Bugün ile gelecek, finans ile sürdürülebirlik entegre raporlamada buluşuyor
Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi'nin tanımına göre entegre raporlama, "Kurumların stratejisi, yönetimi, performansı ve gelecekten beklentilerinin kısa, orta ve uzun vadede nasıl değer yarattığının kısa ve öz bir sunumu’ olarak ifade ediliyor.
Didem ERYAR ÜNLÜ
Belirsizliklerin hızla arttığı günümüzde, tüketiciler, çalışanlar ve yatırımcılar artık daha fazla şeffaflık ve hesap verebilirlik talep ediyorlar. Şirketler de yetersiz kalan geleneksel finansal raporlamanın yanına sürdürülebilirlik raporlaması eklediler ve bu sayede yaptıkları işin ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerini ortaya koymaya başladılar. Bugün ise, özellikle de gelişmiş ülkelerde, finansal raporlar ile sürdürülebilirlik raporlarının birlikte yapılmasını öngören ‘Entegre Raporlama’ yükseliyor.
Türkiye’de ilk sürdürülebilirlik raporlaması, Aksa Akrilik’in 2005’te GRI Referanslı Sürdürülebilir Kalkınma Raporu’nu yayınlaması ile başladı. Bugün itibariyle 86 kuruluş, 170’i GRI raporu olmak üzere toplam 231 adet rapor yayınlamış durumda.
Türkiye’de Entegre raporlama konusunda da önemli bir adım atıldı ve Entegre Raporlama Türkiye Ağı (ERTA) kuruldu. Borsa İstanbul, TÜSİAD, Prof. Dr. Güler Aras, TKYD, Global Compact Türkiye, Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD), (Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi) IIRC Türkiye Büyükelçisi, Argüden Yönetişim Akademisi, Garanti Bankası ve Çimsa tarafından kurulan Entegre Raporlama Türkiye Ağı, entegre raporlama konusunda firmalara yol gösterecek. Türkiye’deki yetkili başvuru mercii olacak.
Entegre Raporlama Türkiye Ağı (ERTA) için bugün Borsa İstanbul’da Gong töreni düzenleniyor.
Geçtiğimiz sene tam da bu sıralarda, ERTA’nın kurucuları arasında yer alan Yıldız Teknik Üniversitesi Finans, Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Merkezi Kurucu Direktörü. Prof. Güler Aras ile entegre raporlamanın ne olduğu ne getireceği konusunda sohbet etmiştik.
“Sürdürülebilirlik, doğru iş yapma şeklidir” diyen Prof. Aras’ın, sürdürülebilir piyasalar, yeni yönetim modelleri, kurumsal yönetim ilkeleri, değişen iş ortamı gibi konuları kapsayan dört kitabı var. Bu kitaplardan birisi 2015 yılında TÜSİAD tarafından yayınlanan “Kurumsal Raporlamada Yeni Dönem: Entegre Raporlama” başlıklı kitap ve entegre raporlama konusunda Türkiye’de kapsamlı kılavuz niteliğinde olan ilk yayın niteliğinde.
Entegre Raporlama Türkiye Ağı (ERTA) için bugün Borsa İstanbul’da düzenlenen Gong Töreni ile eş zamanlı olarak, Prof. Aras’la yapmış olduğum söyleşiden bazı satırları yeniden hatırlatmak isterim. Prof. Güler Aras, geçtiğimiz sene "Türkiye’de sürdürülebilirliğin ne olduğunu anlama sürecinden, nasıl uygulayacağımızı öğrenme ve nasıl yaparız sorusunu sorma aşamasına geldik” demişti. Entegre raporlamanın önemini Prof. Aras’tan dinleyelim:
“Entegre raporlama finansal ve finansal olmayan bilgilerin bir arada ve entegre bir şekilde sunulduğu ve bütün paydaşları için değer yaratma amacı taşıyan yeni bir raporlama düzeni. Aslında temeli entegre düşünceye dayanıyor. Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi’nin (IIRC) tanımına göre; ‘Kurumların stratejisi, yönetimi, performansı ve gelecekten beklentilerinin kısa, orta ve uzun vadede nasıl değer yarattığının kısa ve öz bir sunumu’ olarak ifade ediliyor. Entegre raporlama, yatırımcılar başta olmak üzere firmaların tüm paydaşlarına daha kapsayıcı bir bakış açısıyla firmaya ilişkin kararlar vermelerine yardımcı olmayı amaçlıyor. Bu, firmaları daha stratejik, uzun vadeli hareket etmek açısından disipline ederken, paydaşların da kararlarında daha bilinçli olamalarını sağlıyor. Dünyada entegre raporlama uygulamaları çok yakın bir zamanda başlamakla birlikte, kısa zamanda yaygınlaşarak bugün birçok ülkede çok sayıda kuruluşun kullandığı bir raporlama formatına dönüştü.”
Prof. Aras’ın Londra’da yayınlanan “Sustainable Markets for Sustainable Business” isimli kitabının başlangıç sayfasında şu motto yer alıyor:
“Eğer geleceğe saygı gösterirseniz ödüllendirilirsiniz."
Entegre raporlama da şirketlerin geleceğe duydukları saygının kanıtı .
ENTEGRE RAPORLAMA REHBERİ
TÜSİAD tarafından geçtiğimiz sene yayınlanan “Kurumsal Raporlamada Yeni Dönem: Entegre Raporlama” Rehberi kurumlara entegre raporlama sürecini tanıtmayı amaçlıyor. Küresel krizler, hızla değişen demografik yapı, azalan kaynaklar ve iklim değişikliği gibi gelişmelerin yanısıra, kuruluşların toplumdaki rol ve sorumluluklarına ilişkin beklentiler, kuruluşların yarattıkları değeri paydaşları ile daha iyi paylaşması ihtiyacını ortaya çıkardı. Kuruluşun geçmiş performansına yönelik geleneksel raporlar artık bu ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalıyor. Bir kurumsal raporlama yöntemi olan entegre raporlama, kuruluşların yarattığı değeri bütüncül bir yaklaşımla paylaşabilme imkanı sunarak, bu ihtiyacı karşılamaya çalışıyor. Entegre raporun amacı tüm operasyonların finansal verilerle bağını kurarak şirketin toplam yarattığı veya yok ettiği değeri ortaya koymak olarak tanımlanıyor. Kısa, orta ve uzun vadede yaratılan değeri ortaya koyabilmek için çevresel ve sosyal etkilerin sayısal olarak hesaplanabilmesi gerekiyor. Bu da şirketlerde entegre bir yönetim anlayışının benimsenmesini gerektiriyor. Entegre rapor sadece bu bilgileri yan yana sıralamıyor, aynı zamanda şirketin finansal ve sürdürülebilirlik performansı arasında bağlantılar kuruyor ve şirketin değer yaratımına nasıl bir etkisi olduğunu açıklıyor. Böylelikle bütüncül bir bakış açısı sağlayarak, kuruluş operasyonlarının açık ve net, birbirleri ile bağlantılı ve karşılaştırılabilir bir şekilde sunulmasını sağlıyor.