İhracatçı artık 'kapı'ya takılmayacak!

Toplam ihracatın 45 milyar dolarının geçtiği Kapıkule'den yeni proje sayesinde saatte 120 TIR Avrupa'ya ulaşacak. (Aysel Yücel)

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

AYSEL YÜCEL

Kapıkule Sınır Kapısı'nın modernize edilmesi için düğmeye basıldı. Artık sınır kapılarında kilometrelerce uzayan 'kuyruk' çilesi bitecek. TOBB, TİM ve UND'nin desteğini alarak harekete geçen Ticaret Bakanlığı, ihracat yükünü taşıyan TIR'ların sınır kapılarında geçiş sürecini hızlandırıyor. Konuyla ilgili DÜNYA'ya konuşan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Kapıkule'de inşaat süreci tamamlandığında, 3 ay sonra hedefimiz günlük ortalama 900 aracın geçtiği sınır kapısında, bu sayıyı 2 bine kadar çıkarmak" dedi. Bir günlük bekleme, ihracatta yüzde 4'lük kayba neden oluyor. Öte yandan Sarp Sınır Kapısı'nın da modernizasyonu tamamlandı. Eklenen 4 yeni peronla devletin kasasına yıllık 2 milyar TL girerken, TOBB üyeleri ise navlundan 410 milyon lira tasarruf etti.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle'nin de katıldığı törenle Türkiye'nin Gürcistan'a, oradan da Orta Asya ve Rusya'ya açılan en önemli gümrük kapısı olan ve yap-işlet-devret modeliyle yenilenen Sarp Gümrük Kapısı'nın açılışını gerçekleştirdi. Törene, Gürcistan Maliye Bakanı Ivane Matchavariani, Gürcistan Ekonomi ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı George Kobulia da katıldı.

Bir günlük bekleme ticareti yüzde 4 azaltıyor

Törende konuşan Pekcan, gümrüklerde yaşanan aksamaların ticarete verdiği zararı vurgulayarak, "OECD'ye göre ithalat ve ihracatta yükün ekstra bir günlük beklemesi, ticareti yüzde 4 oranında azaltıyor. Refahın ve zenginliğin kapısı, gümrük kapılarıdır. Ticaret ise bunun anahtarı. Burada yaptığımız çalışmalar, ticaretin kolaylaştırılması, geliştirilmesi, gümrük kapılarının modernize olup dijitalleşmesi, şeffaflaşması ve etkinleştirilmesine hizmet ediyor. Bakanlık olarak reform çalışmalarında ticaret yapanların taleplerini ve ihtiyaçlarını ön planda tutuyoruz. Sürekli istişare ediyor, görüş ve önerileri değerlendiriyoruz. Ticaretin önündeki engelleri kaldırmak için el birliğiyle çalışıyoruz. Bizim gümrüklerde kaybedecek zamanımız yok. Buralardaki işlemlerimiz hızlı, güvenilir, ucuz ve şeff af olmak zorunda" dedi.

Açılış sonrası DÜNYA'nın sorularını yanıtlayan Pekcan, Sarp Sınır Kapısı'nda olduğu gibi Türkiye'nin en önemli sınır kapılarından Kapıkule'de yaşanan sıkıntılara yönelik çok önemli çalışmaları olduğunu vurgulayarak, "Burada yaklaşık 3 ay sonra inşaatlar bittiğinde, çok güzel gelişmeler olacak. Peron sayılarını artırıyoruz. Ayrıca sektör temsilcilerinin talepleri doğrultusunda, kapıda beklemeye neden olan diğer sorunları da çözmek için çalışmalar yapıyoruz" dedi.

Bakan Yardımcısı Rıza Tuna Turagay da Kapıkule ile bizzat ilgilendiğinin altını çizerek. Avrupa'ya açılan bu sınır kapımızın ihracatımız ve ülke ekonomimiz için öneminin farkındayız. İhracat TIR'larımızın sınır kapısında yaşadığı sorunları çözeceğiz, bunun için çok önemli çalışmalar yürütüyoruz. Hedefimiz günlük ortalama 900 aracın geçtiği sınır kapısında, bu sayıyı 2 bin'e kadar çıkarmak" dedi.

Bazı sipariş ve yatırımlar kaçtı

Kapıkule Sınır Kapısı'nda yaşanan sıkıntılar, uzun süredir, sanayicinin ve nakliyecinin en önemli gündemlerinden biri. Dönem dönem 20 km'ye kadar çıkan TIR kuyrukları, ihracatçının yükünün Avrupa'daki alıcılara 1 hafta ek gecikme ile gitmesine neden olurken, yaşanan beklemeler, nakliyeciler ve ihracatçılar için milyonlarca dolarlık maliyet kaybına neden oluyor. Gecikmeler yüzünden sanayiciler, bazı siparişleri diğer ülkelere kaptırıyor. Hatta yüksek lojistik maliyetler ve teslimat sürelerinin uzunluğu nedeniyle bazı büyük fabrika yatırımlarının da komşu ülkelere kaydını biliyoruz.Sırbistan'a kaptırılan Volvo yatırımı bunlardan sadece biri.

Hisarcıklıoğlu: Kazanç 2.5 milyar TL

Türkiye'nin Gürcistan'a, Orta Asya'ya ve Rusya'ya açılan en önemli gümrük kapısı olan ve TOBB/GTİ AŞ tarafından yap-işlet-devret (YİD) modeliyle yenilenen Sarp Gümrük Kapısı'nda yenileme öncesi 8 olan peron sayısı, 6 giriş ve 6 çıkış olarak 12 perona çıkarıldı. Açılış töreninde konuşan Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "Bugüne kadar yapmış olduğumuz kapılardan elde edilen gelirlerden ödenen vergilerle devletimizin kasasına 2 milyar TL kazandırdık. Bundan sadece devlet değil, üyelerimiz de kazandı. Modernizasyon sayesinde mal taşıyan TIR'ların bekleme süresi kısaldı. Kamunun yaptığı araştırmaya göre özel sektörümüz navlun masrafından yıllık 410 milyon TL tasarruf etti" dedi.

Gülle: Kaybedecek dakikamız yok!

DÜNYA'ya konuşan TİM Başkanı İsmail Gülle, Kapıkule'nin ihracatçı için önemine vurgu yaparak, "Oradaki tıkanıklık tüm vücuda direkt etki ediyor. Bu nedenle Sayın Bakanımızın öncülüğünde burada yapılan iyileştirmeler, ihracatımıza büyük katkı sağlayacak. İhracatımızın yarısını, yani 85 milyar doların üzerindeki ihracatı Avrupa'ya yapıyoruz Bunun 45 milyar dolarını da karayolu ile taşıyoruz. Bu tablo bize Kapıkule'de acilen sıkıntıların giderilmesi gerektiğini gösteriyor. Çünkü Çin'den Avrupa'ya gidilecek süre ile Türkiye'den Avrupa'ya gidilecek süre neredeyse eşitlenmişken, bizim kaybedecek günümüz, saatimiz, dakikamız yok. İyi üretip hızlı teslim etmeliyiz. Dünyada çok büyük ulaşım projeleri hayata geçirilirken biz hala TIR'ları konuşuyoruz" dedi.

Nuhoğlu: 50 TIR'lık kapasite, 120'ye çıkacak!

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND), Başkanı Çetin Nuhoğlu, "Avrupa'ya açılan en önemli kapımız olan Kapıkule'de, 2018 yılı sonunda ihracatta çıkış ortalaması günlük 900, TIR kuyruğu ortalaması ise 11 km oldu. Sadece İstanbul'da gümrüklemesini tamamlamış TIR'ların Kapıkule üzerinden ülkemizi terk etmesi için gereken sürenin 2018 ortalaması 39 saat. Bu tablo sürdürülebilir değil ve hem sektörümüze hem de ülke ekonomimize zarar veriyor. Kapıkule'den günlük 2 bin araç çıkışını ve bekleme olmaksızın sınır geçiş süreçlerinin tamamlanmasını sağlayacak Kapıkule modernizasyon projesi ile saatte 50 TIR'lık çıkış kapasitesi 120 TIR'a çıkacak ve yeni projenin inşaat süreci Haziran'da tamamlanacak. Gümrük sahasındaki darboğazları kaldıracak, yakıt alım süreçlerini hızlandıracak proje modern gümrük uygulamaları ile desteklenecek. Günümüz koşullarında artık akıllı sınır konseptini hayata geçirmeli yük ve araç gelmeden sınır gümrük işlemlerini elektronik ortamda tamamlamalıyız. Bu gümrükler, her iki tarafın senkronize çalışması ile mümkün. Hükümütemizin Bulgaristan ile yakın işbirliği bizim için şans. Ticaret Bakanlığımızın yeni vizyonu ve yürüttüğü çalışmalar takdire şayan. Sorunların çözümü hususunda başta Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan ve Bakan Yardımcımız Rıza Tuna Turagay ile TOBB Başkanımız Hisarcıklıoğlu ile TİM Başkanımız Gülle'ye teşekkür ederiz" diye konuştu.

İhracatçıya bir kolaylık da TARA ile gelecek

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, TARA ismi verdikleri yeni "Gümrük Tarife Arama Programı" uygulaması hakkında bilgi vererek, "Ticaret erbabımız kelime veya tarife pozisyonuna göre arama yaparak, ithalat ve ihracatta uygulanan gümrük vergileri ve dış ticaret önlemlerini görebilecekler. Bu sayede ithalat veya ihracat yapmayı planlayan kişiler karşılaşacakları işlemleri ve maliyetleri önceden bilerek daha öngörülü olabilecek ve muhtemel riskleri bertaraf edebilecekler" dedi.