50 milyar dolarlık yasa dışı bahis pazarına savaş açıldı

Dünya çapın­da bahis sek­törü hızla bü­yürken, yasa dışı bahis­lerin ekonomideki payı ve etkisi giderek daha faz­la dikkat çekiyor. 2023 yılı itibarıyla dünya bahis eko­nomisinin büyüklüğü 702,5 milyar dolara ulaşmış du­rumda. Ancak bu devasa ra­kamın arkasında, yasal ba­hislerin ötesinde yer alan büyük bir sorun gizleniyor: Yasa dışı bahis sektörü. ABD Adalet Bakanlığı’na göre, dünya genelinde yasa dışı ba­his sektörü yıllık 511 milyar dolar seviyesinde. Bu da, ya­sal bahis ekonomisinin yüz­de 72’sine karşılık geliyor.

Türkiye de bu küresel soru­nun önemli bir parçası. İçiş­leri Bakanlığı verilerine gö­re, Türkiye’de yasa dışı bahis pazarının yıllık değeri yakla­şık 50 milyar doları buluyor. Bu, Türkiye’deki yasal ba­his miktarının 8 katı bir bü­yüklük anlamına geliyor. Ya­ni, yasal bahis pazarının bü­yüklüğü yalnızca 6 milyar dolar ci­varınday­ken, yasa dışı bahis sektörü kont­rol edilemez bir şekilde bü­yümeye devam ediyor. Eğer bu yasa dışı bahis parası eko­nomiye kazandırılabilseydi, yalnızca spor kulüplerinin bile 250 milyon dolar gibi bü­yük bir ek gelir elde edebile­ceği tahmin ediliyor. Sektör temsilcileri ise bu alanda dü­zenleme yapılarak yasal ba­his sitelerinin sayısının art­ması gerektiği görüşünde.

Yolsuzluğun başlıca kaynağı: Spor ve bahis

Yasa dışı bahis, özellikle spor dünyasında büyük bir tehdit oluşturuyor. Spor kar­şılaşmalarında şike ve mani­pülasyonun en önemli kay­nağı olarak gösterilen yasa dışı bahis, sporun doğasını bozarak güvenilirliğini ze­deleyen bir unsur olarak dik­kat çekiyor. Sporcular ve ku­lüpler, bu yasa dışı yapıların hedefinde yer alırken, taraf­tarlar ve izleyiciler de dolaylı yoldan mağdur ediliyor. Ba­his sektörü, sporun sırtından beslenirken, ona katkıda bu­lunmayan bir asalak gibi iş­lev görüyor.

Hazine ve Maliye Bakanlı­ğı, Türkiye’de yasa dışı bahis ve suç gelirlerinin aklanma­sına karşı geniş çaplı bir mü­cadele başlattı. Bakan Meh­met Şimşek, vergi ve kamu payı kayıplarına yol açan ka­yıt dışı ekonomik faaliyet­lere karşı dört koldan çalış­ma yürütüldüğünü belirtti. Bu mücadelenin baş aktör­lerinden biri ise Mali Suçla­rı Araştırma Kurulu (MA­SAK). Kurul, yasa dışı bahis operasyonlarında kullanılan 280 binden fazla banka hesa­bını tespit ederek bu hesap­ların kapatılmasını sağla­dı. Ayrıca, 1 milyondan fazla e-para ve ödeme hesabı ka­patılırken, 3 binden fazla sa­nal POS cihazı devre dışı bı­rakıldı.

Siber operasyonlar: Yasadışı bahis gelirlerine darbe

MASAK ve güvenlik birim­lerinin iş birliğiyle düzenle­nen operasyonlar, yasa dı­şı bahis sektörüne büyük bir darbe vurdu. Türkiye’nin en büyük siber operasyonu olan Sibergöz-46 Operasyonu ile yasa dışı bahis şüphesi ta­şıyan yaklaşık 7 milyar lira haksız kazanç tespit edilerek el konuldu. Bu süreçte suç ör­gütleri tarafından kullanılan kripto para platformları da mercek altına alındı. Kripto varlıklara dönüştürülen yasa dışı bahis gelirlerinin izinin sürülmesi, suç gelirlerinin aklanmasını önlemeye yöne­lik en önemli adımlardan biri olarak gösteriliyor.

“Finansal kuruluşlar üzerine düşeni yapmalı”

Bakan Şimşek, yasa dışı bahisle mücadelede finan­sal kuruluşların kritik bir rol oynadığını vurguluyor. MA­SAK, Bankacılık Düzenle­me ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye Cumhuri­yet Merkez Bankası (TCMB) ve Sermaye Piyasası Kuru­lu (SPK) ile iş birliği içinde yürütülen çalışmalar kap­samında, finansal işlemle­rin sıkı bir denetime tabi tu­tulması planlanıyor. Yeterli denetim ve kontrol sistemi­ni uygulamayan finansal ku­ruluşlara yönelik cezai yap­tırımların artırılması da gün­demde.

“Yasal bahis sitelerine izin verilsin”

Türkiye’de yasal bahis pazarının en fazla 1,5 milyar dolar büyüklüğünde olduğunu söyleyen bahis sektörü temsilcileri, yasa dışı alanda kalan 50 milyar dolarlık bir hacmin kayıt altına alınması için özel teşebbüslere izin verilmesi gerektiğini söylüyor. Almanya, İngiltere ve İspanya’da olduğu gibi bu sektörün tamamen yasallaştırılması gerektiğini söyleyen sektör temsilcisi şunları söylüyor; “Dünyada 700 milyar dolardan fazla bir büyüklüğe sahip bir sektörden bahsediyoruz. Tüm dünyada bu işler nasıl yapılıyorsa bizde de öyle yapılabilir. Bu sektör kayıt dışında kaldığı sürece çetelerin ve yasa dışı örgütlerin kontrolünde kalmaya devam eder. Devletin bu alandaki vergi kaybı çok ciddi seviyelerde. Türkiye’nin cari açığının 4’te 1’i oranında bir kaybı oluyor her sene. Çözüm için düzenleme şart. Eğer düzenleme yapılırsa spor kulüplerinde de sponsorluk gelirleri hızlı bir şekilde artar ve borçlu kulüp kalmaz.”

Şimşek: Yeni düzenlemeler kapıda

Hazine ve Maliye Bakanlığı, yasa dışı bahisle mücadele kapsamında yeni yasal düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Bakan Mehmet Şimşek, bu düzenlemelerin mali suçları minimuma indirmeyi hedeflediğini belirterek, “Lisanssız faaliyetleri ve sanal kumarı bütünüyle engelleme kararlılığındayız. Önümüzdeki dönemde uygulamadaki sorunları çözecek, mali suçları asgari düzeye indirecek yeni tedbirler öngörüyoruz. Mevzuat değişikliği dahil bütün seçenekleri değerlendiriyoruz. Bu amaçla konunun bütün taraflarının katkılarıyla kapsamlı ve bütünleşik yeni bir mücadele konsepti üzerinde çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.