Özel tiyatroları desteklemek üzere Şimdi Kumbara Sende

Necmi ÇELİK

Türkiye'nin ilk karşılıksız ti­yatro destek programı ola­rak adlandırılan “Kumbara Sende”, 72 özel tiyatronun üyesi ol­duğu Tiyatro Kooperatifi ile Ana­dolu Efes tarafından hayata geçiri­liyor. Programa, Kooperatif'e dahil tiyatroların yanı sıra 6 Şubat dep­reminden etkilenen illerdeki koo­peratiflerin ortağı olan özel tiyat­rolar da başvurabilecek. Türkiye'de ilk kez karşılıksız bir tiyatro desteği sağlamak için Ti­yatro Kooperatifi tarafından ta­sarlanan program, özel tiyatrola­rın ayakta kalma mücadelesine sürdürülebilir bir katkı sunmayı amaçlıyor.

Anadolu Efes'in öncü desteğiyle başlayan Kumbara Sende ile, özel tiyatroların ihtiyaçlarına kaynak yaratarak tiyatro ekiplerinin sür­dürülebilir bir şekilde üretim yap­maları ve seyircileriyle buluşma­larına katkı sağlanması hedefleni­yor. Programa başvuran tiyatrolar, sahne ve depo kirası, prova alanı, elektrik, su, doğalgaz ve nakliye gi­bi ihtiyaçlarında kullanmak üze­re maddi destekten faydalanabi­lecekler.

Tiyatro Kooperatifi'ne üye olan ve İstanbul'da faaliyet gösteren ti­yatroların yanı sıra, 6 Şubat depre­minden etkilenen illerde bulunan Akdeniz Bölge Tiyatro Kooperati­fi ile Güneydoğu Anadolu'da faali­yet gösteren Ahura Tiyatro Koope­ratifi'ne üye olan tiyatrolar da bu desteğe başvurabilecek.

 Seyircilerimizin katkısı dışında yeni bir fon yapısı kurma fikrimiz vardı

Kumbara Sende isimli kampan­yanın tiyatro adına ilk gerçek des­tek programı olduğunu belirten ünlü tiyatrocu ve Tiyatro Koope­ratifi Yönetim Kurulu Üyesi Mert Fırat, pandemi sonrasında tiyat­ro dünyasında çok ciddi bir kenet­lenme olduğunu ve Tiyatro Koope­ratifine üye olan tiyatro sayısının 72’ye ulaştığını söyledi.

Mert Fırat Kumbara Sende kampanyası fikrinin gelişimi ko­nusunda şu görüşleri ifade etti: “ Tiyatro Kooperatifi olarak özel ti­yatroların yaşadığı sorunların çö­zümü için kamu kurumları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluş­ları, özel sektör, akademi, ulusal ve uluslararası kültür kurumları ile işbirliği yapıyoruz. Tiyatrocula­rın şimdiye kadar çok fazla yer al­madığı alanları doldurmaya ve et­ki yaratmaya çalışıyoruz bu ortak çabalarla. Çok kırılgan bir yapıya sahip olan tiyatroların nasıl birlik­te hareket edebileceği konusunda bu dönemde stratejik konuşma­lar yaptık hep birlikte. Anadolu Efes yıllardır tiyatrolara, sanatın her alanına destek oluyor. Tabii ki pandemi dönemindeki destekleri çok başka idi. Bu nedenle Anadolu Efes’in özel tiyatrolar cephesinde ayrı bir yeri var. Birlikte düşüne­bilme kültürünü çok önemsiyoruz, bize çok şey öğretiyor. O zaman­lardan beri aklımızda seyircinin katkısı dışında özel bir fon kurabil­me fikri vardı. Kurumsal şirketleri de harekete geçirebilecek bir or­tak proje nasıl geliştirebiliriz bunu düşünüyorduk. Bu anlamda çeşitli kurumlarla birlikte çalışıyoruz. Ne zaman sanatın desteğe ihtiyacı ol­sa Anadolu Efes’in kapısını çaldık, hatta bazen de onlar bizim kapımı­zı çaldı sizler için neler yapabiliriz diye. Kumbara Sende projesi ko­nusunda bir anlamda ilk ateşi ya­kan kuruluş da Anadolu Efes oldu.”

Kumbara Sende kampanyası­nın kurumlarla dayanışma içinde olmanın yanı sıra aslında sanatın şeffaf yönetimini de gerçekleşti­rebilecek bir model olduğunu ifade eden Mert Fırat “Sadece bir finan­sal kaynak yaratmanın ötesinde, var olan finansal işleyiş yapısının biraz daha içini açtığımız kurum­sal şirketlerin ve seyircinin daha iyi anlayabileceği yeni bir özellik­lik katmış olduk Kumbara Sende ile. Burada sahneli sahnesiz özel ti­yatroların işletme giderleri, fatu­raları,kira ve personel giderleri var ayakta kalabilmeleri için. Turne desteği de bu anlamda çok değer­li. Tiyatroların ihtiyacı olabilecek birçok başlıklı bir fon yapısı kur­mayı amaçlıyoruz ”dedi.

Bu fondan yararlanabilmek için kabul kriterleri de olduğunu hatır­latan Mert Fırat “Öncelikle Tiyat­ro Kooperatifi üyesi olmaları gere­kiyor. Deprem bölgesinde ise Aura ve Akdeniz bölgesi tiyatro koope­ratiflerine üye olmaları kriterimiz var. 2023-2024 sezonu içinde en az bir oyun oynamaları bizim için önemli veya 2024 için sahneye ko­yacakları bir oyunları olması gere­kiyor”diye konuştu.

Kumbaraya destek için çağrımız tüm şirketlere

Anadolu Efes Türkiye Genel Müdürü Onur Altürk yaptığı konuşmada : “Kumbara Sende tiyatrolara karşılıksız destek programının ilk örneği. 36 yıldır görsel sanatlardan müziğe, tiyatroya ve kültür-sanatın her alanına destek veriyoruz. Her zaman sanatın ve sanatçının yanında olmaya çalışıyoruz. Kültür ve sanatın iyileştirici ve birleştirici bir gücü var ve tiyatro da bu konuda çok önemli bir rol oynuyor. Tiyatronun mevcut sorunlarını çözmesi ve içinde bulunduğu zorlukları aşması için kollektif bir çabaya ihtiyaç var. Kapanan özel tiyatrolara baktığımızda son dönemde tiyatroların sıkıntılarının arttığının da farkındayız. 105 tiyatro faal görünüyor ama bu şartlarda nasıl aktifler sormak lazım. Aktif olan tiyatroların birçoğu sahne bulmakta, lojistik maliyetlerini karşılamakta, faturalarını ödemekte ya da dekorlarını koyacak bir depo bulmakta zorluk yaşıyor. Kültür sanata bu kadar emek ve gönül vermiş bir şirket olarak bu tabloya çok daha fazla seyirci kalmak istemedik ve Tiyatro Kooperatifi ile birlikte bu yolculuğa çıktık. Kumbara Sende ile daha ileriye taşıyoruz. Tiyatro Kooperatifi üyelerinin ve deprem bölgesindeki tiyatroların belirlenen kriterlere göre faydalanabilecekleri karşılıksız bir destek programı açıklıyoruz. Bu kollektif bir çaba ve bu vesileyle özel sektördeki diğer kuruluşlara da bir çağrı yapmak istiyorum. Kumbara Sende kampanyasına onların da desteğini bekliyoruz. Biz kendi ölçümüzde destek olmaya çalışacağız ama bu mesajımı tüm şirketler dünyasına ulaştırmak istiyorum. Biz Anadolu Efes olarak her zaman sanatın ve sanatçının destekçisi olmaya devam edeceğiz” dedi.