde sektörde kurulu işletmelerin büyük bir kısmının özel sektöre ait anonim şirketler olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şöyle devam etti: 

"Salçalık domates üretimi de bu firmalar tarafından yapılan sözleşmeli üretim kapsamında üreticilerimizce gerçekleştirilmektedir. Ancak bugün gelinen noktada salçalık domates üretimi yapan üreticilerimiz firmaların uyguladıkları alım politikaları yüzünden düşük fiyat nedeniyle mağdur olmaktadır. Yapılan sözleşmede 1 kilogram salçalık domatesin alım fiyatı 25 kuruş olarak belirlenmesine rağmen, firmalar fiyatı 12-13 kuruşa kadar indirdi. Bu, üreticinin emeğine saygısızlıktır, fırsatçılıktır. Firmalar tarafından 'Sözleşmeli Üretim İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik' hükümlerine de aykırı hareket edilmektedir. Ziraat Odalarımız bu haksızlığı yargıya taşıyacaktır. Sanayici fiyatı düşürmek için, fire oranlarını yüksek göstererek üreticimizin mukaddes emeğini gasbetmektedir." 

"Sanayici, üreticilerimizi ürünü ile baş başa bırakmaktadır" 

Firmaların üreticilere verdikleri avans miktarına denk gelecek tutardaki ürünü aldığını belirten Bayraktar "Ürünün alınması için gerekli nakliye aracının sözleşme gereğince üreticiye göndermesi gerekirken 'araç yok' gibi gerekçelerle ürün almamakta, üreticilerimizi ürünü ile baş başa bırakmaktadır" ifadelerini kullandı. 

Firmaların, sözleşme yaptığı üreticinin ürün almayıp, sözleşmesi olmayan üreticiden daha düşük fiyatla ürün aldığını ifade eden Bayraktar, sözleşmelerin tek taraflı hazırlanmasının önlenmesi, üreticilerimizin hak ve menfaatlerinin korunması bakımından sözleşmelerin Ziraat Odaları marifetiyle yapılması gerektiğini vurguladı. 

Üreticilerin kendi ürettiği üründe söz sahibi olabilmesi, sahip oldukları hakları etkin bir şekilde kullanabilmesinin ancak örgütlenmeyle mümkün olduğuna işaret eden  Bayraktar, Tarımsal Üretici Birliklerine gerekli kaynak aktarılarak finansman bakımından güçlendirilmesi, birliklerin bu şekilde fonksiyonel hale getirilerek bir müdahale kurumu gibi çalışmalarının sağlanması gerektiğini kaydetti.