Yapay et anamızın ak sütü gibi helal

Mine ATAMAN
Mine ATAMAN Dünya israf atlası mine.ataman@dunya.com

Singapur İslam Konseyi “ekili/ kültür et helal” diyerek yapay etin yenilmesine onay verdi. Konsey; yapay et ile ilgili gelişmeyi “sürdürülebilir gıda çözümlerine yönelik küresel bir ivme” olarak duyurdu.

Kültür et Singapur’da 2020 yılından beri satıştaydı. “Helal pazarı” sadece Müslümanların değil tüm dünyada 1 milyardan fazla insanın tercihi.

275 milyar dolarlık helal et pazarının 2032’de 723,7 milyar dolar olması öngörülüyor. İklim felaketi, zorlaşan tarımsal faaliyetler nedeniyle yoksulların gıda güvenliği ve güvencesi tehlike altında. Tahmin edilemezlik kurumları etikle sınıyor/zor kararlar almaya itiyor. Fao, gıda hakkı için; “kültürlere ve inançlara saygılı olmalıdır” diyor. Bu anlamda, karar beslenme kültürü için devrim niteliğinde.

Singapur İslam Konseyi’nin aldığı karar sonrası gözler; İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü’nün vereceği küresel karara çevrildi. MUIS’ın emsal teşkil eden kararı alternatif protein ve yapay gıda endüstrisini sevindirirken, Singapur’un da insanlığın geleceği konusunda ne kadar cesur olduğunu bir kez daha ortaya koydu.

Paris 2024 Olimpiyatları'nın karbon ayak izini düşürmek için kolları sıvadı

 Statlarda geri dönüşüm malzemeden yapılmış 11 bin koltuk konuklarını bekliyor, alanda 50 binden fazla geri dönüştürücü olacak. Modacı Setella McCartney, “iklim değişikliği ile mücadelede çevre dostu çözümler için modaya belirli yasaklar getirilmesi” çağrısında bulundu.

Yüzen güneş panelleri

Tarımsal arazilere kurulu güneş panelleri okyanuslara taşınabilir. 2002’de kişi başı 4 dekarda tarımsal üretim yaparken şimdilerde rakam 2,8 dekara düştü. 2029’da 373,84 milyar dolar olması öngörülen güneş enerjisi pazarı tarım alanlarından çalıyor.

Panellerin yeni evi ucu bucağı olmayan okyanuslar. Dünyanın geleceğine şekil veren kuruluşlardan Bill & Melinda Gates Vakfı 2026 yılına kadar kullanmak üzere 9 milyar dolarlık bütçe onayladı.

“Bir çocuğun ölümü önlenebilir” mottosuyla yola çıkan vakıf; iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerinden dünyayı korumak için aile çiftçiliği, alternatif protein kaynakları, sağlık teknolojileri, enerji gibi alanlarda bilim ve fikir üretiyor. Vakfın ürettiği ilimin marka elçisi Bill Gates, haliyle komplocuların da tam hedefi. Kurulduğundan beri harcanan 53,8 milyar dolar milyonlarca çocuğa anlamlı bir gelecek inşa etti. Vakfın desteklediği son yatırımlardan biri Afrikalı Talash Huijbers’in protein üretmek için kurduğu böcek şirketi InsectiPro.

Hem insan hem de hayvan tüketimi için protein üretiyor. Cemre Çığıraç soyadı gibi çığır açmak için biyoteknolojinin nimetlerine çaba ekiyor. Çığıraç’ın kurduğu Algonica Biotechnology şirketi alglerden biyobozunur malzeme üretiyor. Şirketin asıl hedefi alg tabanlı ürünler geliştirmek, şirketlere özel alg bahçeleri kurarak endüstrilerde karbon azaltmaya yönelik entegre sistemler oluşturmak.

Kent gürültüsü ile büyüyen mikroalgler

 Tüm dünyadan umut dolu havadisler geliyor. Kentsel peyzaj ruhumuzu doyurma görevi yanında artık “mikroalglerle kent gürültüsünü kullanarak protein ve biyoyakıt üretecek.” Ürün tasarımcısı Felix Chen tarafından geliştirilen modüler yapı; stres kaynağı kentsel gürültü ile alg üretiyor. Trafik gürültüsü alglerde mekanik strese yol açıyor, alglerin plazma zarının hareketliliği artınca hücresel aktiviteler artıyor, bu sayede alglerin büyümesi hızlanıyor. Otoyol kenarları, bina cepheleri, stadyumlar yeni migroalg çiftliklerine dönüşecek, hazır olun.

Bilim diplomasisi

 YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar Antalya Diplomasi Forumunda “Bilim Diplomasisinin” önemini anlatsa da “Uluslararası Yayın Performans Analizine” göre ülkemizde bilimsel çalışmaların nitelik ve niceliğinde gerileme var. GSYİH’’dan bilime ayrılan bütçe artmasına rağmen makus sonucun nedeni kaynakların etkin kullanılamaması.

Gayet tanıdık. Bir tarafta kuraklık, fare istilası, yüksek et/ ot fiyatları, yıllık yüzde 64,86 enflasyon, hayvan ithalatı, Ramazan öncesi fırsatçılara gözdağı mesaisi, Mahfi Eğilmez’in deyimiyle “pidede shrinkflasyon ve greedflasyon” terimiyle ekonomiye giriş dersleri, at izi it izi, akla ziyan işler” gibi fındık kabuğuna tünemiş mevzular diğer tarafta bilimin arka bahçesinde geleceği besleyecek akıl ve muhakeme üretimi. Ne desem “Allah yar ve yardımcımız olsun.”

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Dönüşüm balon oldu 13 Mart 2024
Haz damarı çatladı 21 Şubat 2024