Cevizde yatırım açığı var yatırım ortamı yok
Çevre dostu tarım; fiyatı yüksek/soylu dostu. Ya yoksullar onları kim doyuracak. Bakliyatlar olabilir mi? Küresel tarım ürünleri işleyicisi Louis Dreyfus, süt ürünleri için gerekli bitki bazlı proteinler için “bezelye proteini tesisi” kuruyor. Akıllı bezelyeden üretilecek nötr protein faklı gıdalar ile birleştirilerek besin değeri yüksek uygun fiyatlı gıdalar üretilecek. Etçil beslenmeye sağlıklı bir alternatif.
Küresel bezelye protein pazarı 1,9 milyar dolar, gıdanın geleceğinde protein savaşları var. Karaman’ın kara mercimeği protein deposu, yok mu bir hayırsever kuralım dünya çapında bir protein fabrikası. Tarım denildiğinde aklımıza daha çok üretmek geliyor. Oysa dünya daha az hammaddeyle üretilmiş “bitki bazlı alternatiflere, kültür besinlere yöneliyor.”
Bakliyatta ithalatçı ülke olduk tartışmaları arasında bakliyatın geleceğine yapmamız gereken ARGE yatırımlarından uzaklaşıyoruz. Dünyanın en büyük bakliyat işleme şirketlerinden olan LDC gibi şirketler hayvan yemi, alglerden oksijen/ protein /ambalaj üretme, bitki bazlı proteinler gibi çok çeşitli alanlarda faaliyet göstererek endüstrinin geleceğini şekillendirirken bizdeki muadilleri “atalık tohumlardan siyez unu yaptık içine de fasulye kattık” diyerek istikbalden bihaber.
TÜİK’e göre bir önceki yıla göre büyükbaş hayvan sayısı yüzde 2,6 azalarak 16 milyon 583 bin, küçükbaş yüzde 6,9 azalarak 52 milyon 363 bin oldu. Bal üretimi de bir önceki yıla göre yüzde 2,9 düşerek 114 bin 886 ton gerçekleşti. Rakamlar korkutucu olunca “tarım bitti” demiştik diyenler alkış bekliyor. Fao’ya göre sera gazı emisyonlarının yüzde 14,5’inden (8,1 gigaton) farklı kuruluşlara göre yüzde 19,6’sından hayvanlar sorumlu.
Oran sürekli değişse de et suçlu. Açıklama; iklimsel etkiler, lobiler, ölçümdeki yöntem farklılığı. Kafalar karışık et yemesek mi acaba? Küresel tarım endüstrisi yılda yaklaşık 12,5 gigaton karbon dioksit tutuyor, gıda imalatı da katıldığında toplam miktar 5,9 gigaton. Geleneksel beslenme kültürümüz ile yeşil dönüşüm arasındaki uyumsuzluk hükümetleri lobicilerin kucağına itiyor.
Kültür etine dünyadan ilk onay İsrail’den geldi, Aleph Farms’ın hücre bazlı sığır etini onaylandı. İtalya geçtiğimiz yıl yasakladı. AgriFish Avusturya, Fransa delegasyonları; kültür etin “etik, sürdürülebilirlik, kamu sağlığı ve şeffaflık” ile ilgili sorular yanıtlanana kadar AB’de pazar iznini askıya aldı. GDO gerekliliği tartışılmaya açıldı. Tarım endüstrisi uygarlık sandalında temaşada insan türünü nasıl doyuracak.
ABD Bayer, BASF gibi şirketlerin kullandığı bazı herbisitleri yasakladı. Tarım oldukça kaotik karar ve işleyişlerle örülü bir endüstri. Hangi bitkinin üretileceğine karar verilirken aynı zamanda o bitkiye ait olası istilacı hayvan ve bitki türlerine yönelik ürünlere de karar veriliyor. Amaç üretim standardı, çiftçi gelirlerinin korunması ve fiyat regülasyonu.
Gıda Güvenliği Merkezi, “çevre için bir zafer” derken ABD Çiftçilik Federasyonu; “bu ürünler olmadan çiftçiler ürünlerini koruyamaz, gıda fiyatları yükselecek” diyor. Mevzu ziyadesiyle çetrefilli. 35 üyesiyle Türkiye Üreticileri Cevizciler Derneği yüz üzerinden yıldızlı pekiyi alacak türden örnek bir tarımsal örgüt. Ortak satın alma /ortak satış, bilgi/ tecrübe birlikteliği gibi çalışmalarıyla yerli cevize hak ettiği itibarı ve ticari başarıyı getiriyor. “Cevizin yerlisi, cevizin lezzetlisi” kapmayası ile yerli cevizin düşük karbon ayak izine dikkat çekiyor.
Yatırımlar desteklenirse cari açık 5 yılda kapatılabilir
Ceviz Üreticileri Derneği Başkanı Ömer Ergüder, “Yerli üretim tüketimin sadece yüzde 35’unu karşılıyor. Aslında yatırım açığı var ama yatırım ortamı çok zor” diyor. Ergüder, 250 milyon dolarlık cari açığı kapatmaya talibiz. Yatırımlar gerçek anlamda desteklense 5 yılda cari açık kapatılabilir” diyor. Tarımın çetin cevizleriyle ilgili çok önemli gelişmeler var devamı haftaya. Ezcümle; bir tarafta daha az at yiyelim diyenler bir tarafta bitki bazlı alternatiflerin karşı karşıya kaldığı problemler. İnsan türünü doyurmak ne mümkün. “Yukarı tükürsen bıyık, aşağı tükürsen sakal.”