Teknoloji diplomatların iş yapış şekillerini de kökten değiştiriyor

HİLAL SARI BAŞARAN

Teknolojinin ve sosyal medya gibi hayatımıza giren unsurların değiştirdiği çok önemli alanlardan biri de diplomasi. Şu anda ABD Başkanı Barack Obama’nın da, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da, Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği veya Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumların da birer sosyal medya hesabı var. Hollanda Büyükelçisi Kees van Rij ile yaptığımız sohbette kendisinin dikkat çektiği en önemli konu ise sosyal medyadanın diplomatik tepki süresini ciddi şekilde kısalmaya zorladığı, ayrıca günümüz internet dünyasında bilgi kirliliğine diplomaside iki kat daha fazla dikkat edilmesi gerektiği. Van Rij “Sosyal medya diplomaside hayli faydalı şekilde kullanabileceğiniz yeni ve önemi gittikçe artan bir kanal. Fakat dikkatlı olunmadığı takdirde sosyal medya insanı rezil de eder vezir de” diye aktarıyor.

TARİHÇİ VE DİPLOMAT OLARAK TÜRKİYE’YE HAYRANLIK DUYUYORUM

- Bize biraz diplomasi geçmişinizden ve Türkiye’deki görevinizden bahsedebilir misiniz?

Türkiye’deki Hollanda Büyükelçiği görevime tam olarak bir yıl önce başladım. Bir tarihçi ve bir diplomat olarak bu ülkeye, insanlarına ve çarpıcı tarihine hayranlık duyuyorum. Bir büyükelçi olarak vatandaşlarımızı değişim programları, iş faliyetleri ve kültürel işbirliği ile yakınlaştırmaya çalışıyorum. Tüm bunları yapabilmek için mesajlarımızı doğru şekilde iletebilmek ve etkin bir şekilde iletişim kurabilmemiz gerekiyor.

DİPLOMATLARIN İŞ YAPIŞ ŞEKLİ BÜYÜK ÖLÇÜDE DEĞİŞTİ

- Teknoloji birçok alanı değiştirdi fakat diplomasiye olan etkileri hakkında ne söyleyebilirsiniz?

Diplomasi esansında ülkenizi temsil etmek, ülkenizin çıkarlarını bilmek ve atandığınız ülkenin çıkarlarını bilmek, network oluşturmak ve insanları tanımak gibi unsurlar var. Modern teknolojiler ve sosyal medya bu yüzden diplomatik faaliyetlerimizi işin özü aynı kalsa da diplomasi yapış şeklimizi hayli farklılaştırdı. Haberlerin hızla yayılıyor olması ve bilgiye bu çağda çok daha hızlı erişebiliyor olmamız biz diplomatların iş yapış şeklini tabii ki çok değiştirdi. Sosyal medya yaptığımız işin etkilerini artırıyor. Çok uzun bir süre önce değil, belki beş yıl önce yirmi kişilik bir seyirciye seslenmekti normal olan. Şu an ise tüm sosyal medya ve internetin gücü sayesinde aynı anda binlerce kişiye seslenebilmeniz ve mesajlarınızı iletebilmeniz mümkün.

ÇOK DAHA GENİŞ KİTLELERE ÇOK DAHA HIZLI ULAŞILABİLİYOR

Tabii yeni teknolojiler geleneksel medya kanallarını bıraktığımız anlamına gelmiyor. Hala websitelerini kullanıyoruz. Hala gazeteleri , televizyon, radyo kanallarını bilgi toplamak için kullanıyoruz. Ama sosyal medya ile izleyicimizi, ulaşabildiğimiz kitleyi genişletebildiğimiz için daha çok sosyal medya kanallarına odaklanıyoruz.

ÇALIŞMA SAATLERİMİZ DEĞİŞTİ, REAL TIME TEPKİ VERMEK ZORUNDAYIZ

Tüm teknolojik gelişmelerin biz diplomatların yaptığı işte yarattığı diğer büyük bir değişiklik ise çalışma saatlerimiz. Önceden politikacılar ve diplomatlar herhangi bir olay, durum, gelişme karşısında nasıl bir tepki vereceklerine dair hayli vakte sahipti. Daha sonra televizyon sayesinde bu süre kısalmıştı. Şimdi gerçekleşen bir olay için bir diplomatın düzgün ve esaslı bir fikir beyan edebilmesi için gereken süre ciddi anlamda kısalmış durumda. Artık biz diplomatlar neredeyse ‘real time’ tepki vermek zorundayız. Kitleler ve sosyal medya mevcut enformasyonun miktarını da artırdı. Dolayısıyla artık bilgiyi daha iyi seçmek ve daha dikkatli olmak zorundayız.

DİPLOMASİ ZATEN HASSAS BİR İŞ, BİLGİ KİRLİLİĞİNE DİKKAT!

Sosyal medyanın özellikle bir tarafını çok seviyorum; kriz anlarında bir veri bankası gibi çalışıyor ve Twitter, Periscope gibi sosyal medya paylaşım sitelerinden bilgi topluyor. Artık diplomaside daha tetikte olmak zorundayız, her daim iş başında olmalıyız. Artık bilgi akışı çok daha hızlı, geçmişe göre çok daha yoğun ve hiç olmadığı kadar da farklılaşmış bir halde akıyor. Sonuç olarak da kesinlikle bilginin kalitesinin artırılması için potansiyel mevcut. Bu kadar farklı kanaldan gelen bilgilerle çok daha dikkatli olmalıyız - ki diplomasi zaten çok dikkatli olmanız gereken bir iş. Twitter harika bir enstrüman fakat bir hata bile size pahalıya mal olabilir. Ve sosyal medya kararlarının çok daha kısa bir sürede verilmesi gerektiğini düşünürseniz, bir diplomatın hata yapma riski de böylece artıyor.

MODERN TEKNOLOJİ NEDENİYLE DİPLOMASİ DAHA KIRILGAN OLDU

- Sosyal medyanın devlet ilişkilerine nasıl bir etkisi var?

Aslında radyo televizyon ve diğer medyanın etkilerinden daha farklı değil. Sosyal medya da bir iletişim kanalı ve gittikçe daha önemli hale geliyor. Modern teknolojilerden dolayı bir diplomat olarak daha kırılgan hale geliyorsunuz. Bu medyayı avantajınıza da kullanabilirsiniz (kişisel ve içten mesajlar paylaşarak sempati uyandırabilirsiniz) ya da olumsuz tarafl arıyla da karşılaşabilirsiniz. Vezir de rezil de olabilirsiniz. Ama tüm risklere rağmen modern medyayı günlük işimizin kapsamına almak hayli önemli.

- Özellikle terör saldırıları, bombalamalar, darbe girişimleri gibi gelişmelerde sosyal medya hesaplarında online olmak ve resmi demeç vermek nasıldı?

Biz de kötü bir haber aldığımızda herkes kadar dehşete düşüyor ve şok oluyoruz. Ve sosyal medya kanalları aracılığıyla duygularımızı paylaşmanın önemli olduğunu düşünüyorum. Resmi açıklama yapmak ve törenlere katılmak gibi geleneksel eylemlerin yanı sıra sosyal medya aracılığıyla çok daha fazla kişiye ulaşabiliyorsunuz. Türkiye’deki Hollanda diplomatik ağı içerisinde bazı çalışma arkadaşlarımız olumsuz gelişmeler karşısında duygularını bireysel duygularını sosyal medya hesaplarında paylaştılar.

DİPLOMASİDE ESKİNİN YANINA EK OLDU, ESKİNİN YERİNİ ALMASI ZOR

- Diplomasi teknolojiyle daha verimli hale geldi mi? Artık uzun mektuplar ve mailler atılmıyor diyebilir miyiz?

Kısmen evet. Örneğin bilgiye ulaşmak ve bilgiyi toparlamak çok daha kolay hale geldi. Fakat daha önce de belirttiğim gibi bilginin seçilmesi süreci de çok önemli. Öte yandan sosyal medya birçok açıdan eski iletişim yöntemlerimizin yerini almıyor fakat yeni ek bir unsur olarak kullanılıyor. Bence diplomatik misyonlar ve bir ülkedeki vatandaşlarınız arasında daha fazla etkileşim yaratması itibariyle, sosyal medya gibi yenilikler çok pozitif bir gelişme. Bu arada uzun mektuplar da hayli yararlı olabiliyor.

- Barışçıl bir dünya için teknoloji ve sosyal medyanın bir yardımı olabilir mi?

Sosyal medya ülkelerimiz ve vatandaşlarımız arasında köprüler kurulması konusunda hayli faydalı olabiliyor. Biz de bunu yapmaya çalışıyor, sosyal medyayı uluslarımız arasındaki iyi ilişkilerin daha da geliştirilmesi için kullanıyoruz.

HOLLANDA BAŞKONSOLOSUMUZ ROBERT SCHUDDEBOOM TWITTER’DA HAYLİ AKTİF
- Siz hangi hesapları kullanıyorsunuz?
Ankara’daki elçiliğimizin bir Facebook hesabı var. Benim kendi şahsi LinkedIn hesabım var. İstanbul’daki Hollanda Başonsolosluğu sıfırdan bir Facebook sayfası kurdu ve bu sayfa hayli interaktif bir sayfaya dönüştüğü için çok mutluyum. Ankara ve İstanbul’daki birçok çalışma arkadaşımın kendi sosyal medya hesapları var. Özellikle Başkonsolos Robert Schuddeboom Twitter’da hayli aktiftir.