Et piyasasına ilk müdahale geliyor

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Et ve Balık Kurumu’nun, içine sütün de alındığı bir müdahale kurumuna dönüştürülmesinden sonra oluşturulan Et ve Süt Kurumu’nun (ESK), karkas et fiyatlarının kıpırdanmaya başladığı dönemde piyasaya müdahale etmeye başlayacağı öğrenildi. Ramazan ayında artan taleple birlikte ithalat söylentilerinin de artması yanı sıra karkas et fiyatlarında 17-18 lira gibi seviyelerin konuşulması üzerine Et ve Süt Kurumu, piyasaya karkas et sürerek fiyatları kontrol altına alacak. Kurum ayrıca stoklarındaki donmuş eti de salam, sucuk, sosis gibi şarküteri ürünleri üreten sanayicilere satacak.
Hayvancılık piyasasında fiyatların aşağı ve yukarı yönlü aşırı hareketini engelleyecek bir yapıya kavuşturularak, Et ve Süt Kurumu haline dönüştürülen Et ve Balık Kurumu, kendisine verilen ve görevi ilk kez somut biçimde hayata geçirmeye hazırlanıyor. Kurumun müdahaleye başlamasının sebebi ise piyasada fiyatların kıpırdanmaya başlaması ve üst seviyelerin konuşulması. Piyasadan sürekli fiyat toplayarak kontrol altında tutmaya çalışan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın elinde çeşitli illerden alınan fiyatlara göre piyasada karkas et fiyatları 16 liraya yaklaştı. Geride bırakılan Ramazan ayında ise artan talebe bağlı olarak fiyatlar yükselmeye devam ederken, hayvancılık çevrelerinde bir süre sonra karkas etin 17-18 lirayı geçeceği dillendirilmeye başlandı. DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre bu söylentilerin önüne geçmek isteyen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, fiyatların piyasada dillendirilen seviyelere yükselmesine izin vermeyecek. Bu kapsamda bir süre önce Et ve Süt Kurumu’na dönüştürülen EBK, daha aktif bir politika izleyecek ve radikal önlemler alacak.

İlk aşamada piyasaya karkas et sürülecek

Yapısal dönüşümünü tamamlamadan bir süre önce, franhcise yoluyla açtığı mağazalarda kendi ürünlerini uygun fiyattan satan kurum, yeni dönemde piyasadaki perakende esnafına doğrudan karkas et satışına başlayacak. ESK bunun yanı sıra Türkiye’deki et tüketiminin yüzde 20’sini oluşturduğu ifade edilen salam, sucuk, sosis, kavurma gibi şarküteri ürünleri üreten sanayicilere de stoklarında bulunan donmuş et satışı yapacak.

16.5 liranın üzerine izin verilmeyecek

Edinilen bilgilere göre Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, fiyatların piyasada fiyatların eşik olarak belirlediği, 16.5 liranın üzerine çıkmasına vermeyecek ve kurum, faaliyetlerini bu doğrultuda sürdürecek. Bu amacı gerçekleştirilmesi için ESK her türlü müdahale aracını kullanacak. Alınan önlemlerin yeterli gelmemesi halinde ise kurum son koz olarak ithalat silahını kullanacak.

3 yılda 3 milyar dolarlık ithalat

Gümrük Birliği anlaşması uyarınca AB ülkelerinden canlı hayvan ve et ithalatı zorunluluğu bulunan Türkiye, yerli üreticiyi korumak amacıyla deli dana hastalığını gerekçe göstererek uzun süre bu ithalatı gerçekleştirmemişti. Ancak piyasada fiyatların aşırı dalgalanarak et fiyatlarının yükselmesi üzerine ilk olarak 2010 yılında canlı hayvan ithalatı kararı alınmış, bu önlem yeterli olmayınca bir süre sonra karkas et ithalatına da izin verilmişti. Bu kapsamda 2010-2012 yılları arasında Türkiye 3 milyar doların üzerinde canlı hayvan ve et ithalatı yaptı.

İşte karkas etin 16.5 lirayı geçmemesi için alınacak önlemler:

1- Piyasaya doğrudan karkas et verilecek
2- Stoklardaki donmuş et, salam, sucuk, sosis sanayicisine verilecek
3- Bunlar çare olmazsa kurum ithalat yetkisini kullanacak