İş modeli değil teknolojik inovasyon desteklenmeli

SELENAY YAĞCI

Son yıllarda Türkiye’de sürdürülebilir büyümeye katkı sağlayacak kadar önemli yeni teknolojiler geliştirmenin gerekliliği, giderek daha yüksek sesle ifade edilmeye başlandı. Bilimsel altyapı, girişimci Ar- Ge kültürü, nitelikli insan kaynağı ve finansman, teknolojik gelişmenin vazgeçilmezleri ancak bilimin teknolojiye dönüşmesinde, fikri mülkiyet hakları, risk sermayesi yatırımı ve bilginin satışa sunulabilir ürün ya da hizmet haline gelmesi, yani ticarileşmesi süreci belirleyici rol oynuyor. Diff usion Capital Partners (DCP), tam da bu alana yani bilimsel çalışmaların ticarileştirilmesi sürecine yatırım yapan bir teknoloji transfer ve hızlandırma fonunu yönetiyor. DCP, üniversite kampüslerinden, araştırma merkezlerinden ve teknoparklardan çıkacak yenilikçi girişimleri yakalamayı hedefliyor.

Türkiye'de fonlardan en fazla e-ticaret ve online işlerin yatırım çektiğini belirten DCP’nin yönetici ortaklarından Ömer Hızıroğlu, Hard Tech denilen teknik teknolojik işlere yatırım yapılması gerektiğini söyledi. Türkiye'deki üniversitelerde bu potansiyelin olduğunun altını çizen Hızıroğlu, bu işlerin ticarileşmesine yardım etmek gerektiğine de vurguladı. Herkes inovasyondan bahsediyor ancak bu bahsedilen inovasyonun, iş modeli inovasyonu tarafında takılı kaldığını ve bu alanda yatırımlara yoğunlaşıldığını kaydeden Hızıroğlu, "Aslında bu tür inovasyonlardan çok teknolojik inovasyonlara yani inovasyon gücünü üründen ve ürünün arkasındaki teknolojiden alan işlere yatırım yapılımalı. Biz bunu yapıyoruz" dedi.

Fikri mülkiyet temelli yatırım yapıyor

Fikri mülkiyet temelli teknolojilere yatırım yaptıklarını kaydeden Hızıroğlu, bunu şöyle tanımladı: "Kolay tekrar edilmesi mümkün olmayan işlere yatırım yapıyoruz.Ürünün korunabilir pozisyonu pazar hakimiyetinden ziyade ürünün kendisinden ya da fikri mülkiyet hakkına bağlı olarak arkasındaki teknolojik derinlikten gelmeli. İnsanların modelini kolayca kopyalayamadığı bir inovasyon ürünü olmalı. Daha önce yapılmışı daha iyi yapan da ilgimizi çekiyor. Örneğin, teşhisi iki ay süren bir hastalık için bir üniversite hocası çıkıp, 'Ben bunu iki saat çip üzerinden yapabilirim' diyorsa aynı problemi daha iyi çözdüğü için bizim için değeri oluyor." Teknik teknoloji denilen girişimlerin ticarileşmesinin normal hayat döngüsünde uzun sürdüğünü kaydeden Hızıroğlu, "Bu yüzden kimse bu girişimlere yatırım yapmıyor. Türkiye'de herkes teknolojik üretim yapma, katma değerli ürün yapmanın öneminin farkında. Ama bir şekilde son 10 yıldır tüm paramızı gayrımenkule betona toprağa gömüyoruz. Sanayiciler bile inşaatçı olmayı düşünüyor. Biz bu işlerin ticarileşmesi için bi başarı hikayesi yaratabilirsek Türkiye'de bu alanda daha fazla yatırım firmasının önünün açılacağına inanıyoruz" diye konuştu.

Türkiye’nin ilk teknoloji transfer fonu

Fikri mülkiyet temelli teknolojilere yatırım yapmak için yola çıkan DCP kurucularının yolu, Avrupa Birliği'nin benzer projesi ile kesişti. Katılım öncesi mali, yardım programı kapsamında yapılan projelerden biri de bilimsel çalışmaların ticarileştirilmesine odaklıydı. Avrupa Yatırım Fonu, girişimlere verilecek fonun yüzde 90'ını kendisi vereceğini, yüzde 10'unu yönetmek için başvuran fonun karşılaması gerektiğini belirterek fonlara açık çağrı yaptı. Çağrıya katılan arasından da DCP'nin başvurusu kabul edildi. Oluşturalan yüzde 10'unu DCP desteklerle karşıladı.

DCP'DEN DİPNOTLAR

- Fon, 30 milyon euro büyüklüğü ile Türkiye'nin en büyük girişim fonlarından biri.

- Yaklaşık bir yılda 4 büyük girişime 7 küçük girişime 5 milyon euro yatırım yaptı.

- Patent ve telif gibi fi kri mülkiyet hakkına sahip projelere önem veriyor yatırım yaptığı 4 girişiminde girişimlerin patenti var.

- İki yıl üst üste “Dünyanın En İyi 300 Fikri Mülkiyet Stratejisti” seçildi.

- Bu yılı 8 milyon euro yatırımla kapatacak olan fonun gündeminde 2017'de 12 milyon euro yatırım yapmak var. Yatırım yaptığını girişimlerden toplamda 8 ila 10 girişimin belli olgunluğa gelmesini bekliyor.

- Atığı enerjiye dönüştüren bir enzim geliştiren girşimci ekibe yatırım yaptı. Enzimler kağıt sektörünün problemi olan kağıt çamurunu enzimlerle doğalgaza dönüşüyor bu işlemin sonucunda da doğal gübre oluşuyor.