Şekerin ton maliyeti bin dolar

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in AKP'nin Kızılcahamam'da yaptığı kampta, şekerin tonunun bin 400 dolara mal olduğu yönündeki açıklamalarına Şeker İş Sendikası'ndan tepki geldi. Şeker İş Başkanı İsa Gök, Bakan Şimşek'in şekerin bin 400 dolara mal olduğu yönündeki açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, "Türkiye'de maliyet bin dolar civarında üstelik ve rakama Doğu ve Güneydoğu'da sosyal amaçlı faaliyetlerini sürdüren fabrikaların verileri de dahil" dedi.
Kayseri Şeker Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay ise şeker fabrikalarının özelleştirme yerine kiralanması modelini önerdi. Akay, Kayseri Şeker olarak Kırşehir ve Yozgat fabrikalarına talip olduklarını bildirdi. TBMM'ye sevk edilen yeni Şeker Yasası'na yönelik tartışmalar sürürken, şeker üretiminin maliyetindeki yükseklik gerekçe gösterilerek, özelleştirme konusu hükümet kanadında yeniden gündeme getirildi. Konu son olarak AKP'nin Kızılcahamam kampında yapılan toplantılarda ele alındı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in bu toplantıda yaptığı sunumda kamu fabrikalarının, şekerin tonunu bin 400 dolara mal ettiği yönündeki açıklamalarına sektörden tepki geldi.
Türkiye Şeker İş Sendikası Başkanı İsa Gök, Şimşek'in bu sözlerinin tam anlamıyla yanlış bilgilendirmeden kaynaklandığını söyledi. Türkiye'de ortalama maliyetin bin dolar civarında olduğuna dikkat çeken Gök, Şimşek'in "Fabrikalar 1-6 gün arasında çalışıyor" şeklindeki açıklamalarının da yanlış bilgilendirme olduğunu vurguladı.
Türkiye'de yılda 1 gün çalışan fabrika olmadığının altını çizen İsa Gök, "Üstelik Türkiye'deki pancar üretimi dünya ortalamasının çok üzerindedir. Daha açık ifade edecek olursak, Dünya Gıda Örgütü (FAO) verilerine göre dünya pancar üretimini kontrol eden Almanya'da bile bir şeker fabrikası yılda ortalama 110 gün, Fransa'da sadece 85 gün çalışırken bu süre sadece ABD ve Türkiye'de 180 güne kadar çıkabilmektedir" dedi.

Hektar başına verimlilik 8 ton

Türkiye'de hektar başına verimliliğin dünya ortalamasının 8 ton üzerinde olduğunu ifade eden İsa Gök, "Ton başına bin dolarlık maliyetin içinde bazı  sosyal amaçlı fabrikaların faaliyeti de dahildir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bulunan bazı şeker fabrikalarımızın üretim maliyetleri diğerlerine oranla biraz daha yüksektir. Ancak bunlar işsizliğin ve göçün önlenmesi gibi çok önemli sosyal görevler ifa etmektedirler" şeklinde konuştu.
Türkşeker'in bünyesinde son derece rantabl çalışan fabrikaların yüksek maliyetleri fabrikaları desteklediğini kaydeden İsa Gök, "Üstelik Hazine'den de hiçbir sübvansiyon almamaktadır. Tüm bu sosyal faaliyetlere rağmen ortalama şeker üretim maliyeti bin dolar civarındadır" dedi.
Şeker sektörü özelleştirmesinde dünya örnekleri göz önünde bulundurulması gerektiğine işaret eden Gök, yapılandırmanın pancar üretici birlikleri ile çalışanlara devredilerek gerçekleştirilmesini önerdi.
Nişasta Bazlı Şeker maliyet ve satış fiyatlarına da değinen Gök, bin dolara mal olan şeker bin 100 dolara satılırken, 355 dolara mal olan NBŞ'nin de bin dolara satıldığı bilgisini verdi. "Satış yerine kiralama olabilir"  Kayseri Şeker Fabrikası YönetimKurulu Başkanı Hüseyin Akay ise şeker fabrikalarının satılması yerine kiraya verilmesi modelini önerdi. 2011 sonu itibarıyla Türkşeker'in 130 milyon lira zarar ettiğini hatırlatan Akay, mevcut durumda hem tüketicinin şekeri pahalı tükettiğini hem de kurumun zarar ettiğini söyledi. Daha önce ihaleye çıkan 10 fabrikanın 2 ihalede satılamadığını belirten Hüseyin  Akay, "Biz Kırşehir ve Yozgat Sorgun'daki fabrikalarını bize çalışanlarıyla birlikte kiraya vermelerini istedik. Biz bunların ettiği zararın iki katı kadar devjlete kira bedeli önerdik" dedi.

Stratejik ürün olarak değerlendirilmeli

Şeker pancarının stratejik bir ürün olarak değerlendirilmesi gerektiğini bildiren Akay, "Bu şekilde olursa hem Türkiye, hem tüketici hem üretici kazanır. Devletin yanlıştan bir an önce dönmesi gerekir. Bu konuda biz Kayseri  Şeker Fabrikası olarak 2 yıldır gücümüzü varlığımızı ortaya koyduk ve başarılı bir çalışma sergiledik. Çiftçimiz para kazanır hale geldi" şeklinde  onuştu.