İnovasyonda ekonomik değer, 'fikir haklarında'!

SELENAY YAĞCI

Yasayla kurulan Ar-Ge merkezlerinden biri olan Turkcell Teknoloji'de ürün ve hizmet geliştirme süreçleri tek yapı altında uçtan uca yürütülüyor. Merkez, Turkcell’in bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki yetkinliklerini en üst düzeye taşıyan bir Ar-Ge ve inovasyon üssü. Ayrıca burada geliştirilen teknolojilere dayanan yüksek katma değerli ürün ve hizmetlerin yurtdışına satılması kârlılığa ve rekabet gücüne de katkı yapıyor.

Son yıllarda rekabetin Ar-Ge ve inovasyon odaklı olmasından dolayı fikri hakların, rekabette kazandıran faktörlerin başlarında yer aldığını altını çizen Turkcell Genel Müdür Yardımcısı İlker Kuruöz, Ar-Ge ve inovasyon sonucu üretilen çıktıların ekonomik değere dönüşmesinde, fikir haklarının korunmasının kritik olduğunu vurguladı. Ar-Ge ve İnovasyon stratejileri ile hızlı büyümek isteyen ve rakiplerini geride bırakan şirketlerin patenti temel rekabet stratejisi haline getirdiğini gözlemlediklerini anlatan Kuruöz, artık rekabeti yeni ürün ve servislerden çok patentlerin belirlemeye başladığını dile getirdi. Patent kültürünü yaygınlaştırmak, şirket içerisinde bilinirliliğiyle marka değerini arttırmak amacıyla Turkcell Teknoloji’nin giriş alanına bir patent duvarı inşa ettirdiklerini söyleyen Kuruöz, Turkcell Teknoloji’nin tescillenen yaklaşık 190 belgesinin bulunduğunu belirtti. Doktora derecesine sahip insan kaynağının bilgi ekonomilerinde rekabet gücünün bir diğer göstergesi olduğunu vurgulayan Kuruöz, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan araştırmalara göre doktora derecesine sahip araştırmacılar ağırlıklı olarak yükseköğrenim ve kamu sektöründe çalıştığını kaydetti. Yeni mevzuat ve teşvik sistemleri ile birlikte Ar-Ge merkezlerindeki yenilikçi ürün ve servis altyapılarıyla rekabet gücünün arttırılması doğrultusunda doktoralı çalışan istihdamının yükseltilmesi gerektiğini söyleyen Kuruöz, “Ayrıca Ar-Ge merkezleri, değerli insan kaynağının her gün daha fazla gelişmesi, yenilikçi, yaratıcı alanlara daha fazla açık olması doğrultusunda çalışanlarını teknoloji uzmanlığı kazandıran yüksek lisans doktora programlarına teşvik etmeli. Biz bu çerçevede özel bir akademik program başlattık. Özyeğin Üniversitesi işbirliğiyle isteyen mühendislerimiz Ar-Ge merkezimizde oluşturduğumuz derslikler sayesinde işyerlerinden çıkmadan, akademisyenlerden ders alarak çalışmalarını sürdürebiliyorlar” diye konuştu.

Araştırma üniversitelerde olmalı

Son dönemde Ar-Ge faaliyetlerinin özellikle Amerika’da üniversitelere doğru yöneldiğini ifade eden Kuruöz, Türkiye’de de aynı modelin uygulanmasını önemsediklerini belirterek şunları söyledi: “Ar-Ge’nin temel araştırma kısmının üniversitelere kaydırılıp, uygulamalı kısmının özel sektörlerce sahiplendirilmesi gerekli. Ar-Ge ile üretilen değerin ticari karşılığını bulmasını sağlamalıyız. Üniversitelere sanayinin gereksinimlerini anlatıp temel araştırmalarına yön vermenin doğru bir yaklaşım olacak. Ar- Ge sürecinin başında ve sonunda pazarın ihtiyacı devreye girmeli. Yine Amerika’da öğretim görevlilerinin startup’lara ortak olabilmesi örneği alınması gereken bir iş modeli. Bu iş modeli Ar-Ge’nin inovasyona dönüşümünde kritik bir öneme sahip. Fikrini hayata geçirmek isteyen akademisyenlere iş planı, pazar bakış açısı, satış ve iletişimde destek olmak sanayinin üstleneceği rol olmalı.”

TURKCELL TEKNOLOJİ'DEN DİPNOTLAR!

- Son dönemde özellikle mobil ödeme, SIM kart güvenliği ve mobil hücresel ağlarda güvenlik gibi konularda yeni iş potansiyeli yaratacak projeler geliştiriyor.

- 2015'te 145 yeni buluş için patent başvurusunda bulundu.

- Türk Patent Enstitüsü’nün açıkladığı 2015 yılı Türkiye patent liginde kendi sektöründe lider ve Türkiye genelinde tüm sektörlerde ise ikinci oldu.

- Üst üste 4 yıldır patent başvurusunda sektör birincisi.

- 10 bin m2 kapalı alana sahip merkezde, 700’den fazla mühendis tam zamanlı çalışıyor. Her faaliyet döneminde yaklaşık 50 başlık altında projeler yürütülüyor.

513 ulusal, 56 uluslararası ve ülkesel patent başvurusu var.

TURKCELL TEKNOLOJİ'NİN PATENTLİ BULUŞLARI:

- Uzaktan Hasta Yönetim Cihazı: Kronik hastalıklar için hastadan periyodik olarak alınması gereken ölçümlerin kolayca alınmasını, ölçüm değerlerinin analiz edilmesini ve gerekli durumlarda hasta yakınıyla ilgili sağlık personellerinin bilgilendirilmesini sağlayan bir çözüm.

- Afetzedenin yeri belirleniyor: Geliştirilen yazılımla afet anında göçük altında ya da afet bölgesinde kalan abonelerin lokasyon ile hareket bilgilerinin belirlenmesini ve otomatik olarak gerekli yerlere iletilmesini sağlanıyor.

- Tüm cihazlara tek merkezden kontrol: Sahip olunan bağlı cihazların tek bir sistemden kolaylıkla izlenebilmesini ve yönetilebilmesini sağlayan sistem. Kendi cihazlarını tanımlayabilme, cihaz paylaşabilme, güvenlik, bağlı cihaza komut, dosya, içerik gönderebilme, bağlı cihazın komuta reaksiyon göstermesi - komutu uygulaması, bağlı cihazın bildirimlerde bulunmasıyla bağlı cihazların her yerden yönetilebilmesini sağlayan çözüm.

- Araç içi bilgi sunma ve acil yardım cihazı servisi: Araç içinde araba kullanırken sürücünün ya da yolcuların aracın seyrine ara vermeden ellerini ya da telefonlarını kullanmadan istedikleri bilgiye konum tabanlı olarak ulaşma ihtiyacına bir cevap olarak sunuluyor. Cihazın bir diğer fonksiyonu da üzerindeki hasar sensörü sayesinde çarpışmayı algılaması ve çağrı merkezine bildirmesi.

- Çipli Kartlarda Kart Sahibinin Doğrulamasını Sağlayan Sistemi: Çipli kartların POS cihazlarında kullanımında kart sahibini doğrulamak için mobil imzanın kullanılmasını sağlayan bir sistem ve yöntemle ilgilidir.