Teşvik iptaline nakliyeci isyanı

 

İSTANBUL - Suriye'deki krizin ardından geçen yıl alternatif güzergah olarak düşünülen Mısır'a başlatılan Ro-Ro hatlarında araç başına verilen bin dolarlık teşvik uygulaması 31 Mart itibariyle kaldırıldı. Ekonomi Bakanlığı’nın uygulamayı kaldırmasıyla 2 bin 200 dolar olan Ro-Ro navlunu bir anda 3 bin 200 dolara çıktı. Hem Ro-Ro şirketleri hem de nakliyeciler, teşviğin uzatılmasını beklerken gelen kaldırma kararı sektörde büyük tepki yarattı. Suriye'deki olaylardan bu yana Ortadoğu yönlü taşıma yapan firmalar büyük sıkıntı yaşıyordu. Bu firmaların umudu teşviğin sürmesiydi. Ancak bakanlık uzatmadı. “Teşvik uzatılmazsa batarız” diyen nakliyeci, eylemle tepki göstermeye hazırlanıyor. Zaimoğlu Nakliyat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Şanverdi, firmaların eylem planı hazırlığı içinde olduğunu aktardı. Sisa Denizcilik yetkilisi Ersin Doğruer de nakliyecilerin bakanlık çevresinde TIR'ları ile eylem yapacağı duyumunu aldıklarını söyledi. Bu arada, navlunlar yükselince ihracatçı da konteynere kaymaya başladı.

İç savaş nedeniyle geçtiğimiz yıl Suriye'yi by-pass etme gündeme gelmiş, devlet desteği ile Mısır’a Ro-Ro hatları açılmıştı. Mersin ve İskenderun limanlarından direkt Mısır'a ve Mısır üzerinden Suudi Arabistan ile Ürdün'e yapılan Ro-Ro taşımalarında Ekonomi Bakanlığı araç başına bin dolar navlun teşviği veriyordu. Bu hatta üç Ro-Ro şirketi hizmete başlamış, biri kapanmıştı. Bu hatta halen Sisa Denizcilik ile Salem Al Makrani Ro-Ro taşımacılığı yapmaya devam ediyor.

 

 

Bu hattı kullanan ve yüzde 90'ı Hataylı olan nakliyeciler, “Birçok sıkıntıyla boğuşuyoruz. Gemi arızaları dolayısıyla beklemeler oluyor. Rezervasyonlarda sorunlar yaşıyoruz. Ro- Ro firmalarına verilen devlet desteğinin kaldırılması, navlunu önemli oranda artırıyor. Bu bizi kapatma  noktasına getirecek” diyor. Ro- Ro şirketleri ve nakliye firmaları, teşviğin uzatılması için bakanlığa başvuru yaptıklarını ancak henüz bir sonuç alamadıklarını, teşviğin kesin olarak uzatılmayacağı yönünde duyum aldıklarını belirtiyorlar. Ekonomi Bakanlığı Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Daire Başkanlığı yetkilileri ise konuyu değerlendirdiklerini ancak, bir açıklama yapmalarının mümkün olmadığını ifade etti. Özellikle Hataylı nakliyeciler bu konuda Uluslararası Nakliyeciler Derneği'nden (UND) daha fazla destek beklediklerini belirtiyor. Sisa Denizcilik yetkililerinden Ersin Doğruer, teşviğin uzatılması için görüştüklerini ancak bir sonuç alamayınca farkı navluna yansıtmak zorunda kaldıklarını söyledi. Doğruer, "Biz de nakliyeciye yardımcı olmak için navluna

eklediğimiz bin doları iki taksitte alma kararı aldık" dedi. Salem Al Makrani yetkilisi Çiğdem Şahin de bakanlığın teşviği kaldırması nedeniyle farkı navluna yansıtmaya başladıklarını açıkladı.

 

 

Ortadoğu'ya taşıma yapan firmalardan Cem Ay'ın Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yılmaz, teşviğin kaldırılmasının firmaları oldukça zora soktuğunu dile getirdi. Yılmaz, "Suriye'deki olaylardan sonra zaten bir türlü toparlanamadık. Tamamen sorunumuz giderilmemiş olsa da Ro-Ro'lara verilen destek, işimizin devamlılığını sağlıyordu. Bu teşvikler devam etmezse bu yönde taşıma yapan yaklaşık 250 nakliye firması kapanma noktasına kadar gidebilir" diye konuştu. Cem Ay ortaklarından İrfan Ay da geçtiğimiz yıl bakanlığın Mısır Ro-Ro şirketlerine vereceği teşvik için 35 milyon dolar bütçe ayırdığını açıkladığını ancak bunun sadece 9 milyonunu kullandığını söyledi. Bu hattın devamı için desteğin devam etmesinin şart olduğunu vurgulayan Ay, "Teşvik uzatılmazsa hem biz hem de ihracatçı zarar görecek. 250'nin üzerinde nakliyeci iflas noktasına gelebilir. İhracatçı ise rekabet gücünü kaybedebilir" dedi.

 

 

Yine bu hattı kullanan nakliye firmalarından Zaimoğlu Nakliyat'ın Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Şanverdi, bu desteğin Suriye'deki olaylar bitene kadar devam etmesini istediklerini kaydetti. Aksi halde sektörün büyük kayıplar yaşayacağını dile getirdi. Şanverdi, ayrıca bu hatta taşıma yapan firmaların büyük bir eylem planı hazırlığı içinde olduğunu aktardı. Sisa

Denizcilik yetkilisi Ersin Doğruer de teşviğin uzatılmaması durumda nakliyecilerin Ankara'da bakanlık çevresinde TIR'ları ile eylem yapacağının duyumunu aldıklarını söyledi. 

 

 

Sisa Denizcilik'e ait Ro-Ro gemisinin Mısır'da arızalanması nedeniyle yüzlerce TIR Mısır'da mahsur kaldı. Cem Ay'ın Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yılmaz, yüze yakın nakliye firmasının toplamda bin 200'den fazla aracının Mısır'dan dönemediğini ve zararlarının büyük olduğunu dile getirdi. Yılmaz, tek tek firmaların milyonlarca dolar zararı olduğu gibi, malların teslim edilememesinden dolayı ihracatçı firmaların da kendilerine yüklü miktarlarda tazminat davası açma hazırlığında olduğunu söyledi. Zaimoğlu Nakliyat'ın Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Şanverdi de "Mısır'da mahsur kalan araçlardan dolayı kaybımız çok büyük. Bu konuda yetkililerden destek bekliyoruz" dedi. Nakliyeciler, bu tür sorunlar nedeniyle birleşerek bir Ro-Ro şirketi kurmayı planladıklarını ancak maliyetler yüksek geldiği için bu planı uygulamaya sokamadıkları bilgisini de verdi.

 

 

Ro-Ro hatlarında yaşanan sıkıntıların üstüne bir de navlun zammının eklenmesi ihracatçı firmaları daha düşük navlunun olduğu deniz taşımacılığına yöneltti. Cem Ay Nakliyat Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yılmaz, "Artan navlunlar ihracatçı firmaları konteyner taşımacılığına yöneltiyor, bu da bize olumsuz yansıyor" dedi. Sisa Denizcilik yetkilisi Ersin Doğruer artan navlunların ihracatçıyı denize kaydırması nedeniyle Ro-Ro'cuların işlerinin yüzde 30 azaldığını kaydetti. Zaimoğlu Nakliyat'ın Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Şanverdi, taze gıda taşımacılığı yapan firmaların daha kısa sürede teslimat yaptığı için karayolunu kullanmak zorunda olduğunu ancak diğer tür malları olan ihracatçıların denize kaydığını söyledi. Şanverdi, "Denizyolu navlunları ile karayolu arasındaki navlun farkı iyice arttı. Bu nedenle ihracatçı denize yöneldi. Ancak, malın teslimat süresi uzayacağı için ihracatçı rekabet gücünü kaybedecektir" dedi.