Futbolcuya vergi kıyağının zamanı mı?...

Nevzat SAYGILIOĞLU
Nevzat SAYGILIOĞLU EKO ANKARA nevzatsaygilioglu@atilim.edu.tr


Çok ilginç bir ülkede yaşıyoruz!...

Her gün her yerde ve her alanda adeta normal olan her şeyden uzaklaşıyoruz. Sanki “herkes gider Mersin’e Türkiye gider tersine…” tekerlemesini kanıtlıyoruz. Bütün normal olması gerekenlere ters bakıyoruz. Yani herhangi bir durumda takınılacak normal tavrın yerine tersini benimsiyoruz.

Üstelik bu kadar sorunların içinde boğulurken…

Konuyu uzatmadan neye ve niye bu kadar tepki koyduğumuzu açıklayalım.

Birkaç günden beri galiba 12 maddelik yeni bir Torba Kanun'dan bahsediliyor.

Bu kanun tasarısı veya teklifi içerisinde futbolculara daha önce sağlanmış olan vergi kıyağının 3 yıl daha uzatılacağı ifade ediliyor. Yani futbolcuların, Türkiye’yi adeta işgal etmiş her renk yabancı futbolcuların kazandıkları paralardan alınan ve 31.12.2017 tarihi itibariyle yürürlükten kalkacak olan çok düşük orandaki gelir vergisi tarifeleri 2020 yılının sonuna kadar aynen korunuyor.

Konunun geçmişi yaklaşık 10 yıl öncesine dayanıyor. 2008 yılında çıkarılan (4.6.2008 tarih ve 5766 sayılı Kanunun 8. maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen) 72. maddede şöyle bir düzenleme yapılmıştı.

“(1) 31/12/2017 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oıranlarda gelir vergisi tevkifatı yapılır.

a) Liğ usulüne tabi spor dallarında;

1) En üst ligdekiler için %15,

2) En üst altı ligdekiler için %10,

3) Diğer liglerdekiler için %5.

b) Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden %5.
(2)…”

Yani kanunun yürürlüğe girdiği tarihden 31.12.2017 tarihine kadar;

Süper Lig'deki 18 takımda görev alan futbolculara yapılan ödemelerden sadece yüzde 15 gelir vergisi kesilecek,

PTT Ligi veya 1. Lig olarak tanımlanan en üstün altındaki ligde bulunan 18 takımda oynayan futbolculardan kesilecek gelir vergisi oranı yüzde 10 olacak,

Bunların dışında bulunan Kırmızı Grup ve Beyaz Grup 2. Lig'deki toplam 36 takım ile Spor Toto 3. Lig'deki 3 grupta yer alan 54 takımda ve diğer amatör liglerdeki takımlarda top koşturan futbolculardan kesilecek gelir vergisi sadece yüzde 5 olacak.

Bir çırpıda bakarsanız ve biraz da futbola ilgiliyseniz “bunda ne var?” dersiniz.

Aslında bunda çok şey var!...

Gelin bu çok şeylerin birkaçını sıralayalım.

- Her şeyden önce devam ettirilen Torba Kanun garabetine yeni bir anormal durum daha eklendi. Daha geçtiğimiz Salı günü Meclis’ten geçen 127 maddelik torba kanun Cumhurbaşkanı tarafından onaylanıp Resmi Gazete'de dün yayımlanmış iken yeni bir 12 maddelik torba kanun taslağı veya teklifi devreye girdi. Gerçekten hukuk adına sözün bittiği yerde gibiyiz.

- Bu futbolcuların büyük bir kısmının yabancı olduğunu biliyoruz. Yabancı sayısı arttığı için artık yerlisini yetiştiremiyoruz. Afrika’dan Güney Amerika’ya kadar neredeyse beş kıtadan gelen rengarenk futbolcuları sahalara sürüyoruz ve izliyoruz. Bunların transfer ücretlerinden ve diğer ödemelerinden yukarıda belirttiğimiz oranlarda gelir vergisi kesintisi yapıyoruz.

- Örneğin 3 milyon dolar ücretle Türkiye’ye gelen ve PTT Ligi'nde oynayan bir yabancıdan yüzde 10 oranında sadece 300 bin dolar gelir vergisi kesiyoruz.

- Aynı futbolcular bir Batı ülkesinde top koştursa kendilerinin ödeyeceği gelir vergisi oranı en az yüzde 30’lardan başlayarak yüzde 45-50’lere kadar uzanıyor. Öyle ki bu futbolcuların bazı çok ünlülerine off shore adalar üzerinden yapılan ödemeler vergi cezalarına çarptırılıyor.

- Bizde ne yapılıyor? 10 yıldan beri sağlanan bu kıyak şimdi 3 yıl daha uzatılıyor.

- Oysa bizdeki bir asgari ücretli üzerinden daha fazla gelir vergisi alıyoruz. Şöyle ki; 2017 yılı itibariyle brüt ücreti 1777,50 lira olan ve asgari geçim indirimi ile eline 1440 lira geçen bir asgari ücretliden de yüzde 15 oranında 226,63 lira gelir vergisi kesintisi yapıyoruz. Gelin şimdi bu anormal durumu anlatın.

- Asgari ücretlinin vergi dışı bırakılması konusu gündeme geldiğinde maliyenin adeta tepesinin attığını biliyoruz.

- Konuya bir de içinde bulunduğumuz ekonomik koşullar açısından ve bütçenin içinde bulunduğu koşullardan bakalım. 2017 yılında bozulan ve 2018 yılında da kesin bir şekilde devam edecek olan bütçe sıkıntısı ortada. Frenlenemeyen harcamalar ve toplanamayan vergiler dolayısıyla çok ciddi bütçe açığı gündemde. Bu kadar ciddi güvenlik ve savunma harcamaları ortada iken futbolculara sağlanan kıyağın sürdürülmesinin yarattığı tepki ortada.

- Denilebilir ki bu düşük vergilemeden kaynaklı rakamların toplam vergi gelirleri içindeki payı çok yüksek değil. Ama yarattığı duyarlılık ve tepki çok yüksek. Yani “şüyuu vukuundan beter!”.

- Bir başka görünür savunma da kulüplerin bu yükü üstlendiği konusu. Bu yeni bir durum değil; yabancı sözleşmesini yaparken “net” üzerinden anlaşıyor ve yük de kulübe kalıyor. Kaldı ki bunun hiçbir önemi yok. Yüz milyonlarca lira borcu olan kulüpler de devletin sırtından bu hovardalığı yapmaya devam ediyor.

- …

Sözün özü; devam ettirilen temel bir yanlış, Türk spor ve futbolu için sürdürülen aleyhe bir durum, yabancılar için sağlanan bir kıyak, özellikle de psikolojik ve ekonomik açıdan zamansız bir düzenleme!... Kısacası adaletsiz ve haksız bir uygulama.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar