“Göl Kıyısı”nda bir trajedi

Talimhane Tiyatrosu ülkemizin yeni, ama yaptığı işlerle ses getirmeyi başarabilen topluluklarından biri. Ekip; Aygaz, Opet ve Tüpraş sponsorluğunda 5 Haziran’a kadar devam eden 19. İstanbul Tiyatro Festivali’nin en çok alkış alan yerli yapımlarından birine imza attı: “Göl Kıyısı”na. 

Topluluğun sanat yönetmenliğini de üstlenen Mehmet Ergen’in çok güzel bir tavrı var, genelde bizde pek tanınmayan yazarların oyunlarını çevirip, sahneye koyup tiyatro dağarcığımızı genişletiyor. Antik bir tragedyaya yaslanan “Göl Kıyısı” da öyle; Theresa Rebeck ismini öğretiyor seyirciye. Rebeck, oyununda, yaşanan korkunç bir olay sonrasında birbirinden 17 yıl ayrı kalmış bir ailenin yeniden bir araya gelerek hesaplaşmasını taşıyor sahneye. Aslında bu hesaplaşma daha çok ailenin babası Richard ile annesi Helen arasında. Ama artık birer yetişkin olan çocukları Erica ve Nate ile Richard’ın genç sevgilisi Lucy’yi de derinden etkiliyor. 

Sırlarını açık etmeden... 

Bu son derece keyifl i oyunun sırlarını açık etmeye hiç mi hiç niyetim yok, bu yüzden konuyu bir yana bırakıp sahnelemeye geçelim. Mehmet Ergen, dekor ve kostümleri Jemima Robinson’a emanet etmiş. Talimhane’nin Blackout’taki sahnesi, bildiğiniz gibi “üç tarafı seyirciyle çevrili” ve küçük bir alan. Robinson, salonun kapısı açıldığından itibaren seyirciyi oyunun taa içine davet eden muhteşem bir dekora imza atmış. Bir göl evinin çevresinde olduğunuza, yerinizi ararken ayaklarınızın altında çıtırdayan yapraklar ve minicik sahneyi kuşatmış ağaçlar şahit. Bakımsızlığı ve yaşanmışlığıyla bir göl eviyle bahçesi tam karşınızda; kuş sesleri (Neil McKeown) çevrenizi sarmış. Hele Yakup Çartık’ın loş ama ağaçlara rağmen inatçı ışıkları. Doğrusu havaya girmemek hiç mümkün değil. İşte böyle bir ortamda tanıştığımız aile fertleriyse âdeta oyunun çıtasını daha da yukarı taşımak için birbiriyle yarışıyorlar: Baba Richard'da Levent Öktem, ilk sahneden itibaren nasıl bir adam olduğunun ipuçlarını ilmik ilmik örüyor. Helen'de, yani annede Meltem Cumbul, sahneleri ne kadar özlediğini kanıtlıyor. Milim milim hesaplanmış hareketleri, âdeta kaçamak mimikleri, içindeki volkana rağmen bütün lavları yüreğine püskürten derin ve sözde sakinliği oyuncunun belki de tiyatrodaki en önemli başarısına basamak oluyorlar. 

Genç oyuncuların başarısı 

Ushan Çakır'ın oynadığı Nate ise bence oyunun en zor karakteri. Babasız büyümenin ve mazideki trajedinin hayatını zehirlediği karakterini hassas, naif; naif olduğu kadar da aklı karışık, hatta zaman zaman başa çıkılmaz; iletişim kurulamaz olarak yaratıyor. Başlangıçta yadırgansa da gitgide yorumun doğruluğunu kavrıyorsunuz. Erica'da Pelin Ermiş ve Lucy'de Evren Kardeş de sahnenin masumları. Varlıklarıyla oyunun dengesini kuruyorlar. Bugünden söylüyorum: “Göl Kıyısı” gelecek sezonun en çok konuşulanlarından biri olacak, hatta ödüllere de çok yakın duracak. Aklınızın bir köşesine şimdiden yazın ve sezon başlar başlamaz soluğu Talimhane'de alın.

Tiyatro Festivali'nde ne var?

BUGÜN
• Bir Halk Düşmanı: Tiyatro Festivali’nin merakla beklenen
oyunlarından “Bir Halk Düşmanı”, bugün yönetmeni Thomas Ostermeier’in katılımıyla yorumlanıyor. ShaubühneBerlin’in sahnelediği yapıt, 20.30’da Harbiye’de izlenebiliyor. Goethe Institut’un işbirliği ve Atabay’ın sponsorluğuyla festivale katılan oyunun bu akşamki gösteriminden sonra, Ostermeier, seyircilerin sorularını yanıtlıyor.
• İki Kapılı Ev: Ekip Tiyatrosu'nun festival için hazırladığı oyun, 20.30'da Moda Sahnesi'nde.
• Hiatus: Motto Dans Kolektif’in gösterisi, 18.30’da ikincikat-karaköy’de.
• Kabuklu Sürprizli Hayvanlar: BuluTiyatro’nun yapıtı, 18.30’da Salon İKSV’de.

YARIN
• Bir Halk Düşmanı: Oyun, 20.30’da Harbiye’de.
• İki Kapılı Ev: Yapıt, 20.30'da Moda Sahnesi'nde.
• Hiatus: Gösteri, 18.30’da ikincikat-karaköy’de.