İleri ülkeler ligi oyuncusu Türkiye yükselişini sürdürmek istiyor

Elektrik ile veri aktarımı sistemlerinin çoğalması ve kullanımının yaygın­laşmasıyla kablo pazarı küresel ölçekte büyümesini sürdüren bir sektör olarak görünüyor. Küre­sel kablo sektörü montanlı büyü­mesini önümüzdeki yıllarda da artırmakla beraber, bunu tetik­leyecek alanlar ise dünya çapın­da sanayileşme, şehirleşme ve altyapı çalışmalarındaki büyü­me olarak sıralanıyor.

Şehirlerde akıllı şebeke kurulumlarının art­ması, elektrikli araçlar ve nesne­lerin interneti gibi teknolojiler­deki önemli gelişmeler, pazar bo­yutunu daha da büyütecek. Diğer yandan yeşil teknolojiler ve yeni­lenebilir enerji sistemlerinin ku­rulumunda da kablo sektörünün geliştireceği özel çözümlere ihti­yaç duyulacak.

Elektrikli bir araçta 6 km kablo kullanılacak

Hem gelişmiş hem de geliş­mekte olan ülkelerde artan ta­lep nedeniyle konut sektörünün önemli bir büyümeye tanık ol­ması beklenirken, verimli elekt­rik tesisatı çözümlerine olan ih­tiyacın daha da artması bekle­niyor. Buna ek olarak ticari ve endüstriyel işletmelerin güven­lik ve güvenilirliği sağlamak için modern elektrik tesisatı sistem­lerine duydukları ihtiyaç oto­masyon teknolojileri ile artış gösterecek.

Güvenilir elektrik kullanımı ihtiyacı bulunan işlet­melerin, fabrikaların ve üretim tesislerinin genişlemesiyle kab­lo sektöründe küresel büyümeyi ileri taşıyacak bir unsur olarak görülüyor. Veri iletim ihtiyacın­daki artış, akıllı şehir projeleri, yenilenebilir enerji sistemleri kullanımının yaygınlaşması ve trafiğe kayıtlı elektrikli araç sa­yısının artışı gibi faktörler sektö­rün geleceğini parlatıyor.

Örne­ğin otomotiv sektörüne kabaca bakacak olursak kullanılan bakır miktarı sektörün geçmişini tem­sil eden içten yanmalı motorlar­da ortalama 23 kilogramken; ge­leceği temsil eden hibrit araç­larda 40 kilograma, yüzde 100 elektrikli araçlarda ise 83 kilog­rama çıkıyor. Bir başka ifadeyle tek bir otomobilde kullanılan ba­kır kablo uzunluğu altı kilomet­reye kadar ulaşacak.

Teknolojik değişimlere uyum sağlamak elzem

Günlük yaşamda kablolar elektrik, iletişim ve veri iletimi gibi birçok işlevi yerine getiriyor. Sektörün geniş ürün yelpazesin­de elektrik kabloları, fiber optik kablolar, koaksiyel kablolar, ısı­ya dayanıklı kablolar ve çok da­ha fazlası yer alıyor.

Çeşitli en­düstriler için çözüm geliştiren sektör, malzeme bilimi ve üre­tim teknolojilerinde hayata ge­çen yeni teknolojilerle gelişimi­ni süreklilik gösterecek şekilde devam ettiriyor. Diğer yandan hammadde fiyatlarındaki dalga­lanmalar, artan rekabet ve tek­nolojik değişimlere uyum sağlama ihtiyacı gibi ol­gular kablo sektörünün karşılaştığı zorluklar olarak sıralanıyor.

Günümüzde küresel kablo pa­zarı büyüklüğü 240 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. 2028 yılı­na kadar küresel pazar büyüklü­ğünün 300 milyar doları aşacağı ön görülüyor.

İstanbul Maden ve Metaller İhracatçıları Birlikleri (İMMİB) tarafından paylaşılan değerlendirmede Türkiye kab­lo sanayisi, teknoloji ve know-how olarak ileri ülkelerin sevi­yesine ulaşmış durumda olduğu belirtiliyor. Her çeşit enerji ve haberleşme kablosunun hâliha­zırda uluslararası standartlarda üretildiği vurgulanırken, Türki­ye’nin 2023 yılında toplam kab­lo sektörü ihracatının 3,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti­ği bilgisi paylaşıldı.

Türkiye’nin yüzde 41 payla en fazla ihracat yaptığı ülke grubunu Avrupa Bir­liği oluştururken, sektörün en fazla ihracat yaptığı ülkeler ise Birleşik Krallık, Almanya ve Irak olarak sıralanıyor. 160 milyar do­lara ulaşan dünya kablo ticare­ti içinde Türkiye, yaklaşık yüz­de 2 payla en fazla ihracat yapan 12’nci ülke konumunda yer alı­yor. Dünyada en fazla kablo ihra­catı gerçekleştiren ülkelerin ba­şında ise Çin yer alırken, bu ülke­yi Meksika ve ABD takip ediyor.

İhracatta ilk 4 ay yüzde 8 artışla tamamlandı

Elektrik ve Elektronik İhracat­çıları Birliği’nin (TET) yayımla­dığı Mayıs 2024 İhracat Rapo­ru’nda yer alan verilere göre Tür­kiye’nin 2024’ün mayıs ayında yaptığı kablo ihracatı 331 milyon dolar oldu. Mayıs 2023 ile kar­şılaştırıldığında yüzde 28 ihra­cat artışı yaşandığı görülürken, sektörün ihracatında birim fiya­tı 6,5 dolar olarak kayıtlara geçti.

Söz konusu çalışmada Ocak-Ma­yıs 2024 dönemine bakıldığında sektör ihracatının 1,364 milyar dolar olduğu görülüyor. 2023 yı­lının aynı döneminde gerçekle­şen 1,267 milyar dolar tutarında­ki ihracatla kıyaslandığında sek­tör ihracatının yüzde 8 oranında arttığı görülüyor. 2024 yılının ilk 4 ayında yapılan ihracatta birim fiyat ortalaması 6,2 dolar olarak kayıtlara geçti. Elektrik elekt­ronik sektörünün Ocak-Mayıs 2024 döneminde tüm mal grup­ları ihracatı içinde kablo sektörü yüzde 20 pay aldı.

 “En çok alçak gerilim enerji kabloları ihraç edildi”

 Türkiye'de kablo üretiminde geniş bir ürün yelpazesi bulunuyor. bu nedenle ürün bazında TET İhracat Raporuna Ocak- Mayıs 2024 dönemine bakıldığında 595,91 milyon dolar ihracat ile yüzde 43,69 pay alarak ilk sırayı alçak gerilim enerji kabloları aldığı görülüyor. İkinci sıraya yerleşen tesisat kabloları 283,36 milyon dolar ile ihracattan yüzde 20,77 pay aldı. Üçüncü sıraya yerleşen orta ve yüksek gerilim kabloları yüzde 16,3 pay aldı ve 222,33 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi.

Diğer ürünler bağlantı parçaları ve iletkenler (yüzde 6,7) 91,38 milyon dolar, emaye bobin telleri (yüzde 4,15) 56,67 milyon dolar, telekominikasyon kabloları (yüzde 3,15) 43,03 milyon dolar, koaksiyel kablolar (yüzde 2,42) 33,0 milyon dolar, fiber optik kablolar (yüzde 1,75) 23,85 milyon dolar, zayıf akım ve data kabloları (yüzde 1,06) 14,51 milyon dolar şeklinde sıralandı.