Ağızdan dolma tüfek, kulaktan dolma bilgi...
Delikanlılık günlerimde yaşadığım ilk ve tek avcılık tecrübesinin hafızamdaki tatsız hatırası, daha sonraki yıllarda şaka yollu bir benzetmeye yol açmıştı. Elime aldığım ağızdan dolma tüfeğe, namlusundan aşağıya barut, çaput, saçma doldurup harbi ile sıkıştırdıktan sonra sıra av bulmaya gelmişti. Bana yol gösteren tecrübeli arkadaşların tavsiyelerine ek olarak rüzgarı karşıma alıp çıtırtı yapmadan kuşlara yaklaşıp göz, gez, arpacık yolundan hedefi bulup tetiğe bastığımda yere düşen kuşu bulamadık. Bir süre sonra arkadaşım biraz parçalanmış bir kuşla gelip “Arkadaş sen kuşu dağıtmışsın, açıkçası kuşu saçmalamışsın” diye gülerek bana takıldı.
Son yıllarda hiç de az olmayan bir oranda karşılaştığım bazı yakınmalar bana hep bu hatıramı çağrıştırır durur. Birçok KOBİ sahibi ve yöneticisi dostumuz, çeşitli konularda yaptıklarının sonuçlarını anlatırken “Şöyle yaptık ama sonucu hüsran oldu” diyerek yakınırlar. Detaylarını sorduğumuzda aldığımız cevaplar neredeyse hep birbirine benzer, “Filanca kişinin yaptıklarına ve/veya söylediklerine dayanarak hareket ettik” şeklinde oluyor. Genel geçer kusurlarımızı sayacak olursak okuma azlığı ve hatta bize söylenenler dışında hiç bilgilenmeme, bilgiye ulaşmanın en kısa yolunun sohbet olduğunu sanma, bilgiye verilecek paranın ziyan olacağını düşünme gibi bir dolu başlık sayabiliriz. Netice olarak da kulaktan dolma bilgiyle yapılanlar sonucunda karşımıza, ateş ettiğimiz hedefte istenilen sonuca ulaşamamak gibi bir tuhaflıkla karşılaşmak olasılığı çıkıyor. Çünkü kulaktan dolma bilgiyle yapılacak eylemin, büyük olasılıkla “Saçmalama” olacağını düşünmemek mümkün değil.
Kuşkusuz danışmayı ayrı tutuyoruz. Danışacağınız kişinin kim olduğuna ve danıştığınız konudaki yetkinliğine bağlı olarak, alacağınız yorum ve bilgiler ışığında yapacaklarınız ve sonuçları farklı olacaktır. Ancak piyasa dedikodularını dinleyip o yolu izlemenin sonuçları ise bizleri tamamen farklı yönlere götürebilecektir. Başkasının ayak izlerini takip ederek varacağımız sonucun başarı olacağını söyleyenlere hep kuşku ile bakmamız gerektiğini vurgularım. Başkalarının yaptıkları ile elde ettikleri başarılı sonuçların öğrenilmesi iyidir, güzeldir, hoştur amma taklit edilmesinin getireceği sonuç boştur. Esinlenin, ilham alın, ders çıkartın falan, filan... Amma velakin o yapılanı sizin yapmanız halinde sonucun aynı veya benzer olacağını düşünmeyin. Her işletme, her ihracatçı farklı bünyelere sahip organizma gibi düşünülmelidir. Hepsinin kendisine özgü yeterlilikleri, zayıflıkları, güçlü yönleri, olacaktır. Bir işletme için piyasada tehdit olarak görülebilecek bir unsur, diğeri için amiyane deyimiyle “vız gelip tırıs gider.” Kimin ne yaptığı önemlidir amma bizim ne yapmamızgerektiği daha da önemlidir. Geçmişte bazı siyasilerin kullandığı “Plan istemeyiz, pilav isteriz” ifadesini alıp, biraz şaka yollu değiştirerek “Plan yoksa, pilav da yok” diyoruz.
İhracatımızı şekillendirirken, yönlendirirken, gözden geçirip yeniden yapılandırırken, işletmemizin yeterliliklerine ve kaynaklarına uygun çalışmalar yapmamız gerekmez mi? Yurt dışında ofis ve hatta depo veya dükkan açmak çok önemli. Bazı ihracatçılar bunu yaptılar, yapıyorlar ve bazılarının sonuçları da olumlu oluyor. Siz buna kalkışırsanız varacağınız nokta neresi olacak biliyor musunuz? Yapılması gereken işlerin detaylarını öğrendiniz mi? İşe yatırılması gereken paraları hesapladınız mı? İşin ne kadar bir sürede kâr getirmeye başlayacağının hesabı var mı? Kağıt üstüne dökülmüş ne var elimizde? İşin resmi somut olarak çizilmiş mi yoksa keyifli ve heyecanlı toplantılardaki sohbetler ve başkalarının yaptıklarına ait anlatılanlar mı var zihnimizde?
Bana ihracatın temel ilkelerini sorduklarında, temel bilgilerle ilkelerin birbirlerine yakın fakat ayrı durduklarını söylüyorum. İlkeler önce gelir, bilgiler sonra. Neden ihracat yapmanız gerektiğini, nelerin yapılıp nelerin yapılmamasını, yapılan yanlışları ve ihmal edilenleri bilmek, tüm bunların resmini kağıda çizmek ihracatçıyı ilke sahibi olmaya yönlendirir. Buna teknik bilgiyi de eklerseniz kendi işletmenizi iyi bir ihracatçı yaparsınız.
Bilginizi sağlam kaynaktan alın, güncel tutun, işletmenize uygun bir biçimde uygulayın. Kulaktan dolma ve güvenilirliği belirsiz bilgilerle hareket ederek ağızdan dolma tüfek gibi saçmalamayın.