500 İstanbul, girişimlere küresel vizyon kazandıracak

SELENAY YAĞCI

Türkiye’nin ilk Silikon Vadisi merkezli girişim sermayesi fonu olan 500 İstanbul, geçen yıl temmuz ayından bu yana faaliyet gösteriyor. Dünyada 50’den fazla ülkede yatırımı bulunan 500 Startups ağı altında yer alıyor. Aynı zamanda bölgedeki ilk ve tek global erken aşama yatırım fonu olan 500 İstanbul, küresel başarılara Türk girişimci damgası vurmayı hedefl iyor. Yatırımcıları arasında Türkiye’nin önde gelen holdingleri, yatırım firmaları ve iş insanları bulunuyor.

Tüm bölgedeki yatırım fırsatlarına erişim sağlayan geniş ağı sayesinde, bölgedeki yabancı ve kurumsal yatırımcı açığını kapatmaya da yardımcı olduklarını dile getiren 500 İstanbul Yönetici Ortağı Rina Onur Şirinoğlu, bilgi birikimi, markalarıyla kısa süre içinde en çok tercih edilen yatırımcılar arasına girmeyi başardıklarını vurguladı.

Bölgenin üssü olmaya çalışmanın Türkiye için küçük bir hedef olduğunu savunan Şirinoğlu, "Bölge derken hangi bölgeyi kastettiğimizi de netleştirmemiz lazım. Tel Aviv gibi küçücük bir şehir bile, Silikon Vadisi’nden sonra, NASDAQ’da halka açılan veya değeri 1 milyar dolar üzerinde olan teknoloji şirketi üretme alanında dünya listelerinde yer etmiş bir yer. Yaptıkları en önemli şeylerden biri ise, özellikle savunma sanayii için geliştirilmiş teknik değer ve yeteneğin, birçok farklı ve küresel ticari alana kaydırılması. 80 milyon değil, 7,4 milyar insanı hedefl ersek olduğumuz noktadan çok daha ilerisine sıçramamız mümkün. Girşimcilerin küresel vizyona ihtiyacı var. Kazandıracağız" diye konuştu.

Dünyada en hızlı büyüyen ve dünyanın birçok ülkesine en yüksek oranda istihdam sağlayacak ekosistemlerden birinin girişimcilik olduğunu hatırlatan Şirinoğlu, "Küresel skalada, teknolojik gelişimleri, yeni yatırımları ve yeni şirketleri takip etmeyen her endüstri, önümüzdeki 5-10 yılda zarf içerisinde rakiplerinin gerisinde kalacak. Bu özellikle finans, enerji ve sağlık sektörü için geçerli. Ekosistem özellikle Batı’da o kadar büyük bir hızla ilerliyor ki dünyanın en büyük finansal kuruluşları ve yatırımcıları, önceleri “alternatif yatırım” olarak görülen girişim sermayesi fon yatırımları ve startup yatırımlarının toplam portföy içerisindeki oranlarını her yıl büyük oranda artırıyorlar" diye konuştu.

Yatırım farkı varken unicorn da çok olmuyor

Küresel başarı kazanmış teknoloji girişimi çıkarma oranında ABD ve AB’nin gerisinde olduğumuzu söyleyen Şirinoğlu, şunları anlattı:

"Son 12 ayda, Amerika'da internet ve teknoloji şirketlerine yapılmış toplam yatırım ve girişim sermayesi tutarı yaklaşık 60 milyar dolar. Aynı dönemde Türkiye'de gerçekleşmiş tutarın ise sadece 60 milyon dolar olması bekleniyor. Girişimciyi desteklemek için ayırılmış olan yatırım da bu kadar ciddi bir fark varken, çıkan kalifi ye girişim sayısının da çok yakın olmuyor. Şu an dünyada, halka açılmamış veya satın alınmamış, “unicorn” adı verilen, değeri 1 milyar doları bulmuş teknoloji girişimi adedi 183. Bu şirketlerin 100'ü Amerika, 37'si Çin, 10'u İngiltere, 8'i Hindistan, 4'ü Almanya, 3'ü İsrail, 2'si Fransa ve 2'si Singapur merkezli. Türkiye'den çıkmış hiç “unicorn”umuz bulunmamakta; en büyük teknoloji girişimi başarımız 589 milyon dolar değer yakalamış olan Yemeksepeti."

Türkiye’de atılması gerekenadımları 3 grupta topluyor!

- Dünyada teknoloji girişimlerini destekleyen sermaye fonlarının en büyük yatırımcıları arasında devlet “fonların fonu” oluşumları, emeklilik fonları ve üniversite fonları yer almakta. Türkiye’de bu oluşumların hiçbiri aktif olarak çalışmıyor. Öncelikle ulusal seviyede birikimimizin bir kısmının, teknoloji firmalarını destekleyecek girişim sermayesi fonlarına ayrılması gerekiyor.

- Yurtdışında Fortune 500 şirketlerinin %10’u, en alt %10’una kıyasla, startup’larla 3 kat fazla oranda etkileşim gösteriyor. Bu etkileşim startup’lara yatırım yapma, işbirliği kurma veya satın alma yönünde. Türkiye’deki büyük holdinglerin de hem yatırım alanında, hem yeni proje geliştirme anlamında gözlerini startup’lara çevirmesinde fayda var.

- Amerika’da milyon dolarlık sözleşmeler 15’er sayfalık, e-imza kabul eden antlaşmalarla yapılıyor. Türkiye’de bu alandaki süreçlerimiz çok ağır. Teknoloji yatırımlarında “dönüştürülebilir tahvil” yatırım aracı mevzuatının Türkiye’ye uyarlanabilmesi ve girişimlerin önemli çalışanlarına “opsiyon” verebilmesi gibi Amerika’da tanınan konseptler Türkiye’ye de gelmeli.

500 İstanbul'dan dipnotlar

1- Önümüzdeki 5 yılık dönemde, Türkiye'den çıkacak ilk milyar dolarlık teknoloji girişiminin elinden tutmak, yardımcı olmak ve yatırımcısı olmayı hedefliyor.

2- 2017'de yaklaşık 20 yeni, erken aşamalı teknoloji şirketine yatırım yapacak. 2016'daki şirketlerinde büyümesi adına tekrar yatırım için yaklaşık 2-3 milyon dolar bütçe ayırdı.

3- 2016'nın ikinci yarısında, hız kesmeyip 13 adet yatırım yaptı. Bu şirketlerin çoğu, dünyanın dört bir köşesine hizmet veren ve vermeyi planlayan teknoloji girişimleri.