Bitlis’te 8 bin yıllık yaşam izi: Delikli Mağara’da tarihi keşif
Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde yer alan Delikli Mağara’da yürütülen arkeolojik kazılarda, 8 bin yıl öncesine tarihlenen obsidiyen aletler, çanak parçaları, Urartu dönemine ait mezarlar ve Orta Çağ yapıları gün yüzüne çıkarıldı. Kazılarda ortaya çıkan bulguların, Doğu Anadolu ve Güneybatı Asya’nın tarih öncesi dönem arkeolojisine ışık tutması bekleniyor.
Bitlis’te tarih yeniden yazılıyor. Adilcevaz ilçesindeki Delikli Mağara’da sürdürülen arkeolojik kazılarda, bölgenin 8 bin yıl öncesine uzanan yaşam izleri tespit edildi.
Obsidiyen (cam kaya) aletler, Urartu dönemine ait mezarlar, süs eşyaları ve Orta Çağ kalıntıları, bölgenin kesintisiz bir yerleşim geçmişine sahip olduğunu ortaya koydu.
Kazılarda 5 farklı tabaka tespit edildi
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle, Ahlat Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Arkeoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Sinan Kılıç’ın bilimsel danışmanlığında yürütülen kazılar iki yıldır devam ediyor.
Van Gölü seviyesinden yaklaşık 60 metre yükseklikte yer alan Delikli Mağara’da, tarih öncesi dönemden Orta Çağ’a kadar uzanan 5 tabaka tespit edildi.

Kazılarda; 8 bin yıl öncesine tarihlenen obsidiyen ve çakmaktaşı aletler, Urartu dönemine ait çoklu mezarlar, iskeletler, boncuk, iğne, küpe, demir bıçaklar ve Orta Çağ’a ait kireç sıvalı yapı kalıntıları bulundu.
“Bu bulgular bölge arkeolojisine yön verecek”
Kazıların bilimsel danışmanı Dr. Sinan Kılıç, elde edilen bulguların Doğu Anadolu’nun tarih öncesi dönemine dair önemli veriler sunduğunu belirtti.
Kılıç, “Bugüne kadar Van Gölü çevresindeki kazılarda görmediğimiz obsidiyen, çakmaktaşı aletler ve el yapımı seramikler, bu coğrafyanın tarih öncesi dönem arkeolojisine etki edecek nitelikte. Buradaki bulgular, tarih öncesi dönemlere ait boşluğu dolduracak” dedi.
Urartu ve Orta Çağ bulguları dikkat çekti
Kazılarda Urartu dönemine ait çoklu mezarlarda dağınık halde iskeletler, boncuklar, deniz kabuğundan süs eşyaları, metal objeler ve seramik kaplar bulundu.
Üzerinde yapılan incelemelerde, Urartu mezarlarının bir kısmının Orta Çağ’da inşa edilen yapılar nedeniyle tahrip edildiği belirlendi.

Kılıç, “Mağaranın önünde bir yapı kalıntısı bulduk. Bu yapı inşa edilirken Urartu mezarları tahrip edilmiş. Ayrıca en dipte kum katmanına ulaştık, bu da mağaranın bir dönem Van Gölü kıyısına çok yakın olduğunu gösteriyor” diye konuştu.
“8 bin yıl öncesine kadar uzanıyor”
Kazılarda şu ana kadar 5 arkeolojik tabaka belirlendiğini kaydeden Kılıç, “Obsidiyen buluntular 7 ila 8 bin yıl öncesine kadar gidiyor. Bu, Van Gölü çevresindeki en eski insan yerleşimlerinden biri olabilir” ifadelerini kullandı.
Gelecek yıl kazılara devam edeceklerini söyleyen Kılıç, elde edilen eserlerin Ahlat Müze Müdürlüğü’ne teslim edileceğini ve laboratuvar çalışmalarıyla detaylı analiz yapılacağını aktardı.