‘İnfluencer marketing’ yaparken mahkemelik olmayın
“İnfluencer marketing” yani “etkileyici pazarlama” için yapılan, sözleşmelerdeki hukuki boşluklar nedeniyle şirketlerin, yüklü tazminat ödememek için eksiksiz bir sözleşme yapması gerekiyor.
Hayati ARIGAN
Bu tarz tazminat davalarından biri de manken ve oyuncu Asena Sarıbatur ile Nike firması arasında yaşandı. Sarıbatur, fotoğrafını izinsiz sosyal medya hesaplarında kullanan dünyaca ünlü spor giyim markası ‘Nike’ın Türkiye şubesine açtığı tazminat davasını kazandı.
Sarıbatur: Sosyal medya için izin vermedim
Sarıbatur ile Nike Europen Operations Holland şirketi profesyonel fotoğraf çekimi konusunda anlaştı. Yapılan sözleşmenin ardından fotoğraf çekimleri yapıldı. Nike’ın Türkiye'deki Facebook ve Twitter sayfalarında Sarıbatur’un bir fotoğrafı kullanıldı. Sarıbatur, sosyal medya ve başka mecralarda fotoğrafının yayını için kendisinden izin alınmadığı gerekçesiyle 2014’te önce tespit davası sonra da 7 bin TL maddi, 20 bin TL manevi tazminat davası açtı. Bilirkişi raporunda, ünlü modelin fotoğrafının 4 Eylül 2013’te ‘Nike Running’in Facebook ve Twitter sayfasında kullanıldığına yer verildi. Bilirkişi, Sarıbatur’un da üzerinde Nike yazılı 6 fotoğrafı kendi blogunda paylaştığını belirtti.
Nike: bizimle ilgisi yok
İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'ndeki davada Nike European Operations Netherlands B.V. şirketinin avukatı, “Müvekkilim ile davacı arasında hiçbir hukuki ilişki yoktur. Müvekkilimin medya ve reklamcılık hizmetlerini aracı ajans yapmaktadır. Fotoğrafları çekildiyse ve izinsiz kullanıldıysa muhatap bu ajanstır. Nike ürünleri giyerek çektirdiği fotoğraflarını yayınlayan davacının açtığı davayı mahkemenin takdirine bırakıyor ve davanın reddini istiyoruz” dedi.
Mahkeme 10 yıl süren davanın ardından Nike firmasının Sarıbatur’a 603 TL maddi, bin TL de manevi tazminat ödemesine ve fotoğrafın sosyal medyadan kaldırılmasına karar verdi.Telif sözleşmeleri konusunda görüşüne başvurduğumuz Telif Hukuku uzmanı Av. Teknail Özderyol, 5846 sayılı kanunda belirlenen şekle göre uyulmadan yapılan sözleşmelerin geçersiz olması sebebiyle bazı durumlarda eser sahibinin haklarını devraldığını sanan kişiler aleyhine üzücü sonuçlar doğabildiğini söyledi.
Kanunda eser sahibinin sözleşme ile bir başkasına devredebileceği hakların “mali haklar” olarak belirlendiğini ifade eden Av. Teknail Özderyol, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 52. maddesinde eser sahibinden devir alınacak haklarla ilgili sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken hususların yer aldığını kaydetti. Özderyol, bu tür ayrıntılara dikkat etmeksizin hazırlanan sözleşmelerin ileride sorun oluşturduğuna dikkat çekti.