'Maketten konut alırken ince eleyip sık dokuyun'
Tüketici dernekleri ve hukukçular, maket üzerinden konut satışında tüketicilerin, mağdur olmamak için 'ince eleyip sık dokuması gerektiğini' belirtiyor.
Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Emlak Komisyonu Başkanı Hatice Kolçak, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan Ön Ödemeli̇ Konut Satışları Hakkında Yönetmeli̇kte Deği̇şi̇kli̇k Yapılmasına Dai̇r Yönetmeli̇k'in Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini anımsattı.
30 ve üzeri sayıdaki maketten konut projelerinde müteahhidin konut satışına başlamadan evvel bina tamamlama sigortası yaptırması veya banka teminat mektubu, bağlı kredi, hak ediş sisteminden birini sağlamasının zorunlu olduğunu ifade eden Kolçak, "Eğer satıcı, tüketiciye teminat olarak bina tamamlama sigortası verecekse bu sigortaya ilişkin önemli hususlar formunu ön bilgilendirme formuna ek olarak vermeli." dedi.
Kolçak, şunları kaydetti:
"6502 sayılı Tüketici Kanunu'na göre ön ödemeli konut projelerinde teminat verilmesi zorunlu. Bu nedenle maket üzerinden ev alan tüketiciler, bina tamamlama sigortasının olmadığı projelerde mutlaka banka kredisi kullanılabilen veya banka garantörlüğünde hak ediş sistemi ile çalışan konut projelerini tercih etmeli ve bunu çekinmeden, sıkılmadan inşaat şirketine sormalıdır. Tüketici, projenin yapılamama riskine karşı ancak bu şekilde kendisini koruyabilecektir."
Maketten konut alırken dikkat edilmesi gerekenler
TÜSODER Emlak Komisyonu Başkanı Kolçak, halk arasında "topraktan konut alımı" diye de bilinen maketten satışta tüketicilerin dikkat etmesi gereken hususlara da dikkati çekti.
Kolçak, "Tüketici, yapı ruhsatının olup olmadığını iyi araştırmalı. Satış vaadi sözleşmesi noterde düzenlenmeli ve tapuya şerh konmalı. Bina tamamlama sigortası yoksa bağlı kredi, teminat mektubu, hak ediş sistemi veya bakanlıkça onaylanan teminatlardan biri olmalı. Ön bilgilendirme formu bir gün öncesinde tüketiciye incelemesi için verilmeli ve yasal olarak konut ve projeyle ilgili detaylar olmalı." şeklinde konuştu.
Masraf ve tazminat ödememek için dikkat
Gayrimenkul Hukuku Uzmanı, avukat Ecem Gedikkaya da yeni yönetmelikle maketten konut satışında tüketicinin 24 aya kadar cayma hakkı olduğunu hatırlattı.
Yönetmelikte yapılan değişiklikle artık tüketicilerin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönmesi durumunda yüksek miktarda masraf ve tazminat ödemek durumunda kalabileceği uyarısında bulunan Gedikkaya, şunları kaydetti:
"Tüketici, sözleşmeden dönerse konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masrafları öder. Bunun yanı sıra satıcı, sözleşme tarihinden itibaren ilk 3 ay için sözleşme bedelinin yüzde 2'sine, 3-6 ay arası için yüzde 4'üne, 6-12 ay arası için yüzde 6'sına ve 12-24 ay arası için yüzde 8'ine kadar tazminat ödenmesini isteyebilir. Bu rakam daha önce yüzde 2 ile sınırlıydı. Bu sebeple tüketicilerin, sözleşmeden dönmeye karar vermesi durumunda bahsi geçen miktarları göz önünde bulundurarak karar vermesi ve maketten konut alırken ince eleyip sık dokuması gerekiyor."