Lojistik karmaşıklaşıyor güçlü sözleşmelere ihtiyaç artıyor
Türkiye’de taşımacılık sektörü lojistik sektörüne dönüştükçe iş süreçleri daha da karmaşıklaşıyor. Uluslararası ticarette daha etkin rol oynayan lojistik firmalarının karşılaştığı hukuki ihtilafların boyutu da değişiyor.
Necmi ÇELİK
Türkiye’de taşımacılık sektörü lojistik sektörüne dönüştükçe ve uluslararası ticarette daha etkin bir rol aldıkça iş süreçleri daha da karmaşıklaşıyor. Denizyolu, karayolu ve demiryolunu içeren intermodal taşımacılığın getirdiği yenilikler yanı sıra dijitalleşme ve teknolojik gelişmeler de lojistik sektöründe hukuki sözleşmelerin de kapsamını genişletiyor ve yeni tanımlamaları gerekli kılıyor.
Karmaşık süreçler gerek iç gerekse dış lojistik faaliyetlerde hukuki ihtilafların da artmasına neden oluyor. Bir başka hukuki sorun alanı da firmalar ile ağır vasıta sürücüleri arasındaki sözleşmelerde odaklanıyor. Tazminat doğurucu işlemlerdeki artışlar lojistik ve taşımacılık sektöründe çerçevesi iyi çizilmiş hukuki sözleşmelere olan talebi de artırıyor. İyi hazırlanmamış sözleşmeler nedeniyle iş süreçlerinde aksamalar meydana gelirken, tüm taraflar için mağduriyet doğurucu sonuçlar ortaya çıkıyor. Taşınan yükler yanı sıra araç ve sürücü sigortalarında da daha karmaşık sigortalama modelleri gündeme geliyor.
Bu yönüyle sigortacılık sektörü ile lojistik sektörü arasındaki sözleşmelerde ve poliçelerde yaşanabilecek muhtemel hukuki ihtilafları en aza indirme çabası da önem kazanıyor. Tüm bu ihtiyaçlardan yola çıkan Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) hem taşımacılık sektörüne hem de kendi üyelerine rehber olmak amacıyla örnek vakaları ve standart sözleşme örneklerini içeren kapsamlı bir çalışma hazırladı.
10 yıllık birikim kitap oldu
Uluslararası Nakliyeciler Derneği kuruluşunun 54’üncü yılında imza attığı bu önemli çalışma ile sektör firmalarını hukuki durumlar karşısında bilgilendirmek ve sözleşmeler başta olmak üzere tartışmalı konularda sektör paydaşlarına kaynaklık yapmak üzere “Taşımacının Başucu Kitabı” isimli kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi.
10 yıllık birikimin bir ürünü olarak nitelenen ve konusunda uzman avukatlar tarafından hazırlanan kitapta, taşımacıların karşılaştıkları hukuki durumlarda neler yapacakları yer alırken; sözleşme, talimat ve tutanak örnekleri de bulunuyor. Bu çalışmanın üye kuruluşlara lojistik ve taşımacılık faaliyetlerinin her aşamasında ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafları önlemeyi ve yeni sözleşmelere de ışık tutması amaçlanıyor.
Sözleşme örnekleri de bulunuyor
Uluslararası Nakliyeciler Derneği üyesi firmaların 70’den fazla ülkeye taşıma yaptığını belirten UND Başkanı kitapla ilgili olarak şunları söyledi; “ Gittiğimiz ülkelerde hepimiz sorunlarla karşılaşıyoruz.
Hukuki meselelerde ne yapmamız gerektiği konusunda maalesef bilgi eksikliklerimiz var. UND üyelerinin ihtiyaç duyduklarında ellerinin altında olması için Taşımacının Başucu Kitabı isimli bu çalışmayı hazırladık. Taşımacılarımız bu kitap içinde günlük operasyonları çerçevesinde ihtiyaç duyduğu sözleşme örneklerini bulabilecek ve kendi iş yapış modellerine uyumlu hale getirerek faaliyetlerinde kullanabilecekler”.
UND Başkanı Aras, Taşımacının Başucu Kitabı’nın alanında uzman hukukçular tarafından oluşturulduğunu ifade ederek, “Sektörümüze maksimum fayda sağlayacak ve güncel ihtiyaçlara cevap verecek nitelikteki bu kitapta; sektörümüzün ihtiyaç duyduğu CMR & TTK (Türk Ticaret Kanunu), Gümrük ve Kaçakçılık Kanunu, İş Kanunu, Sigorta Sorumlulukları, KVKK ve bunlarla sınırlı olmamak üzere faaliyet alanlarını içeren tüm sözleşme, talimat, tutanaklar ve pratikte bunların uygulanmasını içeren bilgi notları yer alıyor” dedi.
Kitapta pratik bilgiler ve örnek vakalar var
Taşımacının Başucu Kitabı ile özellikle kara taşımacılığı sektöründe, pratik bilgilere ulaşmasının sağlanması hedefleniyor. Düzenlenen işveren – işçi arası ilişkiler süreci, dış ticarette tedarik, yükleme, boşaltma dahil eşya taşıma süreci, gümrükleme süreci, depolama süreci ve sigorta süreci de dahil olmak üzere örnek sözleşmeler, belgeler, tutanaklar kitapta yer alıyor. Bu evrakların neden, nasıl ve kimler tarafından düzenleneceğinin kolayca anlaşılması hedefleniyor. Kitapta, sözleşmelerin ve her türlü bilgi ve belgenin görsellerinin ve/veya örnekleri bulunuyor. Akademik bilgiden ziyade uygulamalardan edinilen pratik bilgiler yalın bir şekilde ele alınıyor.