'III. çeyrek büyümesi daha düşük gelecek'

BETAM'ın analizine göre, bu yılın üçüncü çeyreğinde büyüme oranı daha da düşecek. Beklenti yüzde 2.7Ö İhracattaki azalmanın net ihracatın büyümeye katkısını aşacağı çekeceğine işaret edilen çalışmada, cari açığın GSYH'ya oranının da yüzde 8'in altına gerileyeceği öngörüsünde bulunuluyor.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) analizine göre, ekonomide yılın üçüncü çeyreğinde daha düşük bir büyüme bekleniyor. BETAM, Üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.6, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2.7 oranında büyüme bekliyor.

Uzman Araştırmacı Dr. Zümrüt İmamoğlu Araştırma Görevlisi ve Barış Soybilgen'in yaptığı çalışmada, ilk göstergelere göre yatırımlarda canlanma, tüketimde ise yatay seyir gözlendiği belirtilerek, bu verilerin üçüncü çeyreğe ilişkin büyümenin daha yavaş seyredeceğine işaret ettiği öngörüsünde bulunuluyor.

Net ihracatın büyümeye katkısı devam etmeyebilir

İkinci çeyrekte büyümenin ilk çeyreğe göre daha yüksek oranda gerçekleştiği vurgulanan çalışmada
temmuz ayı verilerinin yatırımlarda canlanmaya, tüketimde ise yatay seyre işaret ettiği, ihracat miktar endeksindeki düşüş ve ithalattaki sınırlı artışın net ihracat katkısını sınırlandırdığı vurgulanıyor. Üçüncü çeyrekte büyümede belirleyici en büyük etkenin ihracatın katkısı olacağına dikkat çekilen çalışmada, özetle şu tespitlere vurgu yapılıyorÖ
"Türkiye İhracatçılar Meclisi rakamları Ağustos ayında altın hariç ihracatın geçen senenin aynı ayına göre düştüğünü gösteriyor. Eğer üçüncü çeyrekte ihracat zayıf seyretmeye devam ederse, büyüme düşük kalabilir.
İkinci çeyrekte GSYH alt kalemlerinde ilginç bir nokta kamu harcamalarının reel olarak yalnızca yüzde 1 oranında artarak büyümeye neredeyse hiç katkı yapmamasıydı. Mali politikada sıkı duruşun korunmaya devam ettiğini görüyoruz. Para politikasında ise Merkez Bankası kontrollü gevşeme uyguluyor. Merkez Bankası faiz koridorunun alt ve üst sınırlarında bir değişiklik yapmamasına rağmen fonlama maliyetini düşürüyor. Bu düşüş özellikle nakit ve konut kredisi faizlerine bir miktar yansımış görünüyor. Üçüncü çeyrekte bu düşüşün devam etmesi tüketimi ve konut satışlarını bir miktar canlandırarak büyümeyi destekleyebilir. Bu sınırlı parasal gevşeme büyümeyi desteklemeye yeterli olursa, Merkez Bankası enflasyon beklentilerini bozmadan büyümeyi desteklemeyi başarmış olacak. Net ihracatın katkısı beklenenden daha düşük geldiği takdirde büyümenin yüzde 3'ün altında kalmasına engel olmak zorlaşacak.
     
Net ihracatta azalma gerçekleşiyor

Takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış ihracat miktar endeksi temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 4.5 azalırken, ithalat miktar endeksi ise yüzde 0.1 arttı. Altın ihracatını içermeyen TİM ihracat rakamları da Ağustos ayı için çok olumlu bir tablo çizmiyor. Son iki çeyrektir büyümeyi sırtlayan net ihracatın bu çeyrekte GSYH'a yapacağı katkı çok sınırlı bir düzeyde kalabilir.

Tüketim göstergeleri yükselişte

Özel tüketim harcamalarını tahmin etmek için kullandığımız ekonomik göstergeler Temmuz ayında genel olarak pozitifti. Tüketim malı ithalatı Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 5.5 arttı. Yine aynı dönemde, dayanıksız ve dayanıklı tüketim malı imalatı da sırasıyla yüzde 6 ve yüzde 4.1 arttı. Tüketici güven endeksi de Temmuz ayında yüzde 1.3 arttı. Eğer ekonomik göstergeler 3. çeyreğin diğer iki ayında Temmuz ayındaki gibi bir artış gösterirse, özel tüketim harcamalarında çeyreklik bazda küçük de olsa bir artış görülebilir.

Cari açık yüzde 8'in altına inecek

Temmuz ayında cari açık geçen yılın aynı ayına göre 1,6 milyar dolar azaldı. 12 aylık toplamda cari açık Temmuz sonunda 61.4 milyar dolara geriledi. Önümüzdeki aylarda da cari açığın düşmeye devam etmesi bekleniyor, ancak düşüş hızının yavaşlamaya başlayacağı tahmin ediliyor. Bunun bir nedeni ihracatın yılın ilk yarısına kıyasla daha zayıf seyredeceğine ilişkin beklentiler, diğer nedeni ise dördüncü çeyrekten itibaren baz etkisinin azalacak olması. İkinci çeyrek sonunda cari açığın GSYH'ya oranı yüzde 8.2 olarak gerçekleşti. Üçüncü çeyrekte bu oranın yüzde 7.5 düzeyine düşeceğini tahmin ediyoruz."


TABLO

Betam'ın büyüme ve cari açık tahmini
    2012
    3. Çeyrek
Tahmin
GSYH büyüme (reel, %)
(Bir önceki çeyreğe göre, mea*)    0,6
GSYH büyüme (reel, %)
(Geçen yılın aynı çeyreğine göre, tea**)    2,7
Cari Açık (GSYH'a oran yıllık, %)    7,5

Kaynak: Betam.
*mea: mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış.
**tea: takvim etkilerinden arındırılmış.