Motorlu kara taşıtı sayısı artıkça vergi mükellefi sayısı da artıyor
Araç sahipleri her yıl yılda iki kez olmak üzere Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ödemekle yükümlü. Kara taşıtlarının dışında uçak, helikopter ve motorlu deniz taşıtları da bu vergiye tabi olan araçlar arasında yer alıyor.
MTV, Karayolları Trafik Kanunu’na göre, trafik şubelerine kayıtlı bulunan motorlu araçların trafik sicil kaydı başladıktan sonra ödenmeye başlanan bu vergi, bu sicil kaydı silinene kadar ödenme yükümlüğü devam ediyor.
Verginin hesaplanmasında aracın, otomobil, motosiklet, minibüs, otobüs, kamyon, TIR ve benzeri gibi tür özellikleri dikkate alınıyor. Otomobil ve motosikletlerde aracın yaşı ve silindir hacmine göre bir vergi hesaplaması yapılıyor. Otobüslerde aracın yaşı ve oturma kapasitesi, kamyonlarda da aracın yaşı ve azami toplam ağırlığı dikkate alınıyor. Minibüs vergileri yaklaşık 250-750 TL arasında, otobüs vergileri 1550-3.000 TL arasında, kamyonet ve kamyon vergileri 700-3.500 TL arasında değişiyor.
Otomobillerden alınan Motorlu Taşıt Vergilerinin özelliği var; Otomobiller satın alınırken hem ödenen vergiler hem de her yıl ödenen Motorlu Kara Taşıt Araçları Vergileri yüksek. 1.4 motor hacminde ithal bir otomobilin satış fiyatı 90 bin TL. (Vergisiz fiyatı 50 bin TL.) Devlet satış sırasında yüzde 50 ÖTV ve yüzde 18 KDV olarak yaklaşık 40 bin TL vergi alıyor. Bu aracı satın alacaklar her yıl 1.035 TL. Motorlu Taşıt Araçları vergisi ödüyordu. 2018 yılında araç satın alanlar yılda 1.553 TL vergi ödeyecek. 3.0 motor hacimli bir ithal otomobilin satış fiyatı 570 bin TL. (Vergisiz fiyatı 190 bin TL.) Devlet satış sırasında yüzde 160 ÖTV ve yüzde 18 KDV olarak yaklaşık 380 bin TL vergi alıyor.
Bu aracı satın alacaklar yılda 6.019 TL. Motorlu Kara Taşıtları vergisi ödüyorlardı. 2018 yılından sonra satın alanlar yılda 9.029 TL vergi ödeyecekler. Maliye Bakanlığı vergi oranlarına yüzde 40-yüzde 68 zam yapmaya kalkınca kıyamet koptu. Kıyamet koptu diye vergi zammından vazgeçilmedi. Zam oranları yüzde 15-yüzde 50’ye çekildi.
Vergi artırımı Maliye için önemli. Maliye Motorlu Taşıt Vergisi olarak 2016 yılında 18.9 milyar TL vergi tahsil etti. Toplam vergi gelirlerinin yüzde 3.58’i büyüklüğünde bir vergi. Ama bu vergi halkımız için de önemli. Çünkü çok aile otomobil sahibi. Otomobil sahibi olmak için bekleyen ailelerin sayısı da az değil. Yollarımızda 21 milyon 800 bin motorlu kara taşıtı hareket halinde. Gidiyorlar, geliyorlar.
Bunlara her gün 3 bin 500’e yakın araç ekleniyor. Ağustos ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam 21 milyon 800 bin taşıtın yüzde 54’ünü otomobil, yüzde 16.4’ünü kamyonet, yüzde 14.1'ini motosiklet, yüzde 8.3’ünü traktör, yüzde 3.8’ini kamyon, yüzde 2.2’sini minibüs, yüzde 1’ini otobüs. Yollarda gezinen bu 21 milyon 800 bin kara taşıtı birilerinin mülkiyetinde.
Bir bölümü kamunun, bir bölümü şirketlerin. Ama önemli bölümü (tahminlere göre) 15 milyonu gerçek kişilerin malı. Bazı gerçek kişinin birden fazla taşıtı olabiliyor. Bütün bunlar dikkate alınsa bile sonunda 10-12 milyon ailenin taşıt sahibi olduğu görülüyor. Yollarda gezinen otomobil sayısı ise 11 milyon 800 bin. Bunların da en az 8-9 milyonu ailelerin mülkiyetinde. Özellikle otomobillerde Motorlu Kara Taşıtları Vergilerinin artırılması ve zorunlu sigorta primlerinin yükselmesi işte bu nedenle kamu oyunda yaygın tepkiye yol açıyor.