Kiraz ihracatçısı gözünü Uzakdoğu'ya dikti

Esra ÖZARFAT
Zehra ORUÇ

BURSA - Türkiye'nin 450 bin ton olan toplam kiraz üretiminin 26 bin tonunu karşılayan Bursa, katma değerli üretimle ihraç pazarlarında büyümeyi hedefliyor. Ortalama 2.80 dolar/kilo olan kiraz ihracatını 4.60 dolar/kilodan yapan Bursa, olumsuz hava koşullarına rağmen geçen yılki ihracat rakamını yakalamayı planlıyor. Bursalı ihracatçı Uzakdoğu'ya kiraz satmak için de çalışmalarını sürdürüyor.

Dünyada yaklaşık 2.2 milyon ton olan kiraz üretiminde 2011 istatistiklerine göre Türkiye yaklaşık 450 bin ton üretimiyle ilk sırada yer aldı. Bu üretim içerisinde Bursa üretimi ise yaklaşık 26 bin ton oldu. İhracatta ABD'den sonra ikinci sıra yer alan Türkiye, geçen yıl miktar olarak yaklaşık 57 bin ton, değer olarak ise 160 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu ihracat içerisinde Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) kanalıyla yaklaşık 5 bin ton karşılığı 23 milyon dolarlık ihracat yapıldı. UYMSİB Yönetim Kurulu Başkanı Salih Çalı, Türkiye'nin kiraz ihracatında katma değerli üretimiyle öne çıktığını vurgulayarak, "Ortalama kiraz ihraç fiyatı 2.80 dolar/kilo iken UYMSİB'nin 4.60 dolar/kilo olmuştur. Yani, UYMSİB olarak kiraz ihracatımızın katma değeri daha yüksek olmuştur. Türkiye'nin tüm ürünlerle ilgili ihracat kilogram değeri 1.58 dolar. Biz eğer kirazı kilogramı 4.60 dolara pazarlayabiliyorsak, bu büyük başarıdır. Bu değer artışında üreticilerimizle ihracatçılarımızın başarısı, üst düzey teknoloji kullanması ve ürünlerini daha üst düzey pazarlara satabilmesidir. Türkiye geneli olarak 2012 yılında en çok kiraz ihraç ettiğimiz ülkeler arasında Almanya, Bulgaristan, İtalya, Rusya Federasyonu, Birleşik Krallık iken UYMSİB olarak ise Hollanda, Belçika, Almanya, İngiltere ve Bulgaristan olmuştur" dedi.

Uzakdoğu'da başta Japonya ve Çin olmak üzere hedef belirlediklerini söyleyen Çalı, Güney Afrika Cumhuriyeti'ne de ihracat izni almak için çalışmalarının sürdüğünü kaydetti.

Olumsuz hava koşulları kiraz ihracatını etkiliyor

Bu sene Isparta ve Afyon'un kiraz üretiminin pik yaptığını, erkenci bölgeler olarak adlandırılan İzmir, Kemalpaşa, Bursa, Manisa, Salihli, Çanakkale ve Lapseki'de bazı olumsuz hava koşullarından dolayı meyve tutumunda eksiklikler bulunduğunu dile getiren Çalı, "İhracatta da iniş çıkışlar oluyor. Ağustosun ortasına kadar kiraz ihracatı yapabiliyoruz. Bu sene ihracatta geçen yılı yakalamayı hedefliyoruz" diye konuştu.

Gıda güvenliği yaygınlaştırılmalı

İhracatta 2023 hedeflerine ulaşmak için Türkiye ve Bursa özelinde bazı beklentileri olduğunu dile getiren Salih Çalı, "Tarım topraklarının amaç dışı kullanımının önlenmesi gerekiyor. Ürün girdi maliyetlerinin azaltılması, gıda güvenliğinin yaygınlaştırılması, Organize Tarım Bölgeleri'nin kurulması, laboratuvar analiz ücretlerinin daha fazla analiz yapılmasına imkan verecek şekilde düzenlenmesi, bitkisel üretimde meyve-sebze yetiştiriciliğinde uzman ve deneyimli teknik kadrolardan oluşan danışmanlık sisteminin kurulması gerekiyor" dedi. Çalı, Bursa'ya özgü şeftali, incir, armut, zeytin, kestane üretiminin teşvik edilerek korunması, dağ köylerindeki yaşam standardının iyileştirilmesi ve köyden kente göçün önlenmesi için çalışılması gerektiğini kaydetti.

Her yıl bir ürünün yılı oldu

Bursa Valiliği ve tarımla ilgili tüm kuruluşların işbirliğiyle düzenlenen "ürün yılı" kapsamında 2010'da Bursa siyah inciri, 2011'de armut, 2012'de domates, biber ve şeftali, 2013'te kiraz, çilek ve ipekböceği konuları işlendi. Gelecek yıl ise zeytin alanında çalışmalar yapılması planlanıyor.

Kiraz fotoğraflanarak ihraç edilecek

Kiraz ayıklama, boylama ve paketleme teknolojisini Türkiye'de ilk kez Bursa'ya kazandıran Alara Tarım, optik kiraz ayıklama-boylama-paketleme makine parkı yatırımını hayata geçirdi. Dünyada yalnızca Washington ve California'da olan bu teknolojiyi kendi bünyelerine kazandırarak kalitesini artıran firma, makine başında yaklaşık 500 çalışan ile hizmet veriyor. Her bir kirazı 20 açıdan fotoğraflayıp çatlak, solgunluk ya da hasar tespiti yaparak sınıflandırabilen makine, günlük 300 milyon poz fotoğraf çekerek, hata sayısını en aza indiriyor. Yaklaşık 4 milyon TL'ye mal olan makine parkıyla, firma 50 milyon TL olan ihracatını bu yıl yüzde 10, iki yıl içerisinde de yüzde 30 arttırmayı hedefliyor. Alara Tarım AŞ CEO'su Kerim Taner, 50 milyon TL'lik ihracatın yüzde 70'inin kiraz, yüzde 30'unun ise Bursa Siyah İnciri'nden oluştuğunu aktararak, iki üründe de dünya liderliğini yürütme stratejilerinin bulunduğunu açıkladı.

Napolyon kirazı, Avrupa’da 25 euroya alıcı buldu

Gülsüm CAN

DENİZLİ - Dünyanın en önemli kiraz üretim merkezlerinden biri olan Honaz’da üreticinin yüzü gülüyor. İhraç edilen Napolyon 0900 kirazının kilosu 10TL’ye kadar yükseldi. Kiraz iç pazarda tezgahta 12 TL’yi görürken, Avrupa’da Honaz kirazının yer yer 25 euroya kadar satıldığı öğrenildi.
Kiraz deyince Türkiye’de akla gelen ilk yer olan Honaz’ın dünyaca ünlü Napolyon kirazları artık hasat ediliyor. İlk başta AB ülkeleri olmak üzere dünyanın dört bir yanına gönderilmek üzere ambalajlanmaya başladı. Uluslararası ticaret firmalarının temsilcilerinin mekan edindiği Honaz’da üreticiler son yılların en yüksek kazanç oranına ulaştı.
Napolyon 0900 adı verilen özel cins kirazların ihracat kilo rakamı 10 TL’yi gördü. Kiraz tam anlamıyla mevsimi olmamasına rağmen Denizli pazarında da tezgahlarda. Honaz kirazı kent pazarlarında 12 TL’ye satılıyor. Tat ve aroması açısından eşsiz bir özelliğe sahip olan Honaz kirazının Avrupa’da kilosunun 25 euroya kadar satıldığı öğrenildi.