Elektronik posta ile tebligat geliyor

ANKARA  - TBMM Adalet Komisyonunda, Tebligat Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın, elektronik yolla da tebligat yapılmasına olanak sağlayan maddeleri kabul edildi.

Tasarının, adli sicil kayıtlarına elektronik ortamda ulaşılmasını öngören maddeleri üzerinde tartışma çıktı. Bu nedenle tasarının söz konusu maddeleri alt komisyonda değerlendirilecek.

Komisyonda, "Tebligat Kanunu ile Adli Sicil Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa Tasarısı" ile AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak'ın Tebligat Kanunu ile Karayolları Trafik Kanununda değişiklik öngören yasa teklifi birleştirildi. Tasarının adı "Tebligat Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" olarak değiştirildi.

Komisyonda, düzenlemenin, Tebligat Kanununda değişiklik yapan maddeleri kabul edildi.

Buna göre, isteyene elektronik yolla da tebligat yapılabilecek. Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olacak.

Elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması halinde, diğer usullere göre tebligat yapılacak. Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılacak.

Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması halinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilecek ve tebligat buraya yapılacak.

Gösterilen adres, muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru, tebliğ olacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine, zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim edecek ve ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştıracak. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılacak. Adreste bulunmama sebebi mazbataya yazılacak.

Yurt dışında yaşayanlara tebligat

Tasarıda, yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarına yapılacak tebligat da yeniden düzenleniyor. Bugüne kadar Adalet Bakanlığı aracılığıyla yapılan tebligat, ilgili temsilciliğe yapılacak. Buna göre, yetkili merciler tarafından çıkarılacak tebligatta, tebliğ evrakı, doğrudan o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğuna gönderilebilecek.

İlanen tebligat, gazetenin yanı sıra elektronik ortamda da yapılacak.

Adresini değiştiren kimse, yenisini bildirmediği ve adres kayıt sisteminde yerleşim yeri adresi de tespit edilmediği takdirde, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası, eski adrese ait binanın kapısına asılacak ve asılma tarihi tebliğ tarihi sayılacak. Daha önce tebligat yapılmamış olsa bile, tüzel kişiler bakımından resmi kayıtlardaki adresleri esas alınacak.

Daha önce yurt dışındaki adresinde tebligat yapılmış Türk vatandaşı, yurt dışındaki adresini değiştirir ve bunu tebliğ çıkaran merciye bildirmez, adres kayıt sisteminden de yerleşim yeri adresi tespit edilmezse; bu kişinin yurt dışında daha önce tebligat yapılan adresine Türkiye Büyükelçiliği ve Konsolosluğunca gönderilen bildirimin adrese ulaştığının belgelendiği tarihten itibaren 30 gün sonra tebliğ yapılmış sayılacak.

Sadece celse esnasında doğrudan tebligat düzenlemesi, yapılan değişiklikle mahkeme, savcılık kalemlerinde ve icra dairelerinde de yapılacak.

Kuruma altyapı için 1 yıl süre

Tapuda kayıtlı veya miras, istimlak, cebri icra veya mahkeme ilamı ile iktisapta bulunan hak sahipleri, adreslerini ve değiştirdikleri takdirde yenisini, bulundukları yerin tapu idaresine bildirmeye mecbur olacak. Davetiyle veya tebliğ evrakı, bu suretle bilinen son adrese gönderilecek. Hak sahiplerinin adresi bildirmemeleri halinde, adres kayıt sistemindeki adresleri, tebligat adresi olarak kabul edilecek.

Düzenlemenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar İçişleri, Maliye ve Ulaştırma bakanlıklarının görüşü alınarak, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü, elektronik ortamda yapılacak tebligata ilişkin her türlü teknik altyapıyı, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 1 yıl içinde kurarak faaliyete geçirecek.

İşleteni veya sahibi devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların karıştığı trafik kazalarında oluşan zararlara ilişkin davalara adli yargıda bakılacak.

"Kozmik oda" tartışması

Tasarının, Adli Sicil Kanununda, adli sicil ve arşiv kayıtlarına elektronik ortamda ulaşmaya ilişkin düzenleme getiren iki maddesi tartışmalara neden oldu.

CHP'li üyeler, asker kişilere sivil yargı yolunu açan düzenlemenin "gece yarısı önergesi" ile getirildiğini ileri sürerek, "kozmik oda"da yapılan soruşturma konusunda da daha önce ilgili komisyonda belirtilen görüşlere ters bir uygulamanın söz konusu olduğunu belirttiler.

CHP Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk, hükümlerin genel olduğunu belirterek, kaygılarının olduğunu söyledi.

"Kozmik oda"da yapılan soruşturma ve ona ilişkin tartışmalara değinen Köktürk, mevcut soruşturmanın "kovuşturma" aşamasında yapılabileceğine ilişkin görüşlere işaret etti.

Köktürk, "Öyle şeyler önümüze geliyor ki ucu nereye gidiyor, bilemiyoruz" dedi.

CHP Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ise "kozmik oda" soruşturmasına dayanak olarak gösterilen düzenleme komisyonda görüşülürken, Prof. Dr. İzzet Özgenç'in söz konusu soruşturmanın "kovuşturma aşamasında" yapılabileceğine yönelik açık beyanlarının olduğunu ifade etti. Dibek, "Komisyonda konuşulan şeyler uygulamada farklı oluyor. Genelkurmaydaki bugünkü soruşturmanın bu aşamada yapılmaması lazım" dedi.

"Gece yarısı önergeleri"

Yaşanan tartışmanın, "Türkiye'nin nereye geldiğinin bir göstergesi olduğunu" ifade eden Dibek, "Gece yarısı önergeleri nedeniyle yoğurdu üfleyerek yer hale geldik. Belki de incir çekirdeğini doldurmayacak bir konuyu ne halde tartışıyoruz. Maalesef güvensizlik nedeniyle bu noktalara geldik" diye konuştu.

CHP Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe de iyi niyetli düşünmeye çalıştığını, ancak bir güven bunalımının olduğunu belirterek, "Ama uygulamalar beni bu endişelerin içine sevk ediyor. Sicil ve arşiv gibi konularda bu çapta değişiklik doğru değil. Aynı içerikteki madde 2005 yılında ilgili komisyonda reddedilmiş. Maddeyi tekrar tekrar getiriyorsunuz" dedi.

Ünlütepe, konunun alt komisyonda yeniden ele alınmasını istedi.

MHP Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın da "kozmik oda"da yapılan soruşturmanın yanlış olduğunu, soruşturmanın "kovuşturma" aşamasında yapılması gerektiğini savundu.

AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak, konunun alt komisyonda yeniden ele alınmasını istedi.

"Arkasında başka düşünce yok"

Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdür Yardımcısı Abdullah Çelik, söz konusu değişiklik yapılmadan da gerekli hizmeti verdiklerini, mevcut düzenlemenin de ihtiyaca cevap verdiğini kaydetti.

Hükümet adına toplantıya katılan Adalet bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü Kenan Özdemir, ilgili maddelerin arkasında başka bir düşüncenin olmadığını, adli sicil ve arşiv kayıtlarına uluşma konusunda daha güvenli bir ortamın amaçlandığını söyledi. Özdemir, "İfadelerde zafiyet görülüyorsa, alt komisyonda yeniden değerlendirilebilir" dedi.

Tartışmaların ardından, söz konusu iki maddenin alt komisyon kurularak yeniden değerlendirilmesi kararlaştırıldı.