Bunları yaşıyorsanız tiroidiniz bozulmuş demektir?

İSTANBUL - Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa, "Eğer bu semptomlardan birine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız, kandaki tiroid hormonu seviyenizi ölçtürerek hipotiroidizm ya da hipertiroidizm tanısı koyabilecek bir doktora başvurmalısınız" dedi.

Tiroit bozukluğuna ilişkin bilgiler veren Yrd. Doç. Dr. Şenbursa, rahatsızlığın 13 belirtisini sıraladı. İşte Şenbursa'nın kaleminden hastalık ve belirtilerine ilişkin detalı bilgiler:

Boynunuzda,  köprücük kemiğinizin hemen üstünde yer alan kelebek şeklindeki tiroid beziniz vücudunuzda çok önemli rol oynar. Bedeninizdeki birçok aktiviteyi kontrol eden, hormonların yapımını sağlayan, endokrin bezlerinizden bir tanesidir. 

Birçok tiroid hastalığı ve bozukluğu vardır ancak bunlardan 2 tanesi çok yaygındır; hipertiroidizm (vücudunuzda gerekenden daha fazla tiroid hormonu üretilmesi) ve hipotiroidizm (vücudunuzda gerekenden daha az tiroid hormonu üretilmesi). Diğer rahatsızlıklar ise guatr (tiroid bezinin büyümesi), tiroid kanseri, tiroidnodülleri (tiroid bezi içindeki yumrular) ve tiroditis (tiroid bezinin inflamasyonu)’dir. 

Amerikan Tiroid Derneği’ne göre hayatları boyunca tiroidle ilgili bir rahatsızlığı olan insanlar Amerikan nüfusunun yüzde 12’sini oluşturmaktadır ki bu da milyonlarca insan demektir. Hipotiroidizm hipertiroidizmden daha yaygındır ve bu iki rahatsızlık yakın bir şekilde bağlantılı olmasına rağmen, teşhis ve tedavilerinde birçok önemli farklılıklar vardır. İşte tiroid bozukluğunun 13 belirtisi;

Yorgunluk ve uyku bozuklukları

Hipotiroidizm: Yorgunluk hipotiroidizmde bir numaralı semptomdur. Sürekli uyumak istersiniz ya da normalden daha fazla uyursunuz ama yine de yorgun, bitkin ve hiç enerjiniz yok gibi hissedersiniz.

Hipertiroidizm: Hipertiroidizmi olan bazı insanlar uykuya dalmada güçlük çekerler ve bu nedenle yorgun ve bitkin hissederler. Tiroid bezinin aşırı aktivitesi uykusuzluğa neden olur bu yüzden nabız hızlanır ve geceleri uykuya dalmanızı zorlaştıran ya da gecenin bir yarısı sizi uyandıran bir kaygı oluşur.
 
Kilo değişimleri

Hipotiroidizm: Sürekli kilo alıyorsunuz veya kilo vermek çok zor. İşte bu hipertiroidizmin en önemli semptomudur. Metabolizmanızı hızlandırarak kilo verebilirsiniz. 

Hipertiroidizm: Her zamanki miktarda ve her zamanki yiyecekleri yemenize rağmen kilo veriyor olabilirsiniz.
 
Mod ve zihinsel değişiklikler

Hipotiroidizm: Her zamankinden daha depresif ve daha üzgün hissediyorsunuz. Nedeni; beyninizdeki serotonin hormonu seviyenizi etkileyen tiroid hormonunun çok az olmasındır. Bunu ayrıca konsantrasyonunuzun düşük ve hafızanın zayıf ya da zihninizin bulanık olması olarak ta tanımlayabilirsiniz.

Hipertiroidizm: Hipertirodizm anksiyete, panik atak ya da bir türlü gevşeyememe durumuyla ilişkilidir. Aynı zamanda çok fazla tiroid hormonu konsantre olmayı zorlaştırır.
 
Bağırsak problemleri

Hipotiroidizm: Çok ciddi ya da çok uzun süren kabızlığınız var. Bu, bağırsak hareketliliğinin azalmasına neden olan hormon seviyelerinin değişikliği yüzünden en yaygın semptomdur. 

Hipertiroidizm: Diyare ya da huzursuz bağırsak sendromu olabilirsiniz
 
Kas ya da eklem problemleri

Hipotirodizm: Uzuvlarınızda birden uyuşma, karıncalanma hissediyorsunuz. Bu durum, tiroid hormonunun çok az üretilerek beyne, omuriliğe sinyal gönderilen sinyallerle bütün vücudunuzun etkilenmesi yüzündendir. Ayrıca kollarınızda ve bacaklarınızda genel kas ya da eklem katılığı, ağrı, zayıflık hissedebilir ya da tendinit olabilirsiniz. 

Hipertirodizm: Ellerinizle bir şeyler taşırken ya da baş üzeri aktivitelerde ya da merdiven çıkarken zorluk ya da birçok kas ve eklem problemi yaşayabilirsiniz.
 
Düzensiz adet, kısırlık ya da libido problemleri

Hipotiroidizm: Adetiniz ağrılı, daha sık ve daha uzun sürebilir. Ayrıca kısırlık, libido problemleri, hormon değişikleri olabilir.

Hipertiroidizm: Adetiniz düzensiz, daha kısa ve daha az olabilir. Ayrıca kısırlıkta (Hipotiroidizm ve hipertiroidizm yumurtlamayı etkiler) olabilir.
 
Saç ve derideki değişiklikler

Hipotiroidizm: Saçınız kuru ve cansız olabilir ve kolay dökülebilir. Bu durum çok az salgılanan tiroid hormonunun saç büyüme döngüsünü azaltmasındandır. Aynı zamanda beklenmedik saç kayıpları ya da kirpik ve kaş kayıpları da yaşayabilirsiniz. Ayrıca metabolizmanızın yavaşlamasından dolayı deriniz kuruyabilir, tırnaklarınız kolayca kırılır.
Hipertiroidizm: Tipik saç dökülmelerine sebep olur, deriniz ince ve hassastır.
 
Vücut sıcaklığı

Hipotiroidizm: Elleriniz ve ayaklarınız soğuktur ya da üşümüş hissedersiniz ya da vücut sıcaklığınız sürekli 37 derecenin altındadır.

Hipertiroidizm: Bazen çok sıcak hissedersiniz ya da çok fazla terlersiniz.
 
Kolestrol problemleri

Hipotiroidizm: Yüksek kolesterol seviyeniz olabilir, özellikle diyet, egzersiz ve ilaca rağmen.

Hipertiroidizm: Beklenmedik şekilde kolesterol seviyeniz düşüktür.
 
Kan basıncı

Hipotiroidizm: Hipotirodizmi olan insanların hipertansiyon olma riskleri 2 ya da 3 kat daha fazladır.

Hipertiroidizm: Küçük tansiyonunuz normal seviyede ya da daha düşük olmasına rağmen büyük tansiyonunuz yüksek çıkar.
 
Kalp hızı

Hipotiroidizm: Kalp hızınız düşük olabilir. Kalp hızınız tiroid hormonu tarafından düzenlenir. Tiroid hormonu yetersizliğinde kalp hızınız normalden 10-20 atım/dakika daha az olabilir.

Hipertiroidizm: Kalbiniz daha hızlı atabilir veya çarpıntı ya da üfürüm olabilir.
 
Boyun genişlemesi (Guatr)

Guatr tiroid bezinin genişlemesidir. Boynunuzda ya da ses tellerinizde şişlik, yumru ya da rahatsızlık hissedebilirsiniz. Guatr, hem hipotrioidizmde hem de hipertiroidizmde meydana gelebilir.
 
Risk faktörleri: Aile öyküsü, yaş, cinsiyet ve sigara

Bazı insanlar tiroid problemlerine daha yatkındır. Hem genetik hem de çevresel faktörler hipertiroidizm ve hipotiroidizm gelişimine neden olur.

Aile Öyküsü: Eğer ailede tiroid problemi öyküsü varsa, sizinde tiroid probleminizin olma ihtimali çok yüksektir.

Cinsiyet ve Yaş: Özellikle yaşlı nüfusta kadınlarda daha yüksek oranda görülür, kadınlar erkeklere göre 5 ya da 6 kat daha fazla risk altındadır.

Sigara: Sigaranın içindeki siyonid tiroidin çalışmasına karşı bir rol oynar. 
Sigaranın tiroid üzerindeki en önemli etkisi hipertiroidizme neden olmasıdır. 1993 yılında The Journal of the American Medical Association’da yayınlanan bir makaleye göre; Graves hastalığı (tiroidin fazla çalışması sonucu boğazın şişmesi ve gözlerin dışarı doğru çıkmasıdır) riskinin içmeyenlere göre iki kat fazla olduğu bulunmuştur.