Tarladan sofraya fiyatlar katlandı
Türkiye'de gıda enflasyonunu tetikleyen tarım ürünlerinin üretici fiyatı, tarladan sofraya gelene kadar katlandı.
Gıda enflasyonunu tetikleyen tarım ürünlerinin üretici fiyatı, tarladan sofraya gelene kadar oldukça artış gösterdi. Artış oranının en yüksek olduğu ürünlerin başında su ürünleri ve sebzeler geldi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlenen bilgilere göre, aralıkta yıllık enflasyon yüzde 8,81'e, gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki yıllık enflasyon da yüzde 10,87’ye yükseldi, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım ÜFE) yıllık bazda yüzde 14,02 arttı.
Son bir yılda enflasyonu sebze kaynaklı işlenmemiş gıda fiyatları tetikledi, tarım ürünleri üretici fiyatları arasındaki artış oranının en yüksek olduğu ürünlerin başında su ürünleri ve sebzeler geldi. Tarım ürünlerinde yıllık bazda üretici fiyatları arasında en çok artış gösteren ürün yüzde 204 ile kerevit oldu. Bu ürünü yüzde 155 ile orkinos, yüzde 83 ile palamut ve yüzde 61 ile sivri biber takip etti.
Söz konusu dönemde mürekkep balığı yüzde 60, limon yüzde 57, karnabahar yüzde 52, kabuklu yer fıstığı yüzde 43, domates yüzde 42, kuru nohut da yüzde 39 zamlandı.
Fiyat düşüşüyle üreticisini üzen ürünlerin başında ise yüzde 23 ile patates geldi. Antep fıstığının yüzde 21, mezgitin yüzde 16, çeltiğin yüzde 15, havuçun yüzde 11, hıyarın yüzde 7, yetiştirme alabalığın yüzde 6, kağıtlık odunun yüzde 5, arpa ve kuru fasulyenin yüzde 3 fiyatı düştü.
Fiyatlar katlandı
Söz konusu dönemde tüketici ve üretici fiyatları arasındaki fark ise dikkati çekti. Geçen senenin zam şampiyonu, fiyatı yüzde 107 artarak 28 lirayı geçen zeytinyağının hammaddesi zeytinin üretici fiyatı ise sadece yüzde 23 yükselerek, kilogramı 3,7 liradan üreticisinin elinden çıktı.
Bunun yanı sıra üreticinin elinden kilogramı 5,59 liraya çıkan sarımsak ise tüketiciye yaklaşık 3 katı fiyatla 16 liradan sunuldu. Fiyatı en çok artan üçüncü ürün olan yeşil soğan da üreticinin elinden 2,12 liraya çıkarken, tüketiciye 6,7 liradan ulaştı.
Çiftçiden kilogramı 1,55 liradan çıkan ıspanak tüketiciye 2,77 liradan, 1,79 liraya üretilen karnabahar 3,26 liradan, 4,53 liraya üretilen yer fıstığı 19,78 liradan, 2,25 liraya üretilen sivri biber 3,57 liraya, 0,74 liraya üretilen kuru soğan 1,71 liradan satıldı.
Üretici fiyatları arasında fiyatı en çok düşen ürünler arasındaki patates, Antep fıstığı ve havucun bu düşüşlerinin tüketici fiyatlarına sınırlı da olsa yansıdığı görüldü.