TZOB, fındık rekolte beklentisini açıkladı

Geçen yıl yaşanan don afeti nedeniyle 412 bin tonda kalan fındıkta bu sene 590 bin 394 ton rekolte bekleniyor.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyeleri Hasan Kozoğlu ve Arslan Soydan, Ziraat Odaları tarafından oluşturulan komisyonun, fındık üretilen 16 il ve 130 ilçede örnekleme metodu uygulanarak çotanak sayımı yaptığını ve 2015 fındık rekoltesini 590 bin 394 ton olarak tahmin ettiğini bildirdi.

Kozoğlu, Soydan, Giresun Ziraat Odaları İl Koordinasyon Başkanı Erim Yaman, Ordu ve Giresun Ziraat Odası başkanlarıyla, Ordu’nun Altınordu İlçesi’nde fındık bahçesinde düzenledikleri basın toplantısında, fındık rekolte tahminini açıkladılar.  

Gıda ve tarım ihracatının yüzde 14’den fazlasını karşılıyor

Türkiye ve özellikle Karadeniz Bölgesi ekonomisinde oldukça önemli yeri olan, gıda ve tarım ürünleri ihracatının yüzde 14’den fazlasını tek başına karşılayan fındıkta, önümüzdeki günlerde yeni bir hasat sezonuna girileceğine vurgu yapan Kozoğlu ve Soydan, şunları kaydettiler: “Dünyada fındık alanlarının yüzde 78’ine sahibiz. Son 5 yıllık ortalamalara göre, üretimin yüzde 68’ini, ihracatın yüzde 76’sını karşılıyoruz. Türkiye son 5 yıl ortalamasına göre, 777 bin ton olan dünya fındık üretiminin 530 bin tonunu tek başına karşıladı. İkinci sıradaki İtalya’nın fındık üretimi, 100 bin tonu bile bulmuyor. 

Ülkemizde 2013’de 549 bin ton olan üretim, geçen yıl yaşanan don afeti nedeniyle 412 bin tona kadar geriledi.

Fındık önemli bir üründür. Son 5 yıl ortalamasına göre, dünyada yıllık kabuklu fındık ithalatı 466 bin tonu buluyor. Özellikle çikolata ve şekerleme sanayi açısından vazgeçilmez bir ürün olan fındıkta, en fazla ithalatı İtalya, Almanya, Fransa yapıyor.

Dünyada ithal edilen fındığın dörtte üçten fazlasını yapıyoruz. Fındık, sadece 2014-2015 sezonunda ülkemize 2,57 milyar dolar döviz kazandırdı. Son 5 sezonda yapılan fındık ihracatından elde edilen döviz 9,9 milyar doları aşmıştır. 100’den fazla ülkeye fındık ihraç etsek de yüzde 80-85’i Avrupa ülkelerine yapıyoruz. Sezon itibarıyla, 2012-2013’de 301 bin ton, 2013-2014’de 268 bin ton, 2014-2015’de 201 bin ton fındık ihraç ettik.

Son 5 sezon içinde, miktar açısından rekor ihracatın yapıldığı 2012-2013 sezonunda 1,75 milyar dolarla en alt seviyeye inen ihracat, tonaj olarak en az ihracatın yapıldığı 2014-2015 sezonunda ise 2,57 milyar dolarla rekor kırdı. 

Yine sezon itibarıyla, fındığın kilogramını, 2013-2014’de 7 dolar 40,3 cent olan fındık ihraç fiyatı, yaşanan don afeti nedeniyle üretimin önemli ölçüde gerilediği 2014-2015’de 12 dolar 81,6 cente yükseldi.”

sskdsakds.jpg

Rekolte tahminleri

Geçen yıl fındık üretimi yapılan 14 il için açıkladıkları 371 bin 185 tonluk rekolte tahminlerinin, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 412 bin ton fındık rekolte açıklamasına oldukça yakın olduğunu belirten Kozoğlu ve Soydan, şöyle devam ettiler:

“Karadeniz İhracatçı Birlikleri’nin 2014-2015 ihracat verilerine göre, ihraç edilen 201 bin ton fındığın 187 bin tonu 2014 ürünü fındıktır. Bu rakamlar, 2014 yılında yaptığımız rekolte tahminimizin ne kadar isabetli olduğunu ortaya koymaktadır. Toplam 187 bin tonluk 2014 ürünü fındık ihracat rakamı, yaklaşık 374 bin ton kabuklu fındığa tekabül etmektedir. Bu rakam da Birliğimizin yapmış olduğu 371 bin tonluk rekolte tahminin, 2013 yılından kalan stokları da dahil ettiğimizde ne derece gerçekçi olduğunu, her türlü spekülasyondan, çıkardan uzak olduğunu göstermektedir.

2015 sezonunu, fındık üreticimiz ve fındık ihracatçımız için son derece önemli bir yıl olarak görüyoruz. Çünkü ülkemiz, fındıkta 2015 sezonuna neredeyse sıfır stokla girmektedir. Karadeniz İhracatçılar Birliği ve Fındık Tanıtım Grubu’nun 2015 yılı için 733 bin 246 ton, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 585 bin ton rekolte tahmininde bulunduğunu görüyoruz. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ise İl Müdürlükleri bazında yapmış olduğu çalışma neticesinde 646 bin 254 ton fındık rekoltesi beklentileri olduğunu açıklamıştır.

Karadeniz İhracatçılar Birliği ve Fındık Tanıtım Grubu’na sormak lazım. Kaç ilde, kaç ilçede bilimsel çalışma yapıp da 733 bin 246 ton rakamına ulaşmışlardır. Nasıl bir araştırmayla TÜİK’in tahmininin 148 bin ton üzerinde bir tahmin rakamını bulmuşlardır. Ne olmuştur da önceki tahminleri olan 713 bin tonu 20 bin ton artırmışlardır. TÜİK tahminin yüzde 25 üzerinde bir tahminde nasıl bulunmuşlardır. Kimse üreticinin alın teriyle oynamasın. Ayıptır, günahtır. Vebal almaktır. 
Nitekim, kendi raporlarında, ‘rekolte çalışmasında Haziran sonu ve Temmuz başında dış etkenler (döllenme problemi, zararlıların etkileri ve iklimsel etkiler) sebebiyle meydana gelebilecek çotanak dökülmeleri hesaba katılmamıştır’ diyerek ne kadar bilimsel çalıştıklarını da itiraf etmişlerdir.”

Geçen yıl yaşanan don olayının etkileri halen devam ediyor

Her yıl düzenli olarak yapmış olduğumuz rekolte çalışmalarını, bu yıl da büyük bir özenle gerçekleştirdiklerini bildiren Kozoğlu ve Soydan, “Konunun uzmanı bilim adamlarından, Ziraat Mühendislerinden oluşturduğumuz komisyonun incelemelerine göre; geçen yıl yaşanan don olayının etkileri halen devam ediyor. Fındıklıklarda değişen oranlarda külleme hastalığına rastlandı. Bazı bölgelerde bakteriyel yanıklık görüldü. Bütün bölgelerde meyve ağaçlarında normal olan Haziran dökümleri meydana geldi” dediler.

Kozoğlu ve Soydan, komisyonun, son yıllarda fındık üreticilerimizin daha bilinçli olduğunu, yetiştirme tekniklerine uygun olarak fındık tarımı yaptıklarını, her türlü budama, gençleştirme, gübreleme, ilaçlama gibi kültürel uygulamalara önem verdiklerini de tespit ettiğini vurguladılar.

“Üretici, ihtiyacı kadar fındık satsın, emanete vermesin”

Komisyonun, bütün bunları da dikkate alarak, fındık üretilen 16 il ve 130 ilçede örnekleme metodu uygulanarak, çotanak sayımı yapmış ve 2015 fındık rekoltesini 590 bin 394 ton olarak tahmin ettiğine dikkati çeken Kozoğlu ve Soydan, şunları kaydettiler:
“Ülkemizde bu yıl fındıkta devir stokları yoktur. Kabuklu fındık üretimin yaklaşık 500 bin tonu iç fındık olarak ihraç edileceğini tahmin ediyoruz. İç tüketimimizin kabuklu fındık bazında 70-80 bin ton dolaylarında gerçekleşeceği beklentisini taşıyoruz. Bütün bunları alt alta koyduğumuzda, bu yıl oluşturduğumuz komisyon tarafından 590 bin ton olacağı tahmin edilen fındık üretimimizin, ihracat ve iç tüketimimize ancak yeteceğini söyleyebiliriz. Üreticilerimizin fındığı, ihtiyacı kadar satmaları, emanete vermemeleri gerekir. Bunu yaparlarsa, ürettikleri fındıklarını değerine satabilirler.
Diğer taraftan, 2014 yılında sona eren alan bazlı desteğin 2015 yılından sonra da devamı, fındık üretiminin sürdürülebilirliği açısından büyük önem arz etmektedir. Çünkü ülkemizde fındık işletmelerinin büyük çoğunluğu küçük parsellerden oluşmaktadır. Bu nedenle üretimin devam edebilmesi devletin vereceği desteğe bağlıdır. Alan bazlı desteğin bir an evvel açıklanması, bu bakımdan önem arz etmektedir.

Gençleştirme ve kültürel işlemlerle verim artırılmalı

Yine ülkemizde özellikle Doğu Karadeniz Bölgemizde fındık bahçeleri, ekonomik ömürlerini tamamlamışlardır. Ülkemizde dünyanın en kaliteli fındığın üretildiği Doğu Karadeniz’de bahçelerin yaşlanmış ve kültürel işlemlerin de yetersiz olması nedeniyle verim oldukça düşüktür. Fındıkta verimin artırılması şarttır. Dekar başına verim İtalya’da 140, ABD’de 360 kilograma kadar çıkarken, Türkiye’de, 2013 yılında 78, 2014 yılında ise 59 kilogram olmuştur.  Gençleştirme ve diğer kültürel işlemlerle dekar başına veriminin artırılması, üretimimizin daha fazla gelir elde etmesini sağlayacaktır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın koordinasyonunda sektör temsilcilerinin yer aldığı bölgesel bazlı projelerle, yaşlanmış olan bu bahçeler gençleştirilmeli, teraslama çalışmalarının yapılmalı, toprak derinliği artırılmalı, sertifikalı fidan kullanımı teşvik edilmeli, bahçeler yenilenmelidir. Dünyaca tanınan ‘Türk Fındığı’ imajının devamı için markalaşma çalışmalarına önem verilmelidir. Gençleştirme çalışmaları yürütülürken, üreticimizin gelir kaybının karşılanması önem arz etmektedir.

Dünya üretiminin üçte ikisinden fazlasını karşılayan üreticimizin bin bir emekle ürettiği fındığın fiyatı, Almanya Hamburg’da bulunan borsa tarafından şekillenmektedir. Bu durum işin doğasına aykırıdır. Aynı işlevi yerine getirecek ürün ihtisas borsalarının kurulması gerekmektedir. Diğer taraftan depolama süresi uzun olan fındıkta, piyasada kaliteli ürünün her an bulunabilmesi, fiyat istikrarı sağlanması ve üreticimizin yeterli gelir elde edebilmesi için lisanslı depoculuğun hayata geçirilmesi zorunluluktur. Böylece lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsalarının hayata geçirilmesiyle üreticimiz ürününü değerinde pazarlayacak aynı zamanda fiyat istikrarında sürdürülebilirlikle kaliteli ürünün her an piyasada bulunabilirliği mümkün olacaktır.”

Çiftçilere seslenen Kozoğlu, Soydan ve Oda başkanları, “Yıllardır büyük bir kararlılıkla sürdürdüğümüz kampanyamızı yeniden ve yılmadan hatırlatmak istiyoruz. Çiftçi kardeşim, ihtiyacın kadar ürünü sat, emeğine sahip çık” dediler.

TZOB’un 2015 yılı fındık rekolte tahmini il ve ilçe bazında fındık alanları ve dekar başına verimle şöyle:

İli

İlçesi

Alanı (Hektar)

Verim (Kg/Dekar)

Rekolte Tahmini (Ton)

ARTVİN

BORÇKA

5.871

85

4.987

ARTVİN

ARHAVİ

1.268

53

677

ARTVİN

HOPA

391

47

183

ARTVİN

MURGUL

651

48

312

ARTVİN

MERKEZ

63

47

30

ARTVİN

YUSUFELİ

50

44

22

ARTVİN

 

8.294

74,87

6.210

RİZE

FINDIKLI

2.738

45

1.222

RİZE

ARDEŞEN

798

94

747

RİZE

ÇALIHEMŞİN

10

35

3

RİZE

PAZAR

4

33

1

RİZE

HEMŞİN

4

32

1

RİZE

KALKANDERE

1

30

0

RİZE

ÇAYELİ

1

30

0

RİZE

 

3.556

55,58

1.977

TRABZON

YOMRA

6.677

75

5.026

TRABZON

ARSİN

6.232

86

5.370

TRABZON

ARAKLI

6.051

92

5.545

TRABZON

MERKEZ

10.079

71

7.146

TRABZON

AKÇAABAT

7.684

104

7.963

TRABZON

VAKFIKEBİR

4.107

75

3.091

TRABZON

BEŞİKDÜZÜ

3.739

98

3.671

TRABZON

MAÇKA

4.114

76

3.141

TRABZON

ÇARŞIBAŞI

2.382

70

1.663

TRABZON

ŞALPAZARI

1.544

86

1.331

TRABZON

SÜRMENE

2.684

86

2.313

TRABZON

OF

761

60

457

TRABZON

KÖPRÜBAŞI

984

50

494

TRABZON

DERNEKPAZARI

491

55

268

TRABZON

ÇAYKARA

699

61

427

TRABZON

TONYA

364

74

270

TRABZON

HAYRAT

269

60

161

TRABZON

DÜZKÖY

175

60

105

TRABZON

 

59.036

82,05

48.441

GÜMÜŞHANE

KÜRTÜN

805

88

708

GÜMÜŞHANE

 

805

87,98

708

GİRESUN

TİREBOLU

17.070

77

13.059

GİRESUN

BULANCAK

15.951

74

11.745

GİRESUN

GÖRELE

9.635

55

5.344

GİRESUN

MERKEZ

19.781

72

14.187

GİRESUN

ESPİYE

11.297

111

12.531

GİRESUN

KEŞAP

10.083

77

7.713

GİRESUN

YAĞLIDERE

7.167

60

4.318

GİRESUN

PİRAZİZ

8.671

95

8.209

GİRESUN

DERELİ

6.451

73

4.688

GİRESUN

ÇANAKÇI

2.619

62

1.628

GİRESUN

GÜCE

3.452

86

2.971

GİRESUN

DOĞANKENT

2.621

66

1.729

GİRESUN

EYNESİL

2.931

75

2.186

GİRESUN

ÇAMOLUK

11

50

5

GİRESUN

ALUCRA

4

41

2

GİRESUN

ŞEBİNKARAHİSAR

56

45

25

GİRESUN

 

117.800

76,69

90.340

ORDU

GÖLKÖY

14.067

75

10.492

ORDU

FATSA

26.969

103

27.653

ORDU

ALTINORDU

27.076

107

28.899

ORDU

ÜNYE

29.671

101

30.048

ORDU

GÜRGENTEPE

10.128

66

6.723

ORDU

ULUBEY

17.674

100

17.716

ORDU

KORGAN

8.749

72

6.299

ORDU

KUMRU

11.774

76

8.901

ORDU

PERŞEMBE

19.330

91

17.496

ORDU

İKİZCE

9.432

89

8.350

ORDU

AKKUŞ

5.308

64

3.387

ORDU

AYBASTI

8.940

73

6.535

ORDU

KABADÜZ

8.644

74

6.418

ORDU

ÇATALPINAR

4.865

78

3.786

ORDU

ÇAMAŞ

7.012

88

6.162

ORDU

KABATAŞ

4.668

66

3.071

ORDU

ÇAYBAŞI

6.325

74

4.697

ORDU

MESUDİYE

3.049

54

1.646

ORDU

GÜLYALI

3.248

118

3.818

ORDU

 

226.929

89,06

202.102

SAMSUN

TERME

29.646

71

20.918

SAMSUN

ÇARŞAMBA

26.599

69

18.232

SAMSUN

SALIPAZARI

16.499

60

9.979

SAMSUN

AYVACIK

7.998

90

7.175

SAMSUN

TEKKEKÖY

5.629

87

4.880

SAMSUN

MERKEZ

5.086

102

5.178

SAMSUN

ONDOKUZMAYIS

2.763

137

3.788

SAMSUN

BAFRA

2.375

121

2.873

SAMSUN

ASARCIK

220

86

188

SAMSUN

YAKAKENT

61

70

42

SAMSUN

ALAÇAM

189

89

168

SAMSUN

KAVAK

131

60

79

SAMSUN

LADİK

33

53

18

SAMSUN

VEZİRKÖPRÜ

45

56

25

SAMSUN

HAVZA

73

58

43

SAMSUN

 

97.347

75,50

73.500

TOKAT

ERBAA

2.752

72,45

1.994

TOKAT

 

2.752

72,45

1.994

SİNOP

AYANCIK

970

79

765

SİNOP

TÜRKELİ

170

94

159

SİNOP

ERFELEK

615

109

672

SİNOP

MERKEZ

70

84

59

SİNOP

GERZE

30

51

15

SİNOP

 

1.855

90,04

1.670

BARTIN

MERKEZ

2.200

74

1.629

BARTIN

KURUCAŞİLE

1.500

59

882

BARTIN

ULUS

1.000

61

610

BARTIN

AMASRA

1.300

57

736

BARTIN

 

6.000

64,29

3.857

KASTAMONU

CİDE

2.620

65

1.690

KASTAMONU

İNEBOLU

1.341

71

948

KASTAMONU

BOZKURT

1.409

60

851

KASTAMONU

ÇATALZEYTİN

435

61

267

KASTAMONU

DOĞANYURT

635

59

377

KASTAMONU

ABANA

211

45

95

KASTAMONU

 

6.651

63,58

4.229

ZONGULDAK

EREĞLİ

9.728

76

7.416

ZONGULDAK

ALAPLI

9.751

88

8.592

ZONGULDAK

MERKEZ

1.356

87

1.181

ZONGULDAK

ÇAYCUMA

701

69

486

ZONGULDAK

DEVREK

443

69

307

ZONGULDAK

GÖKÇEBEY

60

54

33

ZONGULDAK

 

22.039

81,74

18.014

BOLU

 

1.089

82,80

902

BOLU

 

1.089

82,80

902

DÜZCE

AKÇAKOCA

17.767

89

15.894

DÜZCE

MERKEZ

13.227

139

18.333

DÜZCE

YIĞILCA

8.386

122

10.249

DÜZCE

CUMAYERİ

5.481

142

7.804

DÜZCE

GÖLYAKA

4.813

135

6.489

DÜZCE

ÇİLİMLİ

3.615

146

5.284

DÜZCE

GÜMÜŞOVA

3.435

123

4.242

DÜZCE

KAYNAŞLI

2.154

103

2.226

DÜZCE

 

58.878

119,77

70.520

SAKARYA

KOCAALİ

15.050

95

14.222

SAKARYA

KARASU

16.536

91

15.001

SAKARYA

HENDEK

13.617

83

11.324

SAKARYA

AKYAZI

8.855

84

7.475

SAKARYA

FERİZLİ

4.615

57

2.617

SAKARYA

KAYNARCA

4.348

60

2.630

SAKARYA

MERKEZ

3.338

60

2.019

SAKARYA

KARAPÜRÇEK

2.975

103

3.074

SAKARYA

SÖĞÜTLÜ

1.138

76

860

SAKARYA

GEYVE

898

74

668

SAKARYA

SAPANCA

318

67

212

SAKARYA

PAMUKOVA

83

72

60

SAKARYA

 

71.771

83,82

60.162

KACAELİ

KANDIRA

7.441

68

5.071

KOCAELİ

MERKEZ

886

67

594

KOCAELİ

GÖLÇÜK

131

69

91

KOCAELİ

GEBZE

14

69

10

KOCAELİ

KÖRFEZ

4

70

3

KOCAELİ

KARAMÜRSEL

2

72

1

KOCAELİ

DERİNCE

1

73

0

KOCAELİ

 

8.479

68,05

5.769

TÜRKİYE

TOPLAM

693.281

85,16

590.394