Lori Burla öldü

Önceki gün, gazetelerde Lori Burla'nın ölüm ilanı yayınlandı.

Lori Burla, Burla Biraderler firmasının son yıllarda yönetim sorumluğunu taşıyordu. 1920 yılında doğmuştu. 1940 yılında, babası Daniel Burla ve amcası Eli Burla ile birlikte, Burla Biraderler'in İstanbul'da Bankalar Caddesi'ndeki merkezinde çalışmaya başlamıştı.

Burla ailesi bundan 500 yıl önce İspanya'dan Osmanlı topraklarına göç eden bir İspanyol Yahudi ailesidir.

Cumhuriyet'in ilk yıllarından 1960'lı yıllara kadar ithalat piyasasında önde gelen bir firma idi. Otomotiv ürünlerinden beyaz eşyaya, elektrikli aletlerden takım tezgahlarına, ampulden büro makinelerine, kağıttan temel sanayi girdilerine çok farklı alanlarda ithalat yapıyordu.

Burla Biraderler firması, Türkiye'de ithal ikamesine dönük sanayileşmede, yerli girişimcileri özendiren, örnek olan bir firma idi.

Vehbi Koç, otomotive, beyaz eşyaya, ampul üretimine ve büro makinelerine girerken Burla Biraderler'i örnek almış veya onlarla değişik şekillerde işbirliği yapmıştır.

Vehbi Koç, 1926 yılında "Koçzade Ahmet Vehbi Firmas'nın kuruluşundan sonra, "Ford firmasının Ankara acenteli"ni ne güçlüklerle aldığını "Hayat Hikâyem" başlıklı kitabının 56-58. sayfalarında uzun uzun hikâye eder. Sonra da ekler: "Bu acentelik, daha sonra genişleyen ve gelişen otomotiv işlerimizin başlangıcı olmuştur."

İşlerin gelişmesiyle, "Koçzade Ahmet Vehbi Firması"nın yerine 1938 yılında "Koç Ticaret AŞ" kuruldu. Koç Ticaret AŞ'nin Ankara'da 2 mağazası vardı. Biri inşaat ve elektrik işiyle uğraşıyor, öbürü otomobil acenteliği yapıyordu.

Koç Ticaret AŞ'nin başına 1939 yılında İş Bankası Genel Müdür Yardımcılığı görevinden ayrılan Fazıl Öziş,1949 yılında da Sümerbank Genel Müdürlüğü görevinden ayrılan Hulki Alisbah getirildi.

1949 yılında Marshall Planı ile Türkiye'ye gönderilen ilk traktörler ve harp sonu binek otomobili ile kamyon ve kamyonet ithalatının başlaması sonucu otomobil şubesinin işi büyümeye başladı.

O günlerden bu günlere

Otomotiv ürünlerinin çeşitlenmesi traktör ve diğer zirai aletlerin ithalatının başlamasıyla pazarda rekabet arttı. Ankara'da Koç Ticaret'in rakibi Burla Biraderler'in Ottaş şirketiydi. 1938 yılından beri de bu şirketin Ankara acenteliğinin başında Bernar Nahum vardı. Vehbi Koç 1943 yılında Bernar Nahum'un Koç Ticaret'in otomobil şubesinin başına geçmesini sağladı.

Burla Biraderler, harp sonrası dönemde Türkiye'ye ev buzdolaplarını ve elektrik süpürgelerini getiren ilk ithalatçı firmadır.

1960'lı yılların başlarında Vehbi Koç, beyaz eşya sektöründeki talebi karşılamak amacı ile çelik dolap işine girmek istiyordu ama Burla Biraderler de aynı şekilde bu işi yapmaya soyunmuşlar ve bir fabrika arıyorlardı.

Vehbi Koç, piyasanın iki üreticiyi besleyecek kadar gelişmediğini düşünüyor, rakip istemiyordu.

Burla Biraderler ile görüşerek fabrikayı birlikte kurmayı teklif etti.

Bilgi ve sermaye gücü nedeni ile çoğunluk hisselerine Koç Grubu sahip olacaktı. Burla ailesine ise yüzde 20 hisse verildi. Sonraki yıllarda Arçelik'te Burla Biraderler'in ortaklık payları yüzde 2'lerin altına düştü.

Burla Birderler'in şirketleri Türkiye'nin en eski ticaret ve sanayi şirketlerinin başında gelir.

Burla Biraderler'in en eski şirketi 1928 yılında kurulan Ottaş Otomotiv ve Taşınmaz Mallar Sanayii'dir.

1975 yılında kurulan Burla Makine Ticaret ve Sanayi şirketi, tezgah makineleri, yedek parçaları ithalat ve ihracatı alanlarında faaliyet gösteriyor.

Lori Burla; ciddi, efendi, saygın bir işadamı idi. Toprağı bol olsun.