Dönüşüm çantacı sayısını patlattı

Leyla İLHAN

İSTANBUL - Kentsel Dönüşüm Yasası olarak bilinen afet riski altındaki alanların dönüştürülmesini öngören kanun, sektörde çantacı olarak bilinen aracıların sayısını patlattı. Çantacılar için yeni bir iş alanı yaratan yasayla birlikte bu kişilerin sayısında yüzde 100’e varan oranda artış yaşandı. Özellikle dönüşüm bölgesindeki ev sahipleri ile görüşüp bu kişilerle anlaşma yaparak bununla müteahhide giden kişiler olarak adlandırılan aracılar arasında, emlakçıların yanı sıra daha önceden bu işi hiç yapmayıp ‘fırsatları değerlendirenler’ olduğu da belirtiliyor.

Her gün 10 aracıyla görüşüyoruz İnanlar Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, yasadan sonra neredeyse günde 10 yakın aracıyla kişiyle görüştüklerini belirtirken, Fer Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, yasanın bu kişiler için yeni bir oyun alanı yarattığı söyleyerek, kendilerine de bu tarz tekliflerle geldiklerini kaydetti.

Ancak sektör temsilcileri çantacılar konusunda mülk sahiplerini uyarıyor. Bu kişilere güvenmek yerine, mülk sahiplerinin birebir kendilerinin müteahhitle ya da elinde bir firmanın temsilcisi olduğunu gösteren belgeyle gelenlerle görüşmelerini öneriyor.

Fer Yapı: Aracılık yapan şirketlerin sayısı da arttı

Çantacıların her zaman olduğunu ancak kentsel dönüşümün yeni bir oyun alanı yarattığını kaydeden Fer Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, "Bize çok geliyorlar. Burada bu, şurada şu var diye. Ancak çok da fazla itibar etmedik. Çünkü onlar karşı tarafa iyi görünmek için bizler için yapılması zor oranları insanlara sunuyorlar" dedi.

Ancak bunların içindeki herkesin çantacı olarak tanımlamamak gerektiğine dikkat çeken Kumova, "Gelenler arasında şirketler de var. Burada ayrımı yapmak mal sahiplerine düşüyor. Eğer karşılarında bir şirketin görevlendirdiği bir aracı şirket varsa o zaman mal sahipleri görüşmeli. Ama kendi başlarına gelip ben bunu gidip başka yerde satarım diyenlerle görüşmemeli" dedi. Son birkaç aydır aracılık hizmeti veren şirketlerin sayısının da çok arttığını aktaran Kumova, bununla birlikte başvuruların da arttığını belitti. Kentsel dönüşüme konu olmayan bölgelerden bile ilgi geldiğini aktaran Kumova, "Levent, Beşiktaş, Şişli, Fikirtepe, Bayrampaşa, Zeytinburnu başta olmak üzere her yerden teklifler geliyor" dedi. Kentsel dönüşümde hala hak sahipleri ile müteahhitin baş başa kaldığında anlaşamadığını kaydeden Kumova, "Çünkü hak sahiplerinin beklentileri çok yüksek. Ciddi firmaların da bu beklentileri karşılaması imkansız. Bu tarz görüşmeler çok oluyor ama bitmiş örnek çok az" diye konuştu.

Kendilerinin de gelen teklifleri değerlendiren bir departmanları bulunduğunu aktaran Kumova, "İki yıl önce bu departmanda 3 kişi çalışırken talepleri daha iyi değerlendirmek için şimdi bu sayıyı 6’ya çıkardık" dedi.

İnanlar İnşaat: Her gün onlarca emlakçı arıyor

Yasadan sonra piyasada kendilerine çok fazla talep gelmeye başladığını anlatan İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan şunları söyledi:"Yasa öncesinde sayılı miktarda büyük arsalar satılırken, kentsel dönüşümle birçok ev hasarlı ilan edildi. Dolaysısıyla emlak işinden anlamayan kişilerin gayrimenkulleri de bu işe konu olunca ve işten anlamayınca kandırılmaya açıklar. Çantacılar bu ortamda çoğalmaya başladılar." Her gün onlarca emlakçının kendilerini aradığını dile getiren İnan, "Yasadan sonra nerdeyse çantacıların oranında yüzde 100’lük artış oldu. Ancak bizim belli formatımız vardır. Mülkiyetinde, imarında sorun olmayacak. Bu filtrelerden geçenleri değerlendiriyoruz" dedi.

Özellikle şu anda Fikirtepe’nin gündemde olduğunu aktaran İnan, onun dışında Levent, Etiler, Gayrettepe gibi şehir merkezinde 1950-60’lı yıllarda yapılmış 100-200 ortaklı kooperatif binaları, Subay Evleri gibi şehrin merkezinde kalıp zaman içinde yenilenmeyen alanlar en çok gündemde olanlar" dedi.

Sinpaş GYO: Fikirtepe’de çok talep aldık

"Fikirtepe’de anlaşma oranları ve beklentiler yüksek olunca hiçbir projeye girmedik" diyen Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, "Buradan sürekli talepler geliyor. Biz aramızda yüzde 70-80 arasında anlaştık. Sizinle kat karşılığı hasılat paylaşımı
şeklinde yapalım şeklinde talepler geliyor. Bunların içinde emlakçılar da mutlaka oluyor. Bu işin doğasında var" dedi. "Çünkü insanlar bu işte ilk olmak istiyor" diyen Çelik, "Yani ilk kentsel dönüşüm projesini yapmanın peşinde. Çünkü sonraya doğru kalınca kentsel dönüşümde sıkıntılar çıkacak"
değerlendirmesini yaptı.

Hiç işi olmayıp, kentsel dönüşüm için sermaye yaratanlar var

MOM Yapı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Murat Balcı, kentsel dönüşüm kapsamında gayrimenkulle hiç işi olmamasına rağmen sermaye yaratarak bu alana girenler olduğunu söyledi. Balcı, "Tanıdıklarından  sermaye toplayıp bir fon oluşturuyorlar, gidip kentsel dönüşüm kapsamına girebilecek yerlerin sahiplerine teklif veriyorlar. Ne bir şirketleri, ne de bu işi daha önce yapmışlıkları var. Daha sonra o işi bir şirketle anlaşıp yaptırıyorlar. Emlak geliştirme bile denemez buna, başka türlü bir şey... Metrekare satışlarının daha yüksek olduğu yerlerde bu hareketlilik daha fazla" dedi.

Varyap: Bu işten fayda sağlayanlar olabiliyor

Varyap Varlıbaş CEO’su Erdinç Varlıbaş ise yasanın yeni çıktığına işaret ederek, bu nedenle henüz örneklerinin hayata geçtiği bir çalışma olmadığını belirterek, "Bu işi bilen bilmeyen ya da bu işten daha fazla fayda sağlamak isteyen insanlar türeyebilir. Bu normaldir, ancak kısa bir süre içinde onlar da elenirler. O yüzden dikkatli olmakta fayda var" yorumunu yaptı. Bu nedenle arsa sahiplerinin
inşaatı yapacak firmalarla direk olarak kendilerinin irtibata geçmelerini öneren Varlıbaş, bunun süreçte olabilecek en sağlıklı yöntem olduğunu söyledi.

Çantacılara bel bağlamayın kendi kooperatifinizi kurun

Mülk sahiplerine çantacılara bel bağlamak yerine kendi aralarında birleşip bir kooperatif kurmalarını öneren Serdar İnan, "Mutlaka vekaleti olan elinde buna dair yazılı belgesi olanlarla görüşün. Böylece inşaat şirketleri ile kendileri konuşup kandırılmaya açık olmazlar. Yoksa herkes kendi başına iş yapmaya çalışıyor, kimi müteahhitle, kimi çantacıyla konuşuyor. Her kafadan bir ses çıkıyor. Kooperatifleşme gibi bir durum ileride tapu alışverişini kolaylaştırıyor" diye konuştu.