Nemo'nun bahçesi ile deniz altında tarım

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

Dalgıçlar ve tarım uzmanları son dönemde gıda güvenliğinin geleceğine yönelik yeni bir proje üzerinde çalışıyorlar: Deniz altına yerleştirilecek tanklarda bitki yetiştirmek mümkün mü? 

İtalya’nın kuzeyindeki Noli kıyısının 100 metre uzağında, mavi suların derinliklerinde balona benzeyen bir grup bitki tankı bulunuyor. Bu tanklarda, içlerinde bezelye, marul, fesleğen, çilek ve kırmızı lahananın bulunduğu birçok sebze yetiştiriliyor. İlk başta bilim-kurgu gibi görünebilir, fakat Ocean Reef Group bu işi gerçekten yapıyor. İtalyan dalgıçlık şirketi bir grup tarım uzmanının da yardımı ile, teknolojiyi kullanarak gıda üretiminde yeni bir sayfa açmayı başarmış. 

Araştırma projesinin adı Nemo’nun Bahçesi. İsmini Kayıp Balık Nemo filimden alıyor şüphesiz. 2012 yılında başlayan araştırma kapsamında, her birinde 22 bitkinin yer aldığı yedi tank su altına yerleştirilmiş. Tankların tasarımı zaman içinde iyileştirilmiş; paslanma ve sellere karşı dayanıklılık sağlanmış. İtalyan Grup bu işi yapmak için yerel yönetimden izin almış ve Mayıs’tan Eylül’e kadar olmak üzere, yılın beş ayı üretim yapabiliyor. Tanklar için ise tabi ki patent alınmış. 

Hidroponik sistem 
Şirket, hidroponik sistem sayesinde deniz suyunu arıtarak, temiz su elde ediyor. Hidroponik, durgun su kültürü anlamına geliyor. Hidroponik sistem, topraksız bitki yetiştirmekte kullanılan bir yöntem. Bitkiler topraktaki besinlerin yerine, ihtiyaçları olan mineralleri içeren bir besin solüsyonundan faydalanıyorlar. Tankların içindeki denizsuyu buharlaşıyor, damlalar çatıda yoğunlaşıyır sonrasında bitkileri beslemek için temiz su olarak aşağı iniyor. Hava durumunu kontrol altına almak için farklı ısıtma ve soğutma sistemlerinden ve LED ışıklarından faydalanan yeraltı hidroponik sistemleri ve seralardan farklı olarak, denizaltında üretim sabit bir ısı sağlıyor. Bu sayede kötü hava şartlarının toprak üzerindeki olumsuz etkileri de ortadan kaldırılmış oluyor. 

Güneş ışığının “kırmızısı” 
Peki bitkiler su altındayken güneş ışığından nasıl faydalanabiliyorlar? Yapılan araştırmalara göre, bitkiler fizyolojik gelişim için güneş ışığındaki kırmızı tayfa bağımlılar. Kırmızı ışık 5 ila 15 metre derinliğe ulaşabiliyor. Bu yüzden bitki tankları, su seviyesinin beş ila sekiz metre altına yerleştiriliyor. Bitki tanklarının bakımından ise deneyimli dalgıçlar sorumlu. 

Ocean Reef Group, 60 senedir Gamberini ailesi tarafından yönetiliyor. Luca Gamberini, su altı tarımın, gıda sektörünün geleceği için çok önem taşıdığını söylüyor. Nemo’nun Bahçesi ekibi, sualtı tarımını verimli toprak veya su sıkıntısı çeken bölgelerde geliştirmeyi tasarlıyor. Şu an için tek endişe bu projelerin yerel gıda altyapısını rahatsız edebilecek olması. Üretim henüz ticari boyuta ulaşabilmiş değil. Projenin amacı, üretimin sürdürülebilir olup olmadığını görmek. Ürünlerin çeşitlendirilmesi de bir diğer değerlendirme unsuru. Gamberini’ye göre bu mümkün. Şirket tarafından gerçekleştirilen testler, tohumların su altında çok daha hızlı büyüdüğünü ortaya koyuyor.

Konsept satılık değil 
Ocean Reef Group’un projesine çok sayıda şirket ve organizasyon ilgi göstermiş; ama grup konsepti satmama kararı almış. Gamberini bu konseptin, küçük üreticilerden STK’lara kadar gelişmekte olan ülkelerde gıda sorununa çözüm yaratmakta etkili olabileceğini söylüyor. Gamberini, “Hedefimiz geleceğin gıda talebini karşılamak. Bu, sürdürülebilir bir tarım modeli olabilir. Sadece yerel işletmeler için değil; büyük bölgeler de bu modeli kullanabilir. Ortadoğu’dan tropikal ülkelere kadar elverişli toprak ve yeterli içme suyunun olmadığı ve kuraklık yaşanan bölgelerde kullanılabilir” diyor.

HİDROPONİK TARIMIN AVANTAJLARI
► Bitkiler toprakta olduğundan yüzde 50 daha hızlı büyüyor. 
► Böcek ilacı hiç kullanılmaz. 
► Bitkiler hastalıklardan arınmış bir ortamda yetişmeye başlarlar. 
► Daha küçük kaplar kullanılabilir, kökler karışmadan büyüyebilirler. 
► Aşırı büyüme koşulları üzerindeki kontrolün daha fazla olması bitkiler için mümkün olan en iyi ortamın sağlanmasını kolaylaştırır ve daha iyi kalitede elde edilmesine neden olur. 
► Hidroponik sistemle yetiştirilen bitkiler organiktir. Daha önceleri, iki yetiştirme metodunun birbiriyle bağdaşmadığının söylenmiş olmasına rağmen, ortak bir paydaları vardır. Hidroponik yetiştiricilik anında ve yüzde 100 bulunması gereken besinlere bağlıdır. Kullanılan tohum, besin organik ise ürün organik olacaktır