5 milyar dolarlık çığlık: Bırakın bari stok eritelim
Okullara kıyafet serbestliği, tekstil firmalarını şoke etti. Kapıya kilit vurmaktan başka şansları kalmayacağını söyleyen sektör temsilcileri en azından milyonlarca dolar değerindeki stoklarını eritmek için zaman istiyor.
Aysel YÜCEL
İSTANBUL - İlköğretim ve liselerde tek tip kıyafetin kaldırılarak yerine kıyafet serbestliği getirilmesi, okul kıyafetleri sektöründe büyük endişe yarattı. Üniformanın kaldırılmasının sektördeki firmaları iflas noktasına getireceğini söyleyen yetkililer, ellerinde kalan yıllık önemli miktardaki stok malın satılması için hükümetten zaman istiyor.
1.5 milyon istihdam çöpe atılıyor
Yaklaşık 5 milyar dolarlık büyüklüğe sahip olduğu tahmin edilen sektörde yaklaşık 1.5 milyon insanın direkt bu alanda istihdam edildiği belirtiliyor. Dolaylı olarak ise bu alandan ekmek yiyen kişi sayınının 5 milyon olduğu ifade ediliyor. Sektörde yıllık 1.5 milyon civarında okul kıyafeti üretiliyor.
Kıyafetlerin fiyatı ise 80- 100 TL arasında değişiyor. Baharoğlu Giyim ve Altınlar Giyim gibi yıllık yaklaşık 600 bin adet üretim yapan büyük firmaların yanı sıra sektörde çok sayıda merdiven altı üretici bulunuyor. Kıyafet serbestliğinin getirilmesinden yalnızca okul kıyafeti üreten ya da satan firmalar değil aynı zamanda iplik, kumaş, boya, etek, fermuar üreten firmaların da önemli oranda etkileneceği dile getiriliyor.
Bilseydik stoklarımızı eritirdik
Okul kıyafeti sektörünün önde gelen şirketlerinden Gaziantep merkezli Baharoğlu'nun Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Gaziantep Okul Kıyafetleri Üreticileri ve Tüketicileri Derneği Başkanı Mehmet Baharoğlu, bir anda alınan bu kararın sektörü bitirme noktasına getireceğini dile getirdi.
Üretimin okulların açıldığı zamanda değil çok önceden yapıldığına dikkat çeken Baharoğlu, "Yıllık yaklaşık 700 bin adet üretimimiz var, bu yılki üretimimizin yüzde 40'ı stoklarımızda tutuluyor. Yaklaşık 4 milyon TL değerindeki bu stoku ne yapacağımızı bilemiyoruz. Bizim gibi aynı durumda olan çok sayıda firma var" dedi.
İsteyen serbest giysin
Mehmet Baharoğlu, özel okullarda olduğu gibi devlet okullarında da kıyafet ve üniformanın öğrencinin inisiyatifine bırakabileceğini, böylesi bir çözümün sektörün de zararını yarıya indireceğini ifade etti.
Baharoğlu, şu açıklamalarda bulundu: "Bizim sunduğumuz çözüm uygulanırsa yumuşak bir geçiş olur. Stoklarımızı eritebiliriz. En azından zararımız yüzde 50'ye düşer. Ayrıca insanlar da bu değişikliğin ne kadar sürdürülebilir olduğunu görür. Çünkü eğer beklendiği gibi olmazsa ve serbest kıyafetten tekrar üniformaya geçilirse kapanan bu firmaların sektöre tekrar yatırım yapması çok zor. Bu yüzden bir deneme süresi olmalı."
Sektörde iflaslara neden olacak
Yıllık yaklaşık 600 bin adet üretim yapan Altınlar Giyim yetkililerinden İbrahim Altan da üretimlerinin yaklaşık yüzde 80'ini okul kıyafetlerinin oluşturduğunu ve bu alandan sağladıkları cironun yaklaşık 25 milyon TL olduğunu söyledi. 350 çalışanları olduğunu ifade eden Altan, "Kıyafet serbestliğinin getirilmesi sektördeki pek çok firmanın iflas etmesine neden olacak. En azından stoklarımızın eritilmesi için zaman verilmeli" diye konuştu. Yıllık yaklaşık 60 bin adet okul kıyafeti üretimi yapan Hakem Okul Kıyafetleri'nin firma yetkilisi Kerim Taşatan ise, "Karar 6 ay önce açıklansaydı stoklarımızı eritirdik. Elimizde bekleyen 20 bin adet var. Zararımız büyük olacak" dedi.
'İhracat kapıları da kapanacak'
Baharoğlu Giyim Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Baharoğlu, bu alanda yapılan ihracatın da bu değişiklikten çok olumsuz etkileneceğini, hatta ihracatın durma noktasına gelebileceğini dile getirdi. Baharoğlu şöyle konuştu: "Bizim üretimimizin yaklaşık yüzde 40'ı ihracat. İhracata dönelim dedik ama bu sefer de hammadde bulamayacağız.
Kendimiz her şeyi üretemeyiz, maliyet açısından bunu karşılamak imkansız. Bu işi yapanlar olmazsa ihracata da darbe vurulacak. İhracatımız da duracak. Biz Afrika'ya, Suudi Arabistan Türki Cumhuriyetlere yoğun ihracat gerçekleştiriyoruz. Avrupa ülkelerine ihracat yapan var. Bu iş biterse hammaddeyi nereden bulup ihracat yapacağız."